1970’li Yıllarda Türkiye İşçi Sınıfını Cem Karaca Şarkıları ile Okumak

Yıl 2016, Cilt: 2 Sayı: 49, 725 - 756, 01.01.2016

Mehmet Atilla Güler

Öz

Kapitalizmin tarihi boyunca müzik, işçi sınıfının sorunlarının çarpıcı bir şekilde dile getirildiği sanat dallarından biri olagelmiştir. Müzik türleri içerisinde rock, blues ve tango ile birlikte muhalif tavrı diğerlerine göre daha güçlü olan bir yapıya sahiptir. 1950’li yıllarda “rock’n roll” adıyla ortaya çıkan bu müzik türünde başlangıçta daha çok eğlence odaklı bir yaklaşım benimsenmiştir. Buna karşın 1960’lı yılların başından itibaren yaşanan bir dizi gelişmenin ardından rock’n roll içerisinde muhalif tavır yükselmiş ve bu adlandırma yerini rock müziğe bırakmıştır. Anadolu Pop, bu süreçte Türkiye’de rock müzik çizgisinde ortaya çıkmış özgün bir akımdır. Anadolu Pop’un en güçlü isimlerinden biri Cem Karaca’dır. Cem Karaca’nın 1970’li yılların ikinci yarısında yaptığı çalışmalar büyük kentlerde yaşanan proleterleşme süreçlerine ve bu süreçlere bağlı olarak şekillenen sorunlara odaklanmıştır. Belirtilen çalışmalar müzikal olarak Anadolu Pop’u kapsayıp onu aşarak progressive rock’a yönelen bir çabayı da temsil eder. Bu çalışmanın amacı, 1970’li yıllarda Türkiye işçi sınıfını seçilmiş Cem Karaca şarkılarıyla incelemektir

Anahtar Kelimeler

Rock müzik, Anadolu Pop, İşçi Sınıfı, Cem Karaca

Reading The Working Class of Turkey During The 1970’s with Cem Karaca Songs

Öz

Music is an art branch that which the working class’s problems has always been the issue of it throughout the history of capitalism. Rock is a music genre like blues and tango that it’s oppositional attitude is more powerful than the others. In this music genre which has been termed with the name of “rock’n roll” during the 1950’s, mostly an entertainment-oriented approach embraced at the beginning. However, after a series of development since the beginning of 1960’s, oppositional attitude has raised in rock’n roll and this denotation give way to rock music. Anatolian Pop is a genuine flow that which it has emerged at rock music line during this process. Cem Karaca is the one of the most powerful names of Anatolian Pop. Cem Karaca’s songs after the second half of 1970’s focus on the proletarianization process experienced in metropolis and the problems which developed with this process. Mentioned studies also represents a musical exertion to involve and surpass Anatolian Pop and verge to progressive rock. The aim of this study, examining the Turkey working class during 1970’s with the selected Cem Karaca songs

Anahtar Kelimeler

Rock music, Anatolian Pop, Working Class, Cem Karaca

Kaynakça

• Akar, R. (2013) Cem Karaca Belgeseli (Hayatın Tanığı), 7 Aralık 2013. https://www.youtube.com/watch?v=UmYdDXFPDf8 Erişim: 08.09.2015.
• Aya, G. (1998) Bir Cem Karaca Kitabı, İstanbul: Ada Müzik.
• Bengi, D. Ve Erol, M. (2009), “Kürtçe Seni Seviyorum”, Roll Dergisi, Eylül-Ekim 2009, 10-14.
• British Broadcasting Corporation (2015) BBC Türkçe Arşiv Odası: Cem Karaca 1979, 2 Nisan 2015. Erişim: 08.09.2015 https://www.youtube.com/watch?v=OAeJpcD0xyQ
• Bush, M.C. Ve Morris, R. (2008) “İmparatorluk Parçalanıyor, Hareketler Çöküyor: Sistem Karşıtı Mücadele, 1917-1968”, Toplumsal Hareketler 1750-2005 (Ed: W.G. Martin) içinde, İstanbul: Versus Kitap.
• Canbazoğlu, C. (2009) Kentin Türküsü: Anadolu Pop-Rock, İstanbul: Pan Yayıncılık.
• Dilmener, N. (2014) Bak Bir Varmış Bir Yokmuş-Hafif Türk Pop Tarihi, İstanbul: İletişim Yayınları.
• Eriksen, N. (1984) Popular Culture and Revolutionary Theory: Understanding Punk Rock, Encyclopedia of Anti-Revisionism On-Line. https://www.marxists.org/history/erol/periodicals/theoretical- review/19801802.htm Erişim: 08.09.2015.
• Erkal, G. E. (2013) Türkiye Rock Tarihi I Saykodelik Yıllar, İstanbul: Esen Kitap.
• Fiori, U. Ve Burgoyne, M. (1984) “Rock Music and Politics in Italy”, Popular Music, 4/1, 261-277.
• Gassert, P. Ve Klimke, M. (2009) “1968 From Revolt To Research”, 1968- Memories and Legacies of a Global Revolt (Ed: P. Gassert ve M. Klimke) içinde, Washington: German Historical Institute.
• Göktürk, Y. (2008a) “Kırk Yılın Getirdikleri: ’68 ve Mirası”, Roll Dergisi, Nisan 2008, 32-37.
• Göktürk, Y. (2008b) “Moğollar: Saykodelik Hadiseler”, Roll Dergisi, Mart 2008, 20-23.
• Göktürk, Y. (2008c) “Moğollar: Muddy Waters ile Hatayi”, Roll Dergisi, Nisan 2008, 43-45
• Hamsici, M. (2007) “1 Mayıs Marşı: Sahnelere Niyet, Alanlara Kısmet”, Radikal Gazetesi, 7 Mayıs 2007. http://www.woodstock.com/about/ Erişim: 08.09.2015.
• Kahyaoğlu, O. (2003) And Dağları’ndan Anadolu’ya Devrimci Müzik Geleneği: “Sıyrılıp Gelen” Grup Yorum, İstanbul: neKitaplar.
• Karaca, C. (2004) Döndümse Vatanıma Döndüm, İstanbul: Fon Kitapları.
• Katsiaficas, G. (1987) The Imagination of New Left, Cambridge: South End Press.
• Kutluk, F. (1997) Müzik ve Politika, Ankara: Doruk Yayınevi.
• Meriç, M. (2006) Pop Dedik Türkçe Sözlü Hafif Batı Müziği, İstanbul: İletişim Yayınları.
• Meriç, M. (2015) “Cem Karaca’nın Yalnızlığı”, BirGün Pazar, 8 Şubat 2015.
• Ok, A. Ve Ertem, K. (2002) Moğollar, İstanbul: Akyüz Yayın Grubu.
• Özbek, M. (1991) Popüler Kültür ve Orhan Gencebay Arabeski, İstanbul: