Türkiye’de İşsizlik Profili Bağlamında Suriyeli Gençlerin İstanbul İşgücü Piyasasına Katılım Sorunları

Yıl 2018, Cilt: 1 Sayı: 56, 193 - 216, 01.01.2018

Bilge Çoban

Öz

Bugün tüm dünya tarihin en ciddi göç ve mülteci krizine şahitlik etmektedir, Suriye nüfusunun yarısı iç ve dış göçe zorlanmıştır. Dünyanın en yüksek mülteci nüfusuna ev sahipliği yapan ülke olan Türkiye’de ise, 2017 Nisan itibariyle 3,2 milyon Suriyeli ve 300 bine yakın diğer ülkelerden gelen ve ülkemizde yaşam kuran sığınmacı ve mülteci bulunmaktadır. Türkiye’nin dört bir yanına dağılmış, bir yıldan fazladır yerleşik hayata geçmiş Suriyeliler barınma, güvenlik, sağlık, beslenme, iş ve eğitim ile sosyal dışlanma gibi ortak sorunlarla boğuşmaktadırlar. Krizin altıncı yılında ise Suriyeli mültecilerin istihdama katılımları toplumsal entagrasyon sürecinin hayati önemdeki bir parçası olarak öne çıkmaktadır. Bu çalışmanın amacı Suriyeli mültecilerin Türkiye işgücü piyasasına katılımlarında karşılaştıkları sorunları İstanbul’da yaşayan Suriyeli genç mültecilerin işsizlik sorunu bağlamında incelemektir. Çalışma özellikle Suriyeli genç işgücünün içerisinde bulunduğu işsizliğin Türkiye emek piyasalarına etkisini, Türkiye genç işsizliği ve İstanbul işgücü piyasasının dinamikleri kapsamında incelemeyi amaçlamaktadır

Anahtar Kelimeler

Suriyeli mülteciler, işsizlik, genç işsizliği, İstanbul işgücü piyasası

The Challenges of Syrian Youth to Access in Istanbul Labor Market in the Context of Unemployment Profile in Turkey

Öz

As the half of Syrian population being subject to internal or external migration, Syria has been the source of largest number of refugees of lastest decades. Turkey is hosting the largest refugee population among other countries. As for April 2017, 3.2 million Syrians and almost 300 000 people coming from other countries were trying to build a new life in Turkey as refugees and asylum seekers. Syrians living outside the refugee camps for more than a year and trying to adjust to the living condition in Turkey, struggling to meet the needs, such as accommodation, security, health, nutrition, employment, education and social exclusion. At the sixth year of the current crises, employment of Syrian carries a vital importance for the social integration process. The objective of this paper is to analyze the challenges of Syrian refugees face in having to access to Turkish labor market and unemployment of young refugees in Istanbul. In particular, the paper aims to put forward the effects of unemployment issue among young Syrians and compare their situation with Turkey’s own youth as well as an analysis of the dynamics of Istanbul labor market

