Türkiye’ye Yönelen Düzensiz Göç ve İşgücü Piyasalarına Bazı Yansımalar

Yıl 2015, Cilt: 1 Sayı: 44, 29 - 44, 01.01.2015

Kuvvet Lordoğlu

Öz

Özellikle son yıllarda Türkiye’nin de dahil olduğu bir çok ülke düzensiz bir göç olgusunun hedefi haline gelmiştir. Bu yönü ile Türkiye bulunduğu coğrafya içinde 1990’lardan itibaren göç alan ve batı ülkelerine göç veren ülke konumuna ek olarak düzensiz göçmenlerin transit geçiş ve kalış ülkesi konumuna girmiştir. IOM, 2012:18 Hedef ülkelerin konumlarının ve göçü sınırlanmasında farklılıkları bulunmasına rağmen, gelen göçmenlerin karşılaştıkları yaşamsal trajediler nerede ise birbirine benzer yapıdadır. Ülkelerin sınırlarını koruyan güvenlik birimleri her yıl artış gösteren ve ülkeye girmeye çalışan göçmenlerle mücadele alanlarını bir yanı ile genişletirken bir yanı ile çeşitlendirmektedirler. Alınan önlemler, ve duvarların her yıl daha da yükseltilmesi, ve göçün denetlemesine gayret edilmesine rağmen düzenli ve düzensiz göçün arttığı anlaşılmaktadır.2 Türkiye 1990’lı yıllarda başlayan ve artan göçün hedef ülkelerinden biri olması yanı sıra bu göçmenlerin bir bölümünün yaşamsal nedenlerle iş piyasasına dahil olmaları ile farklı sorun alanlarını karşımıza çıkarmaktadır. Özellikle 2011 yılından itibaren ülkeye gelen Suriyeli ve Iraklı sığınmacılar 3sorunun insani boyutu ile daha fazla gözükmesine ve ağırlaşmasında etken olmuşlardır. Bu bağlamda ele almayı planladığımız çerçeve bu düzensiz göçün artışı ile ortaya çıkan çalışma, sağlık ve sosyal güvenlik ile ilgili sorunlarıdır.

Some aspects of living and working conditions of immigrants in Turkey

Öz

In recent decades Turkey looks like a country where the flow of immigrants decreased dramatically. Studies in this field reflect an important escalation in terms of numbers of unrecorded immigrants that captured by security forces. In terms of captured and detained unrecorded immigrant figures Turkey has remained at the front row among European countries. Due to wide territorial borders to Europe and Asian countries and conveniences of visa formalities Turkey is the only open gate to access to European countries comparing to countries which have heavy border controls such Italy and Spain. Beyond these, latest political developments in recent decades showed that immigrants which came from Eastern Europe, Central Asia and Africa have faced difficulties to pass in transit to West over Turkey. Although most of incoming immigrants aim to pass to Western Europe and the US, due to some difficulties such border controls, accidents etc. they stay Turkey and begin to participate in labour market. Unrecorded immigrants remained in Turkey are could not be deported for several reasons. As a result these immigrants have experienced with serious problems such health, security, education and family affairs. This paper tries to evaluate the current situation of immigrants who try to stay in Turkey unlawfully in terms of labour law and employment based on recent figures.

Anahtar Kelimeler

Unrecorded immigrant, health and social security problems of immigrants, work and residence permit of unrecorded immigrants.

Kaynakça

• Erdem, A(2014) “Suriye Uyruklu Yabancıların Çalışma Hayatına Katılması”, İşveren dergisi Ekim, ss:49-51
• Krzeslo, E.(2002) “Le Travail Clandestin la regularisation les papiers, le sejour” Travail, Emploi Formation, 3 Bruxelles
• Lordoğlu, K.(2005) “Türkiye’de Yabancıların Kaçak Çalışması”, Toplum ve Bilim, 102, İstanbul ss:103-127
• Helsinki Yurttaşlar Derneği. “Rapor: İstenmeyen Misafirler”, 2007.
• Jandarma Genel Komutanlığı, 2003, Hizmete Özel Yayın 8. Bölüm, Ankara
• İçduygu, A.(2004) Türkiye’de Kaçak Göç, İstanbul Ticaret Odası Yayını 65, İstanbul
• İstanbul Ticaret Odası (2006) Ekonomik Göstergeler, yayın no 2006-20, İstanbul
• Peker, B., 2002, “Kaçak Göçmenler, Yasadışı İnsanlar: Yeni Köleci Dünya Düzeninde Türkiye”, Birikim Dergisi Şubat ss:48-55.
• Şen, F. (2006) Göçmen Kaçakçılığı İnsan Ticareti, Organ Doku Ticareti, KOM/TADOC yayını, Ankara
• Toksöz, G.(2004) Uluslar arası Emek Göçü İmaj yayınları, Ankara
• Yardımcı, S.(2006)” Türk-Yunan Sınırında Belirsizlik Mıntıkası: Afrika Kökenlilerin İstanbul’da yasadışı Göç ve Yerleş(eme)me Deneyimi” Terör, Şiddet Toplum, Bağlam Yayınları İstanbul ss: 163-172
• Etiler N ve Lordoglu K. (2010) “Göçmenlerin Sağlık Sorunları: Ev hizmetlerinde bir alan araştırması” Sosyal Haklar Ulusal Sempozyumu Bildiri Kitabı. s:93- 118.
• Kuruca M “Genel Sağlık Sigortası” (2012) basılmamış Doktora tezi, Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul,
• Südaş İ, Mutluer M. (2008) “Migration Europeen vers les Lieux touristique turcs:effets economiques” Tourismes et Diversités, L’harmattan, Paris pp:71-81
• Volkan Görendağ ile yapılan söyleşi, “Türkiye’de Mültecilerin Durumu Üzerine” Hayat ve Sağlık 2010;2:56-63
• Yılmaz, G.(2005)”AB deki Göçmen İşçilerin durumu “, TTB Mesleki Sağlık ve Güvenlik Dergisi Temmuz-Ağustos –Eylül ss:2-7
• Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanun Tasarısı. 2012. Madde:59
• T.C. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı. “Çalışma Hayatı İstatistikleri 2011” http://www.csgb.gov.tr/csgbPortal/ShowProperty/WLP%20Repository/c sgb/dosyalar/istatistikler/yabanciizin_2011
• Emniyet Genel Müdürlüğü. “İkamet izni verilen yabancıların yıllara göre dağılımı” http://www.egm.gov.tr/Documents/istatistik.rar