İşte Var Ol ama ma Sorunu ve İşletmelerin Uygulayabileceği Çözüm Önerileri

Yıl 2010, Cilt: 1 Sayı: 24, 153 - 174, 01.01.2010

Birgül Çiftçi

Öz

İşte var ol ama ma presenteeism , çalışanların fiziksel ve psikolojik sağlıklarının iyi olmaması nedeniyle yaşanan verimlilik düşüklüğü şeklinde tanımlanabilir. İşte var ol ama manın işletmelere maliyeti, işe devamsızlık absenteeism nedeniyle oluşan maliyetinden daha yüksek olmaktadır. Ayrıca çalışanların fiziksel ve psikolojik açıdan çalışmaya uygun olmadığı zamanlarda iş başında olmaları durumu, yeni sağlık sorunlarının ortaya çıkmasına neden olmaktadır. Kısaca, fiziksel ve psikolojik anlamda sağlıklı olunmadığı halde çalışmaya devam edilmesi durumu gerçekte çalışma yaşamında var ol ama maya, bu durum ise tekrar sağlık sorunlarının oluşmasına neden olmaktadır. Bu çalışmada, özellikle işletmelerin uygulayabileceği çözüm önerileri ortaya konulmaktadır. Bu önerilerin başlıcaları; işletmelerde doğrudan işte var ola ma ma sorunu için organize edilen birimin kurulması, örgüt sağlığına uygun bir örgüt kültürü oluşturulması, çalışan destek programı sunan işletmelerden danışmanlık hizmeti alınması, çalışma şekillerinin yeniden düzenlenerek çalışanların talepleri doğrultusunda esnekleştirilmesi, özellikle iş-yaşam dengesine yardımcı olacak şekilde yeni çalışma şekillerinin uygulanması, sağlık birimlerinden alınacak rutin sağlık taraması hizmeti, çalışanların sağlıklı yaşam ve bağımlılıklar konusunda yönlendirilmesi vb. uygulamalardır

Anahtar Kelimeler

İşte var ol(ama)ma, işe devamsızlık, çalışan sağlığı, işletme, verimlilik

The Problem Of Presenteeısm And Solutıons For Busıness

Öz

Presenteeism is defined as declining productivity levels of employees due to their physical and physiological conditions. The cost of preseenteeism is to be higher for business than that of absenteeism. Employees are being at work when their physical and physiological conditions are not suitable for work may lead to new health problems to occur. In short, being at work with unsuitable physical and physiological conditions may be the reason of presenteeism and presenteeism may cause new health problems for employees. This study presents some solutions to the problem of presenteeism that can be implemented by different business establishments. These are; establishments should have an independent department dealing with presenteeism, an organizational culture should be built in line with organizational health, there should be a consultation relation with a firm offering employee assistance programs, a reorganization of work program that reflect a flexible work schedule designed as a result of employee demands, new working arrangements arranged to reflect the work and life balance, regular health scans, precautions that inform employees about healthy living and their addictions

