Gençlerin İstihdamı/İşsizliği Bakımından Türk Eğitim Sisteminin Değerlendirilmesi

Yıl 2011, Cilt: 3 Sayı: 30, 93 - 135, 01.01.2011

Sedat Murat Levent Şahin

Öz

Günümüzde, “genç işsizliği” sorunu, sadece Türkiye gibi gelişmekte olan ülkelerin değil, gelişmiş Batı toplumlarının dahi en önemli sorunlarından biri haline gelmiştir. Bu anlamda, nasıl ki genel olarak işsizlik olgusu, küresel bir sorun olarak kabul ediliyorsa, gençlerin işsizliği de aynı paralellikte küresel bir sorun olarak görülmektedir. Ülkemizde gençler arasında giderek yaygınlaşan işsizlik olgusunun en önemli nedenlerinden biri kuşkusuz ki eğitim sistemimizin istihdam yaratma kapasitesindeki başarısızlığıdır. İş dünyası ile eğitim kurumları arasındaki eşgüdümsüzlük, hayatboyu öğrenme stratejisinin eksikliği, sekiz yıllık zorunlu eğitim süresinin artık yetersiz kalışı, sınırlı sayıda öğrenciye yüksek standartlarda, geride kalan toplumun büyük kesimine ise rekabetçi olmayan ve çok düşük düzeyde eğitim imkanı sunulması ve öğrencilere işgücü piyasaları ile ilgili bilgilendirme yapacak kariyer danışmanlığı hizmetlerinin gelişmemiş olması gibi nedenler, eğitim sistemimizin istihdam yaratan bir yapıdan ziyade, mesleksiz gençlerin işgücü piyasalarına atılmalarını sağlayan bir işlev görmesine neden olmaktadır. Bu çalışmanın amacı; tespit edilen sorunların çözümüne yönelik öneriler ortaya koyarak, Türk eğitim sisteminin daha verimli bir yapıya nasıl kavuşturulabileceğinin yollarını araştırmaktır

Anahtar Kelimeler

Gençlik, Genç İşsizliği, Türk Eğitim Sistemi

The Faılure Of The Turkısh Educatıonal System For Creatıng Youth Employment

Öz

“Youth unemployment” problem has become one of the most important problems of developing countries like Turkey and developed nations of the West as well. In this manner, while unemployment matter is seen as a global problem, youth unemployment is also seen as a global problem too. One of the most important causes of expanding unemployment issue among the youth in our country is failure of our education system in creating new employment opportunities. Reasons such as incoordination between businessfronts and education institutions, lack of life-long learning strategy, insufficiency of 8 years primary education duration, limited offerings of education at high standarts while rest of the majority of the society receive low levels of incompetitive ordinary education and under-developed councelling services that could help students improve their knowledge on the labor markets cause functioning of our education system in a way that promote charging of unqualified youth into the labor markets instead of a structure that could create employment. The aim of this study is to put forward suggestions for identified problems and examine possible ways to help Turkish Education System reach to a more efficient structure

