Pazarlamacılık Sözleşmesi ve Pazarlamacılık Sözleşmesi Hakkında 4857 Sayılı İş Kanunu Hükümlerinin Uygulanabilirliliği

Yıl 2017, Cilt: 3 Sayı: 54, 1455 - 1506, 01.01.2017

Battal Şener

Öz

İş sözleşmesinin özel bir türü olan pazarlamacılık sözleşmesi, TBK’nın 448-460. maddeleri arasında düzenlenmektedir. Her ne kadar doktrinde yer alan bir görüş tarafından, BK’nın 454. maddesindeki seyyar tüccar memurlarını karşıladığı iddia edilse de, her iki kanunun ilgili maddeleri incelendiğinde pazarlamacı ile seyyar tüccar memurların birbirlerine benzemekle birlikte, aynı olmadıkları anlaşılmaktadır. Doktrinde yer alan farklı görüşlere rağmen, pazarlamacılık sözleşmesinin İK’nın 4. maddesinde belirtilen istisnalar arasında yer almaması sebebiyle, pazarlamacıların İK’ya tabi oldukları kabul edilmelidir. Bunun sonucu olarak da pazarlamacılar hakkında öncelikle İK’da yer alan uyuşmazlık konusuyla alakalı özel hükümler uygulanmalıdır. İK’da uyuşmazlığın çözümü ile alakalı uygulanacak herhangi bir özel hüküm bulunmaması halinde ise sırasıyla, TBK’da pazarlamacılık sözleşmelerinin düzenlendiği 448-460. maddeleri arasında yer alan hükümlerin, İK’nın genel hükümlerinin ve en son olarak da TBK’nın 469. maddesi gereğince, TBK’da yer alan iş sözleşmesine ilişkin genel hükümlerin uygulanması gerekmektedir

Anahtar Kelimeler

Pazarlamacılık sözleşmesi, pazarlamacı, seyyar tüccar memuru, tacir, tacir yardımcısı, iş sözleşmesi.

Salesman Contract and The Applıcabılıty of Labour Code No. 4857 Provısıons to Salesman Contract

Öz

Salesman contract is regulated as a specific type of labour contract and issued between Articles 448 and 460 of 6098 numbered new Turkish Code of Obligations TBK . Although one opinion in doctrine argues that salesman corresponded to traveling salesperson regulated in Article 454 of 818 numbered old Code of Obligations BK , as both Codes are examined closely, it is understood that salesman and traveling salesperson were similar to each other yet they were not the same. Salesman are subject to Labor Code İK by virtue of salesman contract is not included the exceptions regulated Article 4 of İK, though different opinions stated in doctrine. Therefore, special provisions set in İK regarding salesman shall primarily be applied to subject matter of dispute. In the absence of any special provisions of İK, Articles between 448-460 of TBK regulating salesman contracts, general provisions of İK and finally general provisions of service contracts in TBK shall be applied respectively.

Anahtar Kelimeler

The contract of the salesman, salesman, traveling salesperson, merchant, merchant assistants, labour contract.

