Akışkan Zamanlarda Eğretileşme: Ulusal İstihdam Stratejisi Üzerine Bir Değerlendirme

Yıl 2013, Cilt: 1 Sayı: 36, 229 - 252, 01.01.2013

Fuat Man

Öz

Son zamanlarda Türkiye’de çalışma ilişkileri ve dolayısıyla bunun ile ilgili düzenlemelerin sürekli esnekleşmeye doğru bir süreç takip ettiği söylenebilir. Bu süreç son zamanlarda oldukça belirginleşse de kökenleri 1980’lerin başlarına kadar geri götürülebilir. Ancak bu sürecin yeni bin yılla birlikte hızlandığını veya belirginleştiğini söylemek mümkündür. Yeni bin yılın başında yeni bir iş yasasının oluşturulması bunun en bariz işareti olarak görülebilir. 2012 yılında ise mevcut iş piyasalarını ve çalışma ilişkilerini katı olarak yorumlayan ve bunu bir tehlike olarak ele alan bir ulusal istihdam stratejisi taslağı hazırlandı. Bu taslak kabaca çözümü daha esnek bir istihdam ilişkileri yapısında aramakta ve bunun için politika önerileri sunmaktadır. Bu çalışma, bu taslak metni temelde sosyolog Zygmunt Bauman’nın ‘akışkanlık’ kavramının ekseninde incelemeyi amaçlamaktadır. Çalışma öncelikle akışkanlık kavramının ve akışkan modern dönemin çalışanlara sunduğu eğretileşmenin ne anlama geldiğini açıklamakta daha sonra ise bu kavramların bir yansıması olarak ulusal istihdam stratejisinin taslak metinini yeniden okumaktadır

Anahtar Kelimeler

Anahtar kavramlar: akışkanlık, eğretileşme, esneklik, Zygmunt Bauman, ulusal istihdam stratejisi

Precarisation In Liquid Times: An Assessment Of The National Employment Strategy

Öz

Recently, labour relations and regulations on labour issues in Turkey have followed a way to flexibilisation. Although the visibility of that process has been clearing recently, the origins of the process can be extended to the beginning of 1980s. Yet, the pace of the process has accelerated in Turkey with the new millennium. Building up a new labour law can be read as a clear sign of that tendency. In 2012 a draft of national employment strategy that treats the present labour market and labour relations as tight and sees that situation as jeopardy has been prepared. The draft has been looking for solution in a more flexible employment relation and putting forward some policies for that purpose. This paper intends to examine the draft with a concept, liquidity, of sociologist Zygmunt Bauman. In the first part, the concept of liquidity and precarisation as a result of liquid modern times in employment relations is going to be explained. The second part of the paper focuses on ‘national employment strategy’ as a reflection of these concepts

Anahtar Kelimeler

liquidity, precarisation, flexibility, Zygmunt Bauman, national employment strategy