Anahtar Kelimeler

Presenteeism, absenteeism, employees’ health conditions, business, productivity

Kaynakça

• AKSOY, Ali, Fahrettin Kutluca (2005), “Çalışma Hayatında Stres Kaynakları, Stres Belirtileri ve Stres Sonuçlarının İncelenmesi Üzerine Bir Araştırma”, Sosyal Siyaset Konferansları (Turan Yazgan’a Armağan), İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi Yay., 49.Kitap, İstanbul.
• ARANSSON, Gunnar, Klas Gustafson, Margaretta Dallner (2000), “Sick But Yet At Work: An Empiricial Study of Sickness Presenteeism”, Journal of Epidemology and Commutiny Health, 54,7.
• AYDEMİR, Muzaffer (2005), “Bankacılıkta Stres Sorunu: Stres Kaynakları ve Stresle Başa Çıkma Yolları Üzerine Bilecik’te Bir Araştırma”, Sosyal Siyaset Konferansları (Turan Yazgan’a Armağan), İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi Yay., 49.Kitap, İstanbul.
• AYTAÇ, Serpil (2002), “İşyerinde Kronik Stres Kaynakları”, İş,Güç Endüstri İlişkileri ve İnsan Kaynakları Dergisi, 4, 1.
• AYTAÇ, Serpil, Aşkın Keser (2002), “İşsizliğin Çalışan Birey Üzerindeki Etkisi: İşsizlik Kaygısı”, İş,Güç Endüstri İlişkileri ve İnsan Kaynakları Dergisi, 4, 2.
• BARUTÇU, Esin, Celalattin Serinkan (2008), “Günümüzün Önemli Sorunlarından Biri Olarak Tükenmişlik Sendromu ve Denizli’de Yapılan Bir Araştırma”, Ege Akademik Bakış, 8, 2.
• BIRON, Caroline, Jean Pierre Brun- Hans Ivers-Carry L.Cooper (2006), “At Work But Ill: Psychosocial Work Environment and Well-being Determinants of Presenteeism Propensity”, Journal of Public Mental Health, 5,4.
• CHESNEY, Susan (May 2008), “Preventing Presenteeism”, CMA Management, 16
• ÇAKIR, Özlem (2001), İşe Bağlılık Olgusu ve Etkileyen Faktörler, Seçkin Yay., Ankara.
• ÇAKIR, Özlem (2005), “Yeni Çalışma Biçimleri ve İşe İlişkin Tutumlar”, Çalışma Yaşamında Dönüşümler (Örgütsel Bakış), Ed. Aşkın Keser, İkinci Basım, Nobel Yay., Ankara.
• ÇAKIR, Özlem (2007) “İşini Kaybetme Kaygısı: İş Güvencesizliği”, Çalışma ve Toplum Dergisi, 1(12).
• ÇİFTCİ, Birgül (2009), “Çalışma İlişkileri ve Güven”, Finans Politik&Ekonomik Yorumlar Dergisi, 46, 530.
• DEMBE, Allard E. (2009), “Ethical Issues Relating to the Health Effects of Long Working Hours”, Journal of Business Ethics, 84.
• DEMEROUTI, Evangelia, Pascale M.Le Blanch, Arnold B.Bakker, Wilmar B.Schaufelı, Joop Hox, (2009), “Present but Sick: A Three-wave Study on Job Demands, Presenteeism and Burnout”, Career Development International, 14, 1.
• DEMİRBİLEK, Sevda (2007), “Sanal Çalışma Ekseninde Sanal İşgören”, SÜ İİBF Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 7, 13.
• DEWA, Carolyn S., David McDaid , Susan L Ettner (June 2007), The Canadian Journal of Psychiatry, 52, 6.
• EDINGTON, Dee W., Alyssa B. Schultz (2008). “The Total Value of Health: A Review of Literature”, International Journal of Workplace Health Management”, 1,1.
• EKİNCİ, Hasan, Süleyman Ekici (2003), “İşletmelerde Örgütsel Stres Yönetim Stratejisi Olarak Sosyal Desteğin Rolüne İlişkin Görgül Bir Araştırma”, CÜ Sosyal Bilimler Dergisi, 27,1.
• ERDİL, Oya, Halit Keskin, Salih Zeki İmamoğlu, Serhat Erat (2004), “Yönetim Tarzı Ve Çalışma Koşulları, Arkadaşlık Ortamı ve Takdir Edilme Duygusu ile İş Tatmini Arasındaki İlişkile: Tekstil Sektöründe Bir Uygulama”, Doğuş Üniversitesi Dergisi, 5, 1.
• EREN, Erol (19989, Örgütsel Davranış ve Yönetim Psikolojisi, Genişletilmiş Beşinci Baskı, Beta Yay., İstanbul.
• LEVIN, EPSTEIN, Jodie.(2005), Presenteeism and Paid Sick Pays, Center for Law and Social Policy,
• MACGREGOR, James N., J.Barton Cunnıngham, Natasha Caverley (2008), “Factors in Absenteeism and Presenteeism: Life Events and health Events”, Management Research News, 31, 8.
• MIDDAUGH, Dona J. (2007), “Presenteeism: Sick and Tired at Work”, Dermatology Nursing, 19, 2.
• MUSICH, Shirley, Dan Hook, Stephanie Baaner, Michelle Spooner, Dee W.Edington (2006), “The Association of Corporate Work Environment Factors, Health Risks, and Medical Conditions with Presenteeism Among Australian Employees”, American Journal of Health Promotion, 21,2.
• RIBERA, A.Puig, J.McKenna, N.Gilson (2008), “Masuring Presenteeism in catalan Employees: Linguistic Adaptation and Validation”, International Journal of Workplace Health Management, 1,3.
• SAVERY, Lawson K., J.Alan Lux(2000), “Long Hours at Work: Are They Dangerous and Do People Consent to Them”, Leaership&Organization Development Journal, 21,6.
• TINAZ, Pınar (2008), “Mobbing: İşyerinde Psikolojik Taciz”, Çalışma İlişkileri Kongresi (25-27 Mayıs 2007), Türk-İş Yay., Ankara.
• YALIM, Deniz (2005), “Hastayız Yine de Ofisteyiz”, İnsan Kaynaklarında Yeni Eğilimler, Ed.Deniz Yalım, Hayat Yay., İstanbul.
• YILMAZ, Abdullah, Süleyman Ekici (2003), “Örgütsel Yaşamda Stresin Kamu Çalışanlarının Performansına Etkileri Üzerine Bir Araştırma”, Yönetim ve Ekonomi Dergisi, Celal Bayar Üniversitesi İİBF, 10, 2.
• YÜCETÜRK, E.Elif (2005), Örgütlerde Küresel Bir Yönetim Sorunu:Yıldırma(Mobbing) ve Cinsiyetle İlişkisi, Çalışma Yaşamında Dönüşümler Örgütsel Bakış, Ed. Aşkın Keser, Nobel Yay., Ankara.