Anahtar Kelimeler

Youth, Youth Unemployment, Turkish Educational System

Kaynakça

• Arslan, M. (2004) “Eğitim Sistemimizin Kapanmayan Yarası: Yükseköğretime Geçiş”, Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Sayı: 16, Yıl: 2004/1, s. 37-51.
• Aspin, D. N. ve Chapman, J. D. (2007) “Lifelong Learning: Concepts and Conceptions”, Philosphical Perspectives on Lifelong Learning, Ed. David N. Aspin, Springer, Vol.: 11, s. 19-38.
• Biçerli, K. (2010) “Mesleki Yeterlilikler ve Mesleki Eğitim”, İşveren Dergisi, Cilt: 48, Sayı: 12, s. 24-25.
• Borat, O. (2005) “AB Kopenhag Süreci ve Mastriht Bildirgesi Açısından Yeterlilikler Çerçevesi”, V. Ulusal Üretim Araştırmaları Sempozyumu Bildiriler Kitabı, İstanbul Ticaret Üniversitesi, s. 665-670.
• Corradini M. vd. (2004) Achieving the Lisbon Goals: The Contribution of Vocational Education and Training in Turkey, European Training Foundation, Torino.
• Dağlı, A. (2007) “Küreselleşme Karşısında Türk Eğitim Sistemi”, D.Ü. Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, Sayı: 9, s. 1-13.
• Doğan, İ. (2004) Sosyoloji: Kavramlar ve Sorunlar, 6, bs., Ankara: Pegem A Yayıncılık.
• DPT (1967) İkinci Beş Yıllık Kalkınma Planı (1968-1972), Ankara: DPT Yayınları.
• DPT (1973) Üçüncü Beş Yıllık Kalkınma Planı (1973-1977), Ankara; DPT Yayınları No. 1272.
• DPT (1979) Dördüncü Beş Yıllık Kalkınma Planı (1979-1983), Ankara: DPT Yayınları No. 1664.
• DPT (1985) Beşinci Beş Yıllık Kalkınma Planı (1985-1989), Ankara: DPT Yayınları No. 1974.
• DPT (1989) Altıncı Beş Yıllık Kalkınma Planı (1990-1994), Ankara: DPT Yayınları No. 2174.
• DPT (1995) Yedinci Beş Yıllık Kalkınma Planı (1996-2000), Ankara: DPT Yayınları.
• DPT (2000) Uzun Vadeli Strateji ve Sekizinci Beş Yıllık Kalkınma Planı (2001-2005), Ankara: DPT Yayınları.
• DPT (2001) Sekizinci Beş Yıllık Kalkınma Planı: Hayat Boyu Eğitim veya Örgün Olmayan Eğitim Özel İhtisas Komisyon Raporu, Ankara: DPT Yayınları.
• DPT (2006) Dokuzuncu Beş Yıllık Kalkınma Planı (2007-2013), Ankara: DPT Yayınları.
• Erdayı, U. (2009) “Dünyada Genç İşsizliği Sorununun Çözümüne Yönelik Ulusal Politikalar ve Türkiye”, Çalışma ve Toplum, 2009/3, 22. Sayı, s. 133-161.
• Ersoy, A. ve Yılmaz, B. (2009) “Yaşam Boyu Öğrenme ve Türkiye’de Halk Kütüphaneleri”, Türk Kütüphaneciliği Dergisi, Cilt: 23, Sayı: 4, s. 803-834.
• Eşme, İ. (2007) “Türkiye’de Mesleki ve Teknik Eğitimin Bugünkü Durumu ve Sorunları”, Uluslararası Mesleki ve Teknik Eğitim Konferansı Bildiriler Kitabı, Ankara, s. 15-26.
• European Commission (2008) The European Qualifications Framework for Lifelong Learning (EQF), Office for Official Publications of the European Communities, Luxembourg, Education and Culture DG.
• Eurydice at NFER (2009) Compulsory Age of Starting School in European Countries, http://eacea.ec.europa.eu/education/eurydice/documents/diagrams/108EN.pdf, (05.02.2010).
• Field, J. (2006) Lifelong Learning and The New Educational Order, Trowbridge: Trentham Books Limited.
• Gedikoğlu, T. (2005) “Avrupa Birliği Sürecinde Türk Eğitim Sistemi: Sorunlar ve Çözüm Önerileri”, Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, Cilt: 1, Sayı: 1, s. 66-80.
• Goede, M. vd. (2000) “Family Problems and Youth Unemployment”, Adolescence, Vol.: 35, No: 139, p. 587-601.
• Gündoğan, N. (2003) “Avrupa Birliği’ne Üye Ülkelerde Bir İstihdam Politikası Aracı Olarak “Yaşam Boyu Öğrenme” ve Bazı Örnek Program ve Uygulamalar”, Kamu-İş İş Hukuku ve İktisat Dergisi, Cilt: 7, Sayı: 2, s. 2-15.
