Bir Şehrin Sosyal Politikalarını Yönetmek: İstanbul Esenler İlçesi Üzerinden Modelleme

Yıl 2020, Cilt: 1 Sayı: 64, 31 - 72, 01.01.2020

Başak Işıl Alpar Faruk Taşçı

Öz

Çalışmanın amacı, İstanbul ili Esenler ilçesi örnekliği üzerinden bir şehirde sosyal politika aktörlerinin bütüncül yönetim modelini ortaya çıkarmaktır. Bu minvalde her bir aktörün müstakil sosyal politika işlevlerinin ortaya konulması ile yetinilmeyip, bir şehirde sosyal politika anlamında nasıl bir yönetim modeli izlenilmesi gerektiği hususunda model çıkarılması amaçlanmaktadır. Bu amaç doğrulsunda çalışmanın kapsamı, İstanbul İli Esenler İlçesi’nde sosyal politika aktörlerinin sosyal politika alıcılarına yönelik sosyal politika uygulamalarıdır. Bu bağlamda çalışma, sosyal politika aktörü olarak merkezi yönetimin Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı AÇSHB ilçe birimi, Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakıfları SYDV ile yerelin ilçe belediyesi yanında ilçe STK’larını ele almaktadır. Çalışmanın alan/saha kısmı, 2018 yılı Şubat-Mart ayları arasında gerçekleştirilmiştir. Çalışmada veri toplama türlerinden yarı yapılandırılmış mülakat formu ve gözlem tekniğinden yararlanılmıştır. Toplamda otuz yedi 37 kişi katılımcı ile görüşülmüştür. Bu çerçevede ortaya çıkan modelin i merhamet, adalet ve doğruluk olmak üzere üç temel ilkesi bulunmaktadır. ii Bu temel ilkelerin uygulanmasında bazı engeller bulunmaktadır: Mevzuattan kaynaklı olanlar, tespit mekanizması, bütçe meselesi, kurumsal zemin ve personel durumu. iii En nihayetinde, engelleri aşmak için sosyal politika alıcıları için yoğunluk merkezi mantığı ve bu alıcılara yönelik uygulamaları yapan aktörler için de ağırlık merkezi önerilmektedir

Anahtar Kelimeler

Sosyal politika, İstanbul, Esenler, yönetim

Administrating Social Policies of a City: Modeling From Esenler District in Istanbul

Öz

The aim of this study is to reveal the holistic administration model of social policy actors in a city with the case of Esenler district in Istanbul. In this respect, it is aimed not only to determine the individually social policy functions of each actor, but also to model what kind of an administration model should be followed in terms of social policy in a city. The scope of the study for this purpose is the social policy implementations of social policy actors for social policy recipients in Esenler District of Istanbul. In this context, the study deals with Ministry of Family, Labor and Social Services’s ACSHB district unit of the central government, the Social Assistance and Solidarity Foundations SYDV , the local district municipality and the NGOs of the district. The field part of the study was conducted between February and March 2018. Semi-structured interview form and observation technique were used in this study. A total of thirty seven 37 people participants were interviewed. The model that emerged in this framework has three basic principles: i compassion, justice and rightness. ii There are some obstacles in the implementation of these basic principles: the ones originating from the legislation, the determining mechanism, the budget issue, the institutional ground and the personnel status. iii In order to overcome barriers, the density center for social policy recipients and the gravity center are proposed for the social policy actors who implement social policies

