Performansa Dayalı Ek Ödeme Sistemine İlişkin Hekimlerin Tutumları Üzerine Kocaeli Üniversitesi Araştırma ve Uygulama Hastanesi’nde Bir Araştırma

Yıl 2013, Cilt: 2 Sayı: 37, 167 - 182, 01.01.2013

Ali Talip Akpınar Yunus Taş

Öz

Performans değerlendirme, örgütsel başarının sağlanması için çalışanların verimliliği ve etkinliğinin ölçülmesine odaklıdır. Performansa dayalı ek ödeme sistemi ise, performans ile gelir arasında ilişki kuran ve normal çalışma performansının üzerindeki çalışmaları parasal olarak ödüllendirmeyi esas alan bir sistemdir. Kocaeli Üniversitesi Araştırma ve Uygulama Hastanesinde Performansa Dayalı Ek Ödeme Sistemi PDEÖS hakkında hekimlerin unvan, gelir düzeyleri ve yaş gruplarına göre tutumlarının farklılık gösterip göstermediğini incelemek üzere anket uygulanmıştır. Araştırmada 236 hekimden dönen anketler üzerinden analiz yapılmıştır. Yapılan faktör analizi sonuçlarına göre; 1 Mesleki etik 2 Bireysel performansı geliştirme 3 Kurumsal performansı geliştirme ve 4 Özel muayenehane açma eğilimi faktörleri belirlenmiştir. Hekimler; PDEÖS’ün mesleki etiğe olumsuz etkisinin olduğu, bireysel performansı geliştirmediği, kurumsal performansa olumlu ya da olumsuz katkıda bulunmadığı ve özel muayenehane açma eğilimini arttırdığı görüşündedirler. Hekimlerin unvan, gelir düzeyleri ve yaş gruplarına göre PDEÖS’ün mesleki etik ve bireysel performansı geliştirme faktörlerine ilişkin tutumlarının farklılık göstermediği bulgusuna ulaşılmıştır. Benzer bir şekilde hekimlerin yaş gruplarına göre PDEÖS’ün özel muayenehane açma eğilimi faktörüne ilişkin tutumlarında da farklılık bulunmamıştır. Hekimlerin unvan, gelir düzeyleri ve yaş gruplarına göre PDEÖS’ün kurumsal performansı geliştirme faktörüne ilişkin tutumları ile hekimlerin unvan ve gelir düzeylerine göre PDEÖS’ün özel muayenehane açma eğilimini faktörüne ilişkin tutumlarının farklılık gösterdiği bulgusuna ulaşılmıştır

Anahtar Kelimeler

Performans, performansa dayalı ek ödeme sistemi, üniversite hastaneleri, hekimler

Attıtudes Of Medıcal Doctors On Performance-Based Supplementary Payment System: An Investıgatıon In Research And Practıce Hospıtal Of Kocaelı Unıversıty

Öz

Performance evaluation is focused on measuring efficiency and effectiveness of employees in order to ensure organizational success. Performance based supplementary payment system is a monetary reward system based on the work beyond normal work performance and such a system that correlates relationship between performance and income. A survey on Performance based Supplementary Payment System PBSPS of Kocaeli University Research and Application Hospital was conducted in order to determine whether their attitudes differ with ages, titles, and income groups of the medical doctors. 236 responses from the medical doctors in this hospital were analyzed. The factor analysis revealed that there were 1 professional ethical factors, 2 the individual performance development factors, 3 Institutional Performance development factor, and 4 private practice tendency factors. The medical doctors have such opinions that PBSPS has had negative impact on professional ethics and has not developed individual performance, has had neither positive nor negative contribution to organizational performance and increased the tendencies to open offices for private practice. It was found out that attitudes related to professional ethics and individual performance development factors of PBSPS did not vary with their titles, income levels and age groups. In a similar manner, attitudes related to private practice tendency factors of PBSPS did not vary with their age groups. However, it was determined that attitudes related to institutional performance development factors diverged with their titles and income levels and attitudes related to the private practice tendency factors varied with their titles, ages and income levels

Anahtar Kelimeler

Performance, performance based supplemantary payment system, university hospitals, medical doctors