Anahtar Kelimeler

Syrian refugees, unemployment, youth unemployment, Istanbul labor market

Kaynakça

• AFAD, 2014, Türkiye’de Suriyeli Kadınlar Raporu, Ankara. https://www.afad.gov.tr/upload/Node/3932/xfiles/turkiye_deki-suriyeli-kadinlar_- 2014.pdf, 10.10.2017).
• Benach, J., Muntaner, C. (2007), Precarious employment and health: developing a research agenda, Epidemiol Community Health. 2007 Apr; 61(4): 276–277.
• Boratav, K. (2016) “Büyüme Bilançoları: Neoliberal ve AKP’li Yıllar”, Birgün Gazetesi, http://www.birgun.net/haber-detay/buyume-bilancolari-neoliberalve-akp-li-yillar-109094.html (4.08.2017).
• Coşkun, E. (2014). Türkiye’de Göçmen Kadınlar ve Seks Ticareti. Çalışma ve Toplum, 3, 185-206.
• DİSK-AR. (2017a) İşsizlik ve İstihdam Raporu-Haziran 2017, http://disk.org.tr/wp-content/uploads/2017/06/DISK-AR-istihdamis%CC%A7sizlik-raporu-Mart-2017.pdf (4.8.2017).
• DİSK-AR. (2017b) DİSK-AR İşsizlik ve İstihdam Raporu-Eylül 2017, http://disk.org.tr/2017/09/istihdam-seferberligi-yok-cirak-stajyer-ve-kursiyer-patlamasivar/,(19.9.2017).
• Erdayı, U. (2009). “Dünyada Genç İşsizliği Sorununun Çözümüne Yönelik Ulusal Politikalar ve Türkiye”, Çalışma ve Toplum, 3, 133-162.
• Erder, S. (2011). “Zor Ziyaret: Nataşa mı? Döviz Getiren Bavul mu? Eski Doğu Bloku Ülkelerinden Gelen Kadınların Emek Piyasasına Girişi.” Sancar, S. (ed.) Birkaç Arpa Boyu: 21.Yüzyıla Girerken Türkiye'de Feminist Çalışmalar, içinde, İstanbul: Koç Üniversitesi Yayınları. s.191-219.
• Erdoğan, M.M. (2015) Türkiye’deki Suriyeliler: Toplumsal Kabul ve Uyum, İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları, İstanbul.
• Erdoğan, M.M. ve Ünver, C. (2015) Türk İş Dünyasının Türkiye’deki Suriyeliler Konusundaki Görüş, Beklenti ve Önerileri, http://tisk.org.tr/tr/e-yayinlar/353- goc/353-goc.pdf (15.08.2017).
• Erdoğan, M.M., (2017a) Elite Dialogue: Türkiye'deki Suriyeli Mülteci Akademisyen ve Üniversite Öğrencilerinin Durumu, Sorunları ve Beklentileri Araştırması-2017, http://www.igamder.org/wp-content/uploads/2017/08/ELITEDIALOGUE-07082017-TR.pdf (10.8.2017).
• Erdoğan, M.M., (2017b) “Kopuş”tan “Uyum”a Kent Mültecileri: Suriyeli Mülteciler ve Belediyelerin Süreç Yönetimi, http://marmara.gov.tr/UserFiles/Attachments/2017/05/09/2a50f712-6413- 489f-9deb-56dc52de7264.pdf, (15.8.2017).
• Fortune. (2017) İstihdam Seferberliği için Teşvik Düğmesine Basıldı, http://www.fortuneturkey.com/istihdam-seferberligi-icin-tesvik-dugmesinebasildi-42917 (17.8.2017).
• Gültekin, M. N. (2014), “‘Kardeş’ten ‘İstenmeyen Misafir’e: Suriyeli Sığınmacılar Meselesi ‘Hassas Vatandaşlara’ mı Havale Ediliyor”, Birikim, 305, 4-35.
• Güney, A. (2009) “İşsizlik, Nedenleri, Sonuçları ve Müdahale Yöntemleri”, Kamu-İşİş Hukuku ve İktisat Dergisi, Cilt 10, Sayı 4, 135-159.
• Gökbayrak, Ş. ve S. Erdoğdu (2010) “Irregular Migration and Trade Union Responses: The Case of Turkey”, ‘İş Güç Endüstri İlişkileri ve İnsan Kaynakları Dergisi, 12(2), 92-114.
• ILO, (2016). Şanlıurfa’da İşverenlerin ve İşçilerin Suriyeli İstihdamına Bakışı, Ankara:
• ILO, http://www.ilo.org/wcmsp5/groups/public/---europe/---ro-geneva/---iloankara/documents/publication/wcms_479272.pdf, (6.10.2017). İstanbul Kalkınma Ajansı. (2017), İstanbul’da Eğitim-İstihdam İlişkisi, İKA:İstanbul.
• İŞKUR. (2016) İstanbul Piyasası Araştırma Raporu, http://www.iskur.gov.tr/tr-tr/ kurumsalbilgi/rap orlar.aspx#dltop, (17.08.2017).
• İNGEV. (2016) Capacity Building in Support of Young Refugees in Metropolitans, http://ingev.org/wp-content/uploads/2016/05/Capacity-building-in-supportof-Young-Refugees-in-Metropolitans.pdf (17.8.2017).
• İNGEV. (2017a) İstanbul’da İstihdam Trendleri, http://ingev.org/haberler/ingev-haberleri/istka-destekli-istanbulda-istihdamtrendleri-ingev-projesi-hurriyet-ikda/, (2.8.2017).