Anahtar Kelimeler

Social policy, Istanbul, Esenler, administration

Kaynakça

• Akbaş, I. (2015), “Bölgesel Kalkınma’da Yönetişim Kavramı,” Çankırı Karatekin Üniversitesi SBE Dergisi, 6 (2), 333-354.
• Akgeyik, T. (2010), “İnsan Kaynakları Yönetimi Boyutuyla Kurumsal Sosyal Sorumluluk: Bir Alan Araştırması,” Sosyal Siyaset Konferansları Dergisi, Sayı 52, 65- 106.
• Aktan, C. C. (2007), “Türkiye’de Sosyal Sorumluluk Projeleri: En İyi Uygulamalardan Örnekler,” Kurumsal Sosyal Sorumluluk, Ed. C. C. Aktan, İstanbul, İGİAD Yayınları, 99-107.
• Akukwe, C. (1998), “The Growing İnfluence Of Non Governmental Organisations (NGOs) in International Health: Challenges and Opportunities,” Journal of the Royal Society of Health, 118 (2), 107-115.
• Armstrong, D. (1998), “Globalization and the Social State,” Review of International Studies, 24 (4), 461-478.
• Aysan, M. F. (2013). "Sosyal Politikada Yeni Eğilimler ve Yerel Yönetimler", Kentleşme ve Sosyal Politikalar. Ed. M. Şentürk vd.. İstanbul, Esenler Belediyesi Şehir Düşünce Yayınları, 17-43.
• Berktay, F. (2013), “1980-2010 Döneminde Sosyal Refah Devleti Çerçevesinde Türkiye’de Sosyal Güvenlik Harcamalarının Gelişimi,” Süleyman Demirel Üniversitesi Vizyoner Dergisi, 4 (9), 1-20.
• Brinkerhoff, J. M., Smith, S. C., & Teegen, H. (2007), “The Role of NGOs in Health, Education, Environment, And Gender: Application Of The Theoretical Framework,” NGOs and The Millennium Development Goals, Eds. Brinkerhoff, J., Smith, S., & Teegen, H., New York, Palgrave Macmillan, 149-187.
• Buğra, A. & Keyder, Ç. (2003), New Poverty and The Changing Welfare Regime Of Turkey, Ankara, UNDP.
• Buğra, A. & Keyder, Ç. (2006), “The Turkish Welfare Regime in Transformation,” Journal of European Social Policy, 16 (3), 211-228.
• Cansel, E. (1969). “Sosyal Devlet ve Aile,” Ankara H. F. 1969-1970 Yılı Açış Dersi. (Çevrimiçi) http://auhf.ankara.edu.tr/dergiler/auhfd-arsiv/AUHF-1969-26-03- 04/AUHF-1969-26-03-04-Cansel.pdf, 18.09.2018, 11-21.
• Clark, A. M. (1995), “Non-governmental Organizations and Their Influence on International Society,” Journal of International Affairs, 48 (2), 507-525.
• Dedeoğlu, S. (2009), “Eşitlik mi Ayrımcılık mı?: Türkiye’de Sosyal Devlet, Cinsiyet Eşitliği Politikaları Ve Kadın İstihdamı,” Çalışma ve Toplum, 2009/2, 41-54.
• Delisle, H., Roberts, J. H., Munro, M., Jones, L., & Gyorkos, T. W. (2005), “The role of NGOs in Global Health Research For Development,” Health Research Policy and Systems, 3(1)
• Edwards, M., Hulme, D., & Wallace, T. (1999), “NGOs in A Global Future: Marrying Local Delivery To Worldwide Leverage,” Public Administration & Development, 19 (2), 1-23.
• Eriksson, C., Geidne, S., Larsson, M., & Pettersson, C. (2011), “A research Strategy Case Study Of Alcohol And Drug Prevention By Non-Governmental Organizations in Sweden; 2003-2009,” Substance Abuse Treatment, Prevention, and Policy, 6 (1), 1-21.
• Ersöz, H. Y. (2005), “Sosyal Politika-Refah Devleti Yerel Yönetimler İlişkisi,” İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi Mecmuası, 55 (1), 759-775.
• Esping-Andersen, G. (1990), The Three Worlds of Welfare Capitalism, New Jersey, Princeton University Press.
• Ferreira, L. V. (2008), “Persistent Poverty: Portugal and the Southern European Welfare Regime,” European Societies, 10 (1), 49-71.
• Galay, G. (2001), “Fellows Conference Action Statement 2001: The Nonprofit Sector And The Reduction Of Poverty,” 13th Annual Conference of the Johns Hopkins International Fellows in Philanthropy, Santiago, Chile in July 2001, (Çevrimiçi) http://ccss.jhu.edu/wp-content/uploads/downloads/2011/09/2001-ChileConference-Statement.pdf, 26.01.2018.
