Farklı Ülke Uygulamaları Işığında Türkiye’de Kısa Çalışma Ödeneğinin Uygulama Etkinliği Üzerine Bir İnceleme

Yıl 2021, Cilt: 3 Sayı: 70, 1871 - 1900, 01.01.2021

İsmail Hakkı Dinçay

Öz

Kısa çalışma ödeneği ve kısa çalışma kavramı ilk kez 2003 yılında 4857 sayılı Kanunun 65. Maddesi ile hukuk sistemimize girmiştir. İlerleyen dönemlerde sistemin işleyişi ile ilgili yaşanan sıkıntılar nedeniyle uygulama İş Kanununun kapsamından çıkarılarak 4447 sayılı İşsizlik Sigortası Kanununda işlenmeye ve uygulanmaya başlanmıştır. Bu çalışmada özellikle son dönemde korona virüs Covid-19 salgının getirdiği kriz dönemi de dikkate alınarak işsizliğin azaltılması amacıyla bir işgücü piyasası politikası olarak uygulama alanı bulan kısa çalışma ödeneği sistemi incelenmiştir. Ayrıca sistemin doğduğu Almanya’dan başlanarak, Hollanda, ABD, Fransa ve bir uzak doğu ülkesi olan Japonya’daki farklı ülke uygulamaları incelenmiştir. İncelenen ülkelerdeki farklı uygulama modelleri mercek altına alınmıştır. Çalışmada sistemin daha aktif uygulanabilmesi için şartların nasıl değiştirilebileceği, yapılabilecek değişikliklerin başvuru yöntemine ve özellikle mevcut iş sözleşmesine etkisi değerlendirilmiştir. Son bölümde 2008-2009 ekonomik krizinden itibaren uygulana gelen ülkemizdeki kısa çalışma ödeneği sistemi ve korona virüs Covid-19 salgını ile birlikte getirilen yeni uygulamalar incelenmiş, sistemin daha başarılı ve işler hale getirilebilmesi adına neler yapılabileceğine dair öneriler getirilmiştir

Anahtar Kelimeler

Kısa Çalışma, Kısa Çalışma Ödeneği, İşsizlik, İş Sözleşmesi, İŞKUR

In The Light of Different Country Practices an Assessment On The Effectiveness of Short Work Allowance Application in Turkey

Öz

The concept of short work allowance and short work entered our legal system for the first time in 2003 with the 65th article of the 4857 numbered Law. In the following periods, the application was excluded from the scope of the Labor Law due to the problems related to the functioning of the system, and it was started to be covered and implemented in the Unemployment Insurance No. 4447. In this study, the short-time work allowance system, which has been implemented as a labor market policy in order to reduce unemployment, especially considering the crisis period caused by the Covid-19 epidemic, was examined. In addition, starting from Germany, where the system was born, different country practices in the Netherlands, USA, France and Japan, a far east country, were also examined. Different application models in the countries studied were examined. In the study, the terms and conditions for the application of the system, the application method and especially its effect on the existing employment contract were evaluated. In the last section, the short-work allowance system in our country, which has been implemented since the 2008-2009 crisis, and the new applications introduced with the Covid-19 epidemic, were examined, and suggestions were made on what can be done to make the system more successful and functional.