Kaynakça

• Auer, Peter. Kazutoshi Chatani (2011). Flexicurity: still going strong or a victim of crisis?, Research Handbook on the Future of Work and Employment Relations, Ed. Keith Townsend and Adrian Wilkinson içinde sf. 253-278, Cheltenham: Edward Elgar
• Aydınlık Gazetesi (22 Ağustos 2012): Ulusal İstihdam Stratejisi Yeniden, http://aydinlikgazete.com/mansetler/14652-ulusal-stihdam-stratejisi- yeniden.html
• Balcı, Ali (2009). Cumhuriyet Türkiye’sinde Devlet Söylemine İlişkin Bir Dönemselleştirme: Foucault’cu Bir Yaklaşım, Sakarya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yayınlanmamış Doktora Tezi, Sakarya: Sakarya Üniversitesi
• Bauman, Zygmunt (1999). Çalışma, Tüketicilik ve Yeni Yoksullar, Çev. Ümit Öktem, İstanbul: Sarmal
• Bauman, Zygmunt (2003a). Liquid Love: On the Frailty of Human Bonds, Cambridge: Polity
• Bauman, Zygmunt (2003b). City of Fears, City of Hopes, London: Goldsmith College, University of London
• Bauman, Zygmunt (2005). Bireyselleşmiş Toplum, Çev Yavuz Alogan, İstanbul Ayrıntı
• Bauman, Zygmunt (2006). Liquid Modernity, Cambridge: Polity
• Bauman, Zygmunt (2007a). Consuming Life, Cambridge: Polity
• Bauman, Zygmunt (2007b). Liquid Times: Living in an Age of Uncertainity, London: Polity
• Bauman, Zygmunt (2010). Living on Borrowed Time: Conversations with Citlali Rovirosa-Madrazo, Cambridge: Polity
• Bauman, Zygmunt (2011). Culture in a Liquid Modern World, Cambridge: Polity
• Beck, Ulrich (2000). The Brave New World of Work, Cambridge: Polity
• Beck, Ulrich (2004). The Reinvention of Politics: Toward a Theory of Reflexive Modernization, Reflexive Modernization: Politics, Tradition and Aesthetics in the Modern Social Order, Ulrich Beck, Anthony Giddens, Scott Lash, içinde sf. 1-55, Cambridge: Polity
• Berman, Marshall (2004). Katı Olan Her Şey Buharlaşıyor, Çev. Bülent Peker, Ümit Altuğ, İstanbul:İletişim
• Bora, Tanıl. Necmi Erdoğan (2011). Cüppenin, Kılıcın ve Kalemin Mahcup Yoksulları: Yeni Kapitalizm, Yeni İşsizlik ve Beyaz Yakalılar, Boşuna mı Okuduk?: Türkiye’de Beyaz Yakalı İşsizliği içinde sf. 13-44
• Braudel, Fernand (2004). Maddi Uygarlık (3 Cilt), Çev. M. Ali Kılıçbay, Ankara: İmge
• Buğra, Ayşe. Çağlar Keyder (2003). Yeni Yoksulluk ve Türkiye’nin Değişen Refah Rejimi, Ankara: Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı
• Bujold, Charles. Genevieve Fournier (2008). Occupational Representations of Workers in Nonstandart and Precarious Work Situations, Journal of Career Assessment, Vol. 16, No. 3, pp. 339-359
• Burke, Peter (2006). Fransız Tarih Devrimi: Annales Okulu, Çev. Mehmet Küçük, Ankara: DoğuBatı
• Castells, Manuel (2010). The Information Age: Economy, Society and Culture, Vol. III: End of Millennium, Malden: Wiley-Blackwell
• Castells, Manuel. Martin Ince (2003). Conversation with Manuel Castells, Cambridge: Polity
• Cheal, David (2005). Dimentions of Sociological Theory, Hampshire: Palgrave Macmillan
• Çelik, Aziz (2012). Ulusal İstihdam Stratejisi: Ucuzluk, Esneklik ve Güvencesizlik, Ulusal İstihdam Stratejisi: Eleştirel Bir Bakış içinde sf. 13-37, Ankara: Türk-İş
• Hyman, Richard (2004). Is Industrial Relations Theory Always Ethnocentric?, Theoretical Perspectives on Work and the Employment Relationship, Ed. Bruce E. Kaufman, Champaign: IRRA
• Kalleberg, Arne L. (2009). Precarious Work, Insecure Workers: Employment Relatios in Transition, American Sociological Review, 74:1, pp. 1-22
• Marx, Karl, Friederich Engels (2003). Komünist Parti Manifestosu, Eriş Yayınları
• Narin, Halit (2009). Kıdem Tazminatı Yükünden Türk Müteşebbisini ve Sanayisini Kurtarmak Gerekir, sf. 35-36, TİSK İşveren Dergisi, Mayıs 2009, Cilt 47, Sayı 8
• Ross, Andrew (2008). The New Geography of Work: Power to Precarious? Theory, Culture & Society, Vol. 25 (7-8), pp. 31-39
• Sennett, Richard (1999). The Corrosion of Character: Personal Consequences of Work in the New Capitalism, NY: W. W. Norton & Co
• Sennett, Richard (2010). Yeni Kapitalizmin Kültürü, Çev. Aylin Onacak, İstanbul: Ayrıntı
• Slattery, Martin (2007). Sosyolojide Temel Fikirler, Çev. Ümit Tatlıcan ve Gülhan Demiriz, Bursa: Sentez
• Somay, Bülent (2007). Foucault, Türkiye’deki Sorunlara Bakarken Bize Perspektif Sağlıyor, Ferda Keskin ile söyleşi, 15 Mayıs 2007 Birgün Gazetesi, Web: http://www.birgun.net/research_index.php?category_code=1179238026&n ews_code=1179238026&year=2007&month=05&day=15, erişim: 30/10/2012
• Star Gazetesi (28 Ağustos 2012). İşsizlik Maaşına Süper Zam Çalışan Kadına Kreş Yardımı, http://www.stargazete.com/ekonomi/issizlik-maasina-super-zam- calisan-kadina-kres-yardimi/haber-668337
• Taşoğlu, Jale ve Alp Limoncuoğlu (2010). 4857 Sayılı Kanun Kapsamında Esnek Çalışma, Sosyal ve Beşeri Bilimler Dergisi, Cilt. 2, Sayı. 2
• Temiz, Hasan Ejder (2004). Eğreti İstihdam: İşgücü Piyasasında Güvencesizliğin ve İstikrarsızlığın Yeni Yapılanması, Çalışma ve Toplum, 2004/2
• TİSK İşveren Dergisi (2009). Cilt 47, Sayı 8
• UİS (2012). Ulusal İstihdam Stratejisi Taslağı (2012-2023), Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı
• Wallerstein, Immanuel (2011). Modern Dünya Sistemi (3 Cilt), Çev. Latif Boyacı, İstanbul: Yarın
• Weber, Max (2009). Social Action and Its Types, Society, Vol. 2: Classical Theories of Society, Ed. Reiner Grundmann, Nico Stehr içinde sf. 140-150, London: Routledge