• Genç, Y. & Barış, İ. (2015), “Sosyal Hizmetlerin Yeniden Yapılandırılmasında Yerinden Yönetimin İşlevselliği,” The Journal of Academic Social Science Studies International Journal of Social Science, 32, 95-117.
• Gilbert, J. (2009), “Power and Ethics in Psychosocial Counselling: Reflections On The Experience Of An international NGO Providing Services for Iraqi refugees in Jordan,” Intervention, 7 (1), 50-60.
• Göçmen, İ. (2014), “Religion, Politics And Social Asistance in Turkey: The Rise Of Religiously Motivated Associations”, Journal of European Social Policy, 24 (1), 92- 103.
• Gökbayrak, Ş. (2009), “Refah Devletinin Dönüşümü ve Bakım Hizmetlerinin Görünmez Emekçileri: Göçmen Kadınlar”, Çalışma ve Toplum, 2009/2, 55-82.
• Göktepe, H. (2014), “Sosyal İşletmeler ve Sosyal İşletmelerin Hukuki Yapısı,” International Conference on Eurasian Economies, (Çevrimiçi) http://www.avekon.org/papers/1035.pdf, 22.9.2018, 1-9.
• Göze, A. (1976), Sosyal Devlet Sistemi. Fakülteler Matbaası.
• Guay, T., Doh, J. P. & Sinclair, G. (2004), “Non-Governmental Organizations, Shareholder Activism, And Socially Responsible Investments: Ethical, Strategic, And Governance Implications,” Journal of Business Ethics, 52, 125–139.
• Jacob, B., Lipton, B., Hagens, V. & Reimer, B. (2008), “Re-thinking Local Autonomy: Perceptions from Four Rural Municipalities,” Canadian Public Administration, 51(3), 407-427.
• Kaiyu, L. (2012), “Surfing at the Margins: The Dilemma of Popular NGOs Providing Services to Children with Disabilities in China,” Bachelor Degree Project, (Çevrimiçi) http://www.divaportal.org/smash/get/diva2:604133/FULLTEXT01.pdf, 28.01.2018.
• Kaya, M. (2013), Afet Yönetiminde Sivil Toplum Kuruluşları ve Gönüllülük İşlevi, İstanbul, ASSAM Yayınları.
• Kearns, A. J. (1992 ), “Active Citizenship and Urban Governance,” Transactions of the Institute of British Geographers, 17 (1), 20-34.
• Kesgin, B. (2012), Yoksulluğa Yerel Müdahale Sosyal Belediyecilik, Bursa, Ekin Yayınevi.
• Koray, M. & Çelik, A. (2015), Himmet, Fıtrat, Piyasa: AKP Döneminde Sosyal Politika. İstanbul, İletişim.
• Kurt, Ş. (2012), “Sosyal Politikada Özel Sektörün Rolü,” (Yayınlanmamış Doktora Tezi, İstanbul Üniversitesi, SBE), İstanbul.
• Lembet, Z. (2013), “Markalar ve Kurumsal Sosyal Sorumluluk,” Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 3 (2), 1-24.
• List, J. M. (2000), “Enabling the Disability NGOs? Centralisation Versus Competition in Pakistan and Bangladesh,” Development NGOs facing the 21st century perspectives from South Asia, Ed. J. Vartola, F. Hossain, T.N. Dhakal & M. Ulvila,
• Kathmandu, Institute for Human Development. (Çevrimiçi) http://www.eenet.org.uk/resources/docs/miles_m.php, 28.01.2018, 149-64.
• Lord, J. E. (2004), “Mirror, Mirror On The Wall: Voice Accountability and NGOs in Human Rights Standard Setting,” Seton Hall J. Dipl. & Int'l Rel., 5, 93-110.
• Okutan, E. (2008), “Yerel Yönetimler Ve Sivil Toplum Örgütlerinin Gelişmiş İşbirliği: İngiltere Örneği,” Sayıştay Dergisi, 71, 91-108.
• Özbek, N. (2004), Osmanlı İmparatorluğu’nda Sosyal Devlet: Siyaset, İktidar ve Meşruiyet (1876-1914), 2. bs. İstanbul, İletişim Yayınları.
• Özdemir, N., Sefer, N. & Türkdoğan, D. (2008), “Bir Sosyal Sorumluluk Projesi Örneği: Korunmaya Muhtaç Çocuklar,” Sosyal Bilimler Dergisi/Journal of Social Sciences, 32 (2), 283-305.
• Özdemir, S. (2004), “Sosyal Refah’ın Sağlanmasında Yeni Bir Anlayış: ‘Refah Karması’ ve Refah Sağlayıcı Kurumlar,” Sosyal Siyaset Konferansları Dergisi, 48, 98-127.
• Özdemir, S., Başel, H., & Şenocak, H. (2009), “Sivil Toplum Kuruluşları (STK)’nın Artan Önemi ve Üsküdar'da Faaliyet Gösteren Bazı STK'lar Üzerine Bir Araştırma,” Sosyal Siyaset Konferansları Dergisi, 56, 151-234.
• Özgener, Ş. (2000), “İş Ahlakı ve Sosyal Sorumluluk: İmalat Sanayiinde Bir Uygulama,” (Yayınlanmamış Doktora Tezi, Selçuk Üniversitesi, SBE), Konya.