Kaynakça

• ARKAN Sabih, Ticari İşletme Hukuku, Ankara 2016.
• ADAL, Erhan; Hukukun Temel İlkeleri El Kitabı, İstanbul 2005.
• AKDENİZ Umut, Pazarlamacılık Sözleşmesi, Gazi Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C. XVII., Y. 2013, Sa. 4.
• ALPAGUT Gülsevil, Türk Borçlar Kanununun Hizmet Sözleşmesinin Devri, Sona Ermesi, Rekabet Yasağı, Cezai Şart ve İbranameye İlişkin Hükümleri, LEGAL İHD, 2011/31.
• ALPAGUT Gülsevil, İşçinin Sadakat Borcu ve Türk Borçlar Kanunu ile Getirilen Düzenlemeler, SİCİL İş Hukuku Dergisi, Mart 2012, Sayı: 25.
• AYDIN Sema – KAPLAN Hasan Ali, Bağlı Tacir Yardımcılarının Rekabet Yasağı, Gazi Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C. XVIII, Y. 2014, Sa. 3-4.
• AYDOĞDU Murat – KAHVECİ Nalan, Türk Borçlar Hukuku Özel Borç İlişkileri Sözleşmeler Hukuku, Ankara 2017.
• CANİKLİOĞLU Nurşen, Türk Borçlar Kanunu - İş Kanunu İlişkisi ve Türk Borçlar Kanununun Bazı Hükümlerinin İş Kanunu Açısından Değerlendirilmesi, Türkiye İşveren Sendikaları Konfederasyonu 10. Yılında İş Kanunu Semineri, İstanbul 15 Kasım 2013.
• CENTEL Tankut, Türk Borçlar Kanunu’nda Hizmet Sözleşmelerinin Tanımı ve Kurulması, TİSK Akademi, 2011/II.
• ÇELİK Nuri – Caniklioğlu Nurşen – Canbolat Talat, İş Hukuku Dersleri, İstanbul 2016.
• DOĞAN Sevil, İş Sözleşmelerinde Bağımlılık Unsuru Atipik İş İlişkileri Açısından Değerlendirilmesi, Ankara 2016.
• EREN Fikret, Borçlar Hukuku Genel Hükümler (Genel Hükümler), Ankara 2012.
• EREN Fikret, Borçlar Hukuku Özel Hükümler (Özel Hükümler), Ankara 2016.
• GÖZLER Kemal, Hukukun Genel Teorisine Giriş (Genel Teori), Ankara 1998.
• GÖZLER Kemal, Hukuka Giriş (Hukuka Giriş), Bursa 2010.
• GÜRİZ, Adnan; Hukuk Başlangıcı, Ankara 2009.
• GÜNEŞ Başak – MUTLAY Faruk Barış, Yeni Borçlar Kanununun “Genel Hizmet Sözleşmesi”ne İlişkin Hükümlerinin İş Kanunu ve 818 Sayılı Kanunla Karşılaştırılarak Değerlendirilmesi, Çalışma ve Toplum Dergisi, 2011/I, Sayı 30.
• KAR Bektaş, Deneme Süreli İş Sözleşmesi, Osman Güven Çankaya’ya Armağan, Kamu-İş, Ankara 2010.
• KILIÇOĞLU M. Ahmet, Borçlar Hukuku Genel Hükümler, Ankara 2015.
• KOÇ Sedef, Borçlar Kanunu Tasarısı’nın Hizmet Sözleşmesi İle İlgili Yeni Düzenlemeleri, Galatasaray Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Prof. Dr. Erden Kuntalp’e Armağan, 2004/I, Cilt I.
• MOLLAMAHMUTOĞLU Hamdi – ASTARLI Muhittin – BAYSAL Ulaş, İş Hukuku, Ankara 2014.
• NOMER N. Haluk, Borçlar Hukuku Genel Hükümler, İstanbul 2015.
• OĞUZMAN M. Kemal - ÖZ Turgut, Borçlar Hukuku Genel Hükümler C. I, İstanbul 2015.
• REİSOĞLU Sefa, Türk Borçlar Hukuku Genel Hükümler, İstanbul 2014.
• SOYER Polat, Deneme Süreli ve Deneme Amaçlı İş Sözleşmeleri, Çalışma ve Toplum Dergisi, 2008/I.
• SÖZER Ali Nazım, Hukukta Yöntembilim, İzmir 2008.
• SÜZEK Sarper, İş Hukuku, İstanbul 2015.
• ŞENER Oruç Hami, Ticari İşletme Hukuku, Ankara 2016.
• TOPÇUOĞLU Metin, Yeni Tacir Yardımcısı Pazarlamacı, Süleyman Demirel Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C. I, S. II, Yıl 2011.
• TOPUZ Murat, 6098 Sayılı Türk Borçlar Kanunu Uyarınca Pazarlamacılık Sözleşmesi (TBK m. 448-460), Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Hukuk Araştırmaları Dergisi, C. 19, S. 1, Yıl 2013.
• TUNCAY A. Can, Pazarlamacılık (Ticari Gezgin) Sözleşmesi ve Düşündürdükleri, Çimento Endüstrisi İşverenleri Sendikası Dergisi, Mart 2012, S. 2.
• UMAR, Bilge; Hukuk Başlangıcı, İzmir 1997.
• UYGUR Turgut, 6098 Sayılı Türk Borçlar Kanunu Şerhi, Ankara 2013, Cilt II.
• ÜLGEN Hüseyin – HELVACI Mehmet – KENDİGELEN Abuzer – KAYA Arslan – ERTAN N. Füsun Nomer, Ticari İşletme Hukuku, İstanbul 2015.
• ÜSTÜNDAĞ Mustafa Emir, Hukukta Yorum Metodları, İzmir Barosu Dergisi, Nisan 2011.
• YAVUZ Cevdet, Yeni (6098 sayılı) Türk Borçlar Kanunu’na Göre Hizmet Sözleşmeleri (Hizmet Sözleşmeleri), İzmir Barosu Dergisi, Nisan 2011.
• YAVUZ Cevdet, Borçlar Hukuku Dersleri (Özel Hükümler), İstanbul 2012.
• YAVUZ Nihat, 6098 Sayılı Türk Borçlar Kanunu’nun Getirdiği Değişiklikler ve Yenilikler, Akara 2011.
• YENİSEY Doğan Kübra, Hizmet Sözleşmesi, Türk Borçlar Kanunu Sempozyumu: Makaleler-Tebliğler, İstanbul 2012.
• ZEVKLİLER Aydın – GÖKYAYLA Emre, Borçlar Hukuku Özel Borç İlişkileri, Ankara 2013.