• Gür, B. S. ve Çelik, Z. (2009) Türkiye’de Milli Eğitim Sistemi: Yapısal Sorunlar ve Öneriler, SETA Rapor, No: 1.
• Heskett, J. (2006) How Important Is Quality of Labor? And How Is It Achieved?, http://hbswk.hbs.edu/item/5570.html#original (30.01.2010). Knowledge of Harvard Business School.
• ILO (2006) Global Employment Trends for Youth 2006, Geneva: ILO Pub.
• ILO (2008) Global Employment Trends For Youth 2008, Geneva: ILO Pub.
• ILO (2010) Global Employment Trends For Youth 2010: Special Issue on the Impact of the Global Economic Crisis on Youth, Geneva: ILO Pub.
• Kaynak, M. (2007) “İşsizlik ve Emek Kalitesi”, TİSK Akademi, Cilt: 2, Özel Sayı: 1, s. 67-86.
• Küçükali, R. (2007) “Türk Eğitim Sistemi ve Bazı Avrupa Birliği Ülkeleri Eğitim Sistemlerinin Karşılaştırılması”, Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt: 7, Sayı: 39, s. 337-350.
• MEB(a) (2009) Milli Eğitim İstatistikleri: Örgün Eğitim 2008-2009, Ankara: MEB Yayınları.
• MEB(b) (2009) Hayat Boyu Öğrenme Strateji Belgesi: Türkiye, Ankara: MEB Yayınları.
• MEB (2010) Milli Eğitim İstatistikleri: Örgün Eğitim 2009-2010, Ankara: MEB Yayınları.
• Mesleki Yeterlilik Kurumu (2009) 2008 Yılı Faaliyet Raporu, Ankara.
• Murat, S. (2009) Dünden Bugüne İstanbul’da Yaygın Eğitim, İstanbul: İTO Yayın No. 2009-8.
• OECD (2006) Economic Surveys: Turkey, Paris, Vol.: 2006, Issue: 15, OECD Pub.
• OECD (2009) Education at a Glance 2009: OECD Indicators, Paris: OECD Pub.
• OECD (2005) Reviews of National Policies for Education: Basic Education in Turkey Background Report, Paris.
• Russell, H. ve O’Connel, P. J. (2001) “Getting A Job in Europe: The Transition From Unemployment to Work Among Young People in Nine European Countries”, Work, Employment; Society, Vol.: 15, No: 1, p. 1-24.
• Soran, H. vd. (2006) “Yaşam Boyu Öğrenme Becerileri ve Eğiticilerin Eğitimi Programı: Hacettepe Üniversitesi Örneği”, Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, Sayı: 30, s. 201-210
• Şahin, İ. ve Fındık T. (2008) “Türkiye’de Mesleki ve Teknik Eğitim: Mevcut Durum, Sorunlar ve Çözüm Önerileri”, Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, Yıl: 12, Sayı: 3, s. 65-86
• Şenses, F. (2007) “Uluslararası Gelişmeler Işığında Türkiye Yükseköğretim Sistemi: Temel Eğilimler, Sorunlar, Çelişkiler ve Öneriler”, ERC Working Papers in Economics, Sayı: 07/05, s. 1-31.
• TOBB (2007) Türkiye’de Mesleki ve Teknik Eğitim Konusundaki Temel Sorunlar ve Çözüm Önerileri, Ankara.
• Turan, S. (2005) “Öğrenen Toplumlara Doğru Avrupa Birliği Eğitim Politikalarında Yaşam Boyu Öğrenme”, Ankara Avrupa Çalışmaları Dergisi, Cilt: 5, Sayı: 1, s. 87-98.
• United Nations (2005) World Youth Report 2005: Young People Today, and in 2015, United Nations Pub.
• World Bank (2005) Turkey-Education Sector Study: Sustainable Pathways to an Effective, Equitable, and Efficient Education for Preschool through Secondary School Education, Washington D.C., Report No. 32450-TU.
• World Bank (2006) World Development Report 2007: Development and the Next Generation, Washington DC: The World Bank Pub.
• World Bank (2007) Turkey-Higher Education Policy Study: Vol. I: Strategic Directions for Higher Education in Turkey, Washington D.C., Report No. 39674-TU.
• World Bank (2008) Investing in Turkey’s Next Generation: The School-to-Work Transition and Turkey’s Development, Washington D.C., Report No. 44048-TU.
• Yörük, S. vd. (2002) “Bilgi Toplumu ve Türkiye’de Mesleki Eğitim”, Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt: 12, Sayı: 2, s. 299-312.