• İNGEV. (2017b) Suriyeli Mülteci Hayatlar Monitörü http://ingev.org/wp-content/uploads/2017/07/Multeci-HayatlarMonitor%C3%BC.pdf (13.08.2017).
• İzgi, B.B, Arslan, İ. (2008) “Türkiye’de Genç İşsizliği Eğitim ve Büyüme İlişkisi”, 2. Ulusal İktisat Kongresi / 20-22 Şubat 2008 / DEÜ İİBF İktisat Bölümü / İzmir –Türkiye, http://debis.deu.edu.tr/userweb//iibf_kongre/dosyalar/izgi.pdf (29.08.2017).
• Jayaweera H., Bridget, A. (2008), Migrant Workers and Vulnerable Employment: A Review of Existing Data, Report for TUC Commission on Vulnerable Employment, COMPAS.
• Karacan, İ. (2016) İstanbul İşgücü Piyasasının Toplumsal Cinsiyet Eşitliği Perspektifinden Analizi, Ankara: Uluslararası Çalışma Örgütü.
• Kaya, A. (2016) Syrian Refugees and Cultural Intimacy in Istanbul: “I feel safe here!” , EUI Working Paper RSCAS 2016/59. https://papers.ssrn.com/sol3/papers.cfm?abstract_id=2870516, (20.8.2017).
• Kelleci, S.Ü. ve Türk, S. (2016) “Genç İşsizliğin İncelenmesi: OECD Ülkeleri ve Türkiye Karşılaştırması”, Emek ve Toplum, Sayı: 13, 11-25.
• Kurtulmuş, M.M. (2015) “Sendikalar ve Göçmen İşçiler”, DİSK-AR Dergi, 2015/4, 40-54.
• Lewis H. (2015), “Hyper-precarious lives: Migrants, work and forced labour in the Global North,” Progress in Human Geography, Vol. 39(5) 580-600
• Lordoğlu, K. (2015) “Türkiye’ye Yönelen Düzensiz Göç ve İşgücü Piyasalarına Bazı Yansımalar”, Çalışma ve Toplum, 2015/1, 209-44.
• MAZLUMDER, (2013) Türkiye’de Suriyeli Mülteciler: İstanbul Örneği–Tespitler, İhtiyaçlar ve Öneriler, http://istanbul.mazlumder.org/webimage/suriyeli_multeciler_raporu_2013.pdf, (13.08.2017).
• MMP. (2017) Refugee, Asylum-Seeker And Migrant Perceptions in Istanbul, Turkey, http://groundtruthsolutions.org/wpcontent/uploads/2017/06/MMP_Turkey_R1_Istanbul.pdf (2.08.2017).
• OECD. (2015) OECD Skills Outlook 2015: Youth, Skills and Employability, http://www.oecd.org/edu/oecd-skills-outlook-2015-9789264234178-en.htm (02.08.2017).
• OECD. (2017). OECD Employment Outlook 2017, http://www.oecd.org/els/oecd-employment-outlook-19991266.htm (2.08.2017).
• Refugees International. (2017) Saha Araştırması Raporu, https://static1.squarespace.com/static/506c8ea1e4b01d9450dd53f5/t/58e2a51 e2e69cfd46ad04167/1491248422089/2017.2.8+T%C3%BCrkiye.pdf (14.08.2017).
• Toksöz, G. (2006) Uluslararası Emek Göçü, İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
• Toksöz, G. ve Ünlütürk-Ulutaş, Ç. (2012). Is Migration Feminized? A Gender- and Ethnicity-Based Review of the Literature on Irregular Migration to Turkey, http://kasaum.ankara.edu.tr/files/2013/02/HWWI5_MigrationGenderToksoz _Ulutas.pdf, (03.08.2017).
• Toksöz, G., S. Erdoğdu ve S. Kaşka (2013) Türkiye’ye Düzensiz Emek Göçü ve Göçmenlerin İşgücü Piyasasındaki Durumları, Ankara: Uluslararası Göç Örgütü (IOM).
• TÜİK. (2007a) İşgücü, İstihdam ve İşsizlik İstatistikleri: Sorularla Resmi İstatistikler Dizisi-1, Ankara: Türkiye İstatistik Kurumu Matbaası.
• TÜİK. (2017a) İstatistiklerle Gençlik, 2016, http://www.tuik.gov.tr/PreHaberBultenleri.do?id=24648 (4.8.2017).
• TÜİK. (2017b) İşgücü İstatistikleri, Mayıs 2017, http://www.tuik.gov.tr/PreHaberBultenleri.do?id=24630, (17.8.2017).
• Ulukan, N.C. (2015) Kapitalizmin Denizinde Boğulanlar: Göçmenler ve Göç Politikaları, DİSK-AR Dergi, 2015/4, 30-40.
• World Bank. (2006). Turkey Labor Market Study, http://siteresources.worldbank.org/INTTURKEY/Resources/361616- 1144320150009/Labor_Study.pdf, (29.08.2017).
• World Health Organization, (1999), Programming for Adolescent Health and Development, WHO Technical Report Series: Geneva, http://apps.who.int/iris/bitstream/10665/42149/1/WHO_TRS_886_(p1- p144).pdf (29.08.2017)