• Öztürk, Ş. (2015), Sosyal Yatırım Devleti, Konya, Çizgi Kitabevi Yayınları.
• Özüpek, M. N. (2004), “Kurum İmajında Sosyal Sorumluluk: Kurumsal Ve Uygulamalı Bir Çalışma,” (Yayınlanmamış Doktora Tezi, Selçuk Üniversitesi, SBE), Konya.
• Park, H., Lee, H., & Cho, H. S. (2015), “Perceptions of Korean NGOs For Education And Educational Development Projects,” International Journal of Educational Development, 45, 31-41.
• Peltekoğlu, F. B. (1993), “Halka İlişkiler Ve Sosyal Sorumluluk,” Marmara İletişim Dergisi, 2, 179-191.
• Sallan-Gül, S. (2006), Sosyal Devlet Bitti Yaşasın Piyasa, Ankara, Ebabil Yayınları.
• Suher, İ. K. (2010), “Zirvedeki Türk İşletmelerinin Kurumsal Sosyal Sorumluluk İletişimi: Web Sitelerine Yönelik Bir İnceleme,” Selçuk Üniversitesi İletişim Fakültesi Akademik Dergisi, 6 (2), 33-48.
• Szczepanikova, A. (2010), “Performing Refugeeness in the Czech Republic: Gendered Depoliticisation through NGO Assistance,” Gender, Place and Culture, 17 (4), 461-477.
• Şenkal, A. (2003), “Küreselleşme, Sosyal Politikanın Dönüşümü ve Sivil Toplum Örgütleri,” Sosyal Siyaset Konferansları Dergisi, 45, 97-126.
• Şentuna, M., & Çelebi, M. (2010). “Türkiye’deki Gençlik Ve Spor İle İlgili Kamu Kurumları Ve Sivil Toplum Kuruluşlarının Gençlik Politikalarının Değerlendirilmesi Ve Bir Model Örneği,” Spormetre Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 8 (3), 109-117.
• Şentürk, M. (2014), “Social Welfare Practices Of The State And NGOs in Turkey: New Trends And Necessities,” Turkish Journal of Sociology, 3 (28), 309-319.
• Talas, C. (1991), “Öğretilerde Sosyal Devlet,” İnsan Hakları Yıllığı, C. 13, Ankara.
• Taşcı, F. (2013), “Refah Devleti Modelleri İçinde Türkiye’nin Pozisyonu: ‘Yaşlı Algısı’ Üzerinden Değerlendirmeler,” İnsan & Toplum, 3 (5), 5-35.
• Taşçı, F. (2017), “Türkiye’de İşletmelerin Sosyal Politikaları: Köken Neresi ve Mevcut Durum Ne?,” Türkiye’de Sosyal Politika Aktörleri: Zemin ve Uygulama, Ed. F. Taşçı, Ankara, Nobel Yayınları, 143-177.
• Temiz, H. E. (2012), “Sosyal Politika Bağlamında Yönetişim,” Toplum ve Demokrasi, 13- 14, 201-217.
• Van Oorschot, W. & Finsveen, E. (2010), “Does the Welfare State Reduce Inequalities in People’s Social Capital?,” International Journal of Sociology and Social Policy, 30 (3/4), 182-193.
• Veress, E. (2016), “Cultural NGOS As Means For Quality Life For The Elderly in Urban Areas From Transylvania,” Az Aktív Időskor és Időskori Tanulás Nemzetközi Konferencia Válogatott Anyaga, 85-89.
• Watson, A. M. (2006). “Saving More Than The Children: The Role Of Child-Focused NGOs in the Creation Of Southern Security Norms,” Third World Quarterly, 27 (2), 227-237.
• Yang, Y. (2017), “Aging in Community And Local Ngos: Empowering Marginalized Older Women in South Korea,” Journal of Women & Aging, (Çevrimiçi) https://doi.org/10.1080/08952841.2017.1392066, 1-19.
• Yarar, B. (2015), “Küresel Yoksulluk İçinde Kadın Yoksulluğu, Küresel Kadın Hareketi İçinde Yoksulluk Odaklı STK’lar,” FeJournal: Feminist Critique/Fe Dergi: Feminist Elestiri, 7 (1), 32-49.
• Yatkın, A. (2013), “Bölgesel Kalkınmada Sivil Toplum Kuruluşları Ve Kadın Katılımı: Elazığ Örnek Alan Araştırması,” Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 23 (2), 163-188.
• Yelkikalan, N. & Köse, C. (2012), “The Effects Of The Financial Crisis On Corporate Social Responsibility,” International Journal of Business and Social Science, 3 (3), 292- 300.
• Zeren, H. E. (2011), “Marka Kent Oluşturma Bağlamında Stratejik Kent Yönetimi: Karaman Kenti İçin Bir Model Önerisi,” (Yayınlanmamış Doktora Tezi, İnönü Üniversitesi, SBE), Malatya.
• Zimbalist, S. E. (1978), “Comparsion of Social Welfare Values: A Semantic Approach,” National Association of Social Workers, 23 (3), 198-203.