Kaynakça

• Akal, Z. (2000) İşletmelerde Performans Ölçüm ve Denetimi: Çok Yönlü Performans kriterleri, Ankara: MPM Yayın No: 473.
• Akal, Z. (2003) Performans Kavramı ve Performans Yönetimi, Ankara: MPM yayınları.
• Akpınar, A. T., Taş, Y. (2012) “Performance Evaluation in Hospitals: An Investigation on the Effects of the Performance Based Payment System in Research and Practice Hospital of Kocaeli University”, European Journal of Economics, Finance and Administrative Sciences, (47), 134-142.
• Aksoy, B. (2001) “Hastanelerde Hekim Performansının Değerlendirilmesi” (yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Başkent Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Ateş, H., Kırılmaz H., ve Aydın, S. (2007) Sağlık Sektöründe Performans Yönetimi, Ankara: Baran Ofset.
• Aydın, S. (2007) “Sağlık Sektöründe Performans Yönetimi Türkiye Örneği”, Ateş, H., Kırılmaz, H., Aydın, S. (der), Sağlıkta Dönüşüm Programı ve Performans Yönetimi içinde, Ankara: 252-365.
• Aydın, S. ve Demir, M. (2006) Sağlıkta Performans Yönetimi, Performansa Dayalı Ek Ödeme Sistemi, Ankara: Onur Matbaacılık, T.C. Sağlık Bakanlığı Yayını.
• Bilgin, K. U. (2004) Kamu Performans Yönetimi, Ankara: TODAİE Yayını No: 323.
• Can, H. (2005) Organizasyon ve Yönetim, Ankara: Siyasal Kitapevi.
• Çalık, T. (2003) Performans Yönetimi-Tanımlar, Kavramlar, İlkeler, Ankara: Gündüz yayıncılık.
• Demir, M., Demir, B., ve Kırılmaz, H. (2005) “Daha Kaliteli Sağlık Hizmetlerine Doğru Kurumsal Performans Ölçümü Sağlık Bakanlığı”, Diyalog, 10: 38- 43.
• Elbek, O. (2010) “Performans ve Hekimlik”, Toplum ve Hekim, Kasım-Aralık 2010, Cilt:25, Sayı:6: 445.
• Elbek, O. ve Adaş, A. B. 2009 “Sağlıkta Dönüşüm: Eleştirel Bir Değerlendirme” Türkiye Psikiyatri Derneği Bülteni, Cilt 12, Sayı 1: 39-40.
• Erus, B. ve Hatipoğlu O. (2010) “Performansa Dayalı Ek Ödeme Sisteminin Sağlık Hizmetlerinde Verimliliğe Etkisi: Türkiye Örneği”, II. Uluslararası Sağlıkta Performans ve Kalite Kongresi Bildiriler Kitabı, Ankara: 316- 325.
• Gruca, T. D. ve D. Nath. (1994) “The İmpact of Marketing on Hospital Performance”, Journal of Hospital Marketing, 8(2) 87-12.
• Kavuncubaşı, Ş. (2000) Hastane ve Sağlık Kurumları Yönetimi, Ankara: Siyasal Kitapevi.
• Koçel, T. (2005). İşletme Yöneticiliği, Yönetim ve Organizasyonlarda Davranış, Klasik-Modern-Çağdaş ve Güncel Yaklaşımlar, 10. Baskı, İstanbul: Beta Yayınları.
• Şahin, İ. (2009). “Sağlık Bakanlığına Devredilen SSK Hastanelerinin Teknik Etkinliği ve Toplam Faktör Verimliliği Analizi”, İktisat, İşletme ve Finans, 24(283) 9-40.
• Şahinöz, T., Şahinöz, S., Eker, H.H., ve Kılıç,T. (2010) “Sağlık Hizmetlerinde Uygulanan Performansa Göre Ek Ödeme Sisteminin Adalet, Performans, Rekabet ve Verimlilik Gibi Faktörler Üzerine Etkisi Gümüşhane İli Örneği”, II. Uluslararası Sağlıkta Performans ve Kalite Kongresi Bildiriler Kitabı, Ankara: 269-283.
• Tengilimoğlu, D., Pay, U., ve Kısa, A. (2008) “The Inefficiency of Performance Based Physician Payment Scheme in Turkey. Dennis Emmett, (Ed) World Neighbors Sharing Strategies to Transform Healthcare”, Proceedings of the Fifth International Conference on Health Care Systems, October 13-15, Milwaukee, Wisconsin: 30-45.
• Tengilimoğlu, D., Işık O., ve Akbolat M. (2012) Sağlık İşletmeleri Yönetimi, Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Türk Tabipleri Birliği (2009) Hekimlerin Değerlendirmesi İle Performansa Dayalı Ödeme, Ankara. Türk Tabipleri Birliği Yayınları.
• Ünal, A. (1998) Performansa Dayalı Ücret, Ankara: Kamu-İş Sendikası yayını.