Anahtar Kelimeler

Short Work, Short Work Allowance, Unemployment, Employment Contract, İŞKUR

Kaynakça

• Albayrak, C. (2012) “Küreselleşme ve Ekonomik Krizin İş Hukukuna Etkisi”, Türkiye Barolar Birliği Dergisi, Sayı:98, 165-202
• Blank, F. (2020) “Wissenschaft and Rentenpolitik”, Wirtschaftsdienst 100, 782- 786
• Caniklioğlu,N. (2005)“4857 Sayılı İş Kanununa Göre Kısa Çalışma ve Kısa
• Çalışma Ödeneği”, A. Can Tuncay’a Armağan Özel Sayı, 499-547.
• Collins, O.,Nacasius, U. (2020) “Executive Compensation and Corporate Social Responsibility: Does a Golden Parachute Matter?", International Journal of Managerial Finance, Vol. 16 No. 5, 575-598
• Dinçay, İ.H. (2020) “Farklı Ülke Uygulamaları Işığında Türkiye’de İşsizlik Sigortasının Uygulama Etkinliği Üzerine Bir Değerlendirme” Emek ve Toplum, 9(25), 440-469
• Dinçay, İ.H. (2020) “İŞKUR tarafından Düzenlenen Meslek Edindirme Kurslarının Etkinliği”, Siirt Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 8(16), 373-397
• Ekmekçi,Ö. (2009)“Kısa Çalışma ve Kısa Çalışma Ödeneği Uygulamasına İlişkin Sorular”,Sicil İş Hukuku Dergisi, Sayı: 14, 47-59
• Fromm, N.,Screiner, C. (2020) “Die Sozialwahlen in der Krise: E-Democracyals Chance?”, Budrich Journals, 14(1), 1-22
• Gazier, B. & Bruggeman, F. (2021)“Relance Et Marché Du Travail : Avancer Sur Deux Jambes”, L'Économie Politique, 1(1), 90-98
• Guerini, M.,Nesta, L., Ragot, X., Schiavo, S. (2020) “Dynamique Des Défaillances D'entreprises En France Et Crise De La Covid-19”, Ofce Policy Brief, 73, 1-22
• Hekimler, A. (2017) “Federal Almanya’da Kısa Çalışma Ödeneğine İlişkin Yasal Düzenlemelerin Genel Çerçevesi, Sosyal Siyaset Konferansları Dergisi, Sayı: 68, 155-185
• Kara, E. (2020) “Covid-19 Pandemisi: İşgücü Üzerindeki Etkileri ve İstihdam Tedbirleri”, Avrasya Sosyal ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 7(5), 269-282
• Kayalı Çetinkaya, T. (2014) “Kısa Çalışma ve Kısa Çalışma Ödeneği”, Ankara Barosu Dergisi, Sayı: 2014/4, 417-474
• Koç, M. Ve Gümüş, İ. (2019) “Türkiye’de Pasif Emek Piyasası Politikası Aracı Olarak Kısa Çalışma Uygulaması”, Dicle Üniversitesi İİBF Dergisi, C:9, S:18, 203-224
• Kuzgun,İ. (2005) “Türkiye’de Kısa Çalışma”, Hacettepe Üniversitesi İİBF Dergisi, C:23, S:2, 33-52
• Küpeli, O. (2014) “Kısa Çalışma Ödeneği Kapsamında İş Yeri Analizi ve Türkiye İş Kurumu İçin Model Önerisi”, Uzmanlık Tezi, İşkur
• Lindemann, K. (2020) “Solitadaritat Ist Das Humanisticshe Fundament Der Arbeitswlet, WSI-Mittelungen, 73, 374-377
• Mause, K. (2020) “Digitale Transformation und Das Deutsche Sozial Versicherungssystem: Polit-ökonomisch Anmerkungen”, Brill, 2020, 31-43
• Mollamahmuoğlu, H. (2005) İş Hukuku, Ankara: Turhan Kitabevi
• Müller, T.Schulten, T. (2020) “Ensuring Fair Short Time Work a European Overview, ETUI Policy Brief, S: 2020/7, 1-12
• Ramakers, A. (2020) “Geen VOG, Geen Werk? Een Studie Naar VOG-Aanvragen En Werkkansen Na Vrijlating”, Reht Der Wekelijkheid, 41(1), 8-24
• Sato, N.,Fujita, K., Kushida, K., Chen, T.F. (2020) “Exploring The Factors Influencing The Quality Of Healt Support Pharmacy Services In Japan: Perspective Of Community Pharmacists”, Research In Social and Administrative Pharmacy, 16(12), 1686-1693
• Sylla, F. & Andro, A. (2020) “La Lutte Contre Les Mutilations Sexuelles Féminines En France: L'engagement Des Femmes Issues de L'immigration Au Cours De La Dernière Décennie, Hommes&Migrations, 4(4), 57-65
• Taşar, M.O. (2009) “Devlet-Ekonomi İlişkisi Ekseninde Küresel Kriz ve Türkiye”, Kamu-İş Hukuku Dergisi, C:10, S:3, 73-102
• Ungersboeck, P. (2020) “Unemployment Insurance and Short-Term Compensation In The US and Abroad, Yale Program On Financial Stability, 267-274