Taşeron İşçilerin Örgütsel Bağlılık ile Duygusal Emekleri Arasındaki İlişkide Güvenlik İkliminin Aracılık Rolü: Kamu Hastaneleri Örneği

Yıl 2020, Cilt: 1 Sayı: 64, 147 - 168, 01.01.2020

Yavuz Kağan Yasım Ufuk Işık

Öz

Bu çalışmada taşeron işçilerinin örgütsel bağlılık ile duygusal emek arasındaki ilişkide güvenlik ikliminin aracı etkisi incelenmiştir. Çalışma üç bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümde sağlık sektöründeki taşeronlaşmayla ilgili genel bilgiler verilmiştir. İkinci bölümde değişkenlerle ilgili bilgilere yer verilmiştir. Üçüncü bölüm ise araştırmanının yöntem ve sonuçlarından oluşmaktadır. Çalışmanın evrenini Ordu ili kamu hastanelerinde çalışan alt işveren işçileri oluşturmaktadır. Veriler anket yoluyla toplanmış ve 356 adet anket değerlendirmeye değer bulunmuştur. Verilerin analizi için SPSS programı kullanılmış, öncelikle korelasyon analiziyle değişkenlerin arasındaki ilişkilere bakılmıştır. Hipotezi test etmek için process eklentisinde model 4 kullanılarak güvenlik ikliminin değişkenler arasındaki aracılık etkisine bakılmıştır. Yapılan analizlerde tüm değişkenler arasında anlamlı ilişki tespit edilmiş, aynı zamanda güvenlik ikliminin örgütsel bağlılık ile duygusal emek arasındaki ilişkiye kısmi olarak aracılık ettiği tespit edilmiştir

Anahtar Kelimeler

Taşeron İşçileri, Alt İşveren İşçileri, Kamu Hastaneleri, Örgütsel Bağlılık, Güvenlik İklimi, Duygusal Emek, SPSS Process Eklentisi

The Mediation Role of Security Climate in the Relationship Between Organizational Commitment and Emotional Labor of Subcontracted Laborers: The Case of Public Hospitals

Öz

In this study, the mediating effect of the security climate between organizational commitment and emotional labor on the subcontracted labourers is investigated. The study consists of three parts. In the first part, general information about subcontracting in health sector is given. In the second section, information about variables is given. The third part consists of the methods and results of the study. The universe of the study consists of subcontractor workers working in public hospitals in Ordu. The data were collected through questionnaires and 356 questionnaires were found to be worth evaluating. The SPSS program was used for the analysis of the data. Firstly, the relations between the variables were examined with correlation analysis. The SPSS program with PROCESS macro Model 4 was used to test the hypotheses regarding the mediation effects. In the analyzes, a significant relationship was found between all variables, also determined that the security climate partially mediated the relationship between organizational commitment and emotional labor

Anahtar Kelimeler

Subcontracted Labourer, Public Hospitals, Organizational Commitment, Emotional Labor, Process add-on in SPSS

Kaynakça

• Akalp G.; Aytac, S.; Yamankaradeniz N., Cankaya, O. Gokce A., Tufekci U. (2015) “Perceived safety culture and occupational risk factors among women in metal industries: A study in Turkey”, 6th International Conference on Applied Human Factors and Ergonomics (AHFE 2015) and the Affiliated Conferences, AHFE 2015. Procedia Manufacturing Journal. 3 ( 2015 ) pp. 4956 – 4963.
• Allen, N.J. ve Meyer, J.P. (1990): “The Measurement and Antecedents of Affective, Continuance and Normative Commitment to the Organization”, Journal of Occupational Psychology, Cilt 63, Sayı 1, ss.1-18.
• Allen, N.J.,ve Meyer J.P. (1991), A Three Component Conceptualization of Organizational Commitment, Human Resource Management Review, Volume 1, Number 1, 1991,61-89.
• Alruqi, W. M., Hallowell, M. R., & Techera, U. (2018). Safety climate dimensions and their relationship to construction safety performance: A meta-analytic review. Safety Science, 109, 165-173. doi:10.1016/j.ssci.2018.05.019
• Ataay, F. (2008). Sağlık Reformu ve Yurttaşlık Hakları. Amme İdaresi Dergisi, 41(3), 169-184.
• Aytaç, S.; Özok, A.; Yamankaradeniz, N.; Çankaya, O., Akalp, G., Gökçe, A., Tüfekçi, U. (2018) Metal Sanayiinde Çalışan Kadınların Sağlık ve Güvenlik Açısından Risk Faktörleri, Türk Metal
• Baron, Reuben M. ve Kenny, David A. (1986), “The Moderator-Mediator Variable Distinction in Social Psychological Research: Conceptual, Strategic, and Statistical Considerations”, Journal of Personality and Social Psychology, Cilt 51, Sayı 6, s. 1173-1182.
• Basım, H.N. ve Begenirbaş, M. (2012) Çalışma Yaşamında Duygusal Emek: Bir Ölçek Uyarlama Çalışması, Yönetim ve Ekonomi, C.19, S.1
• Bian, X., Sun, Y., Zuo, Z., Xi, J., Xiao, Y., Wang, D., & Xu, G. (2019). Transactional leadership and employee safety behavior: Impact of safety climate and psychological empowerment. Social Behavior and Personality: An international journal, 47(6), e7295
• Buchanan, B. (1974). Building Organizational Commitment: The Socialization of Managers in Work Organizations. Administrative Science Quarterly, 19(4), 533-546. doi:10.2307/2391809
• Clarke, S. and Ward, K. (2006), The Role of Leader Influence Tactics and Safety Climate in Engaging Employees' Safety Participation. Risk Analysis, 26: 1175- 1185. doi:10.1111/j.1539-6924.2006.00824.x
• Çakmak, A. ve Tatlı, M . (2017). Sağlık Çalışanlarının Güvenlik İklimi Algıları ve Güvenlik Tedbirlerine Uyma Davranışlarının İncelenmesi. Karaelmas İş Sağlığı ve Güvenliği Dergisi, 1 (1), 46-57. Retrieved from http://dergipark.gov.tr/kisgd/issue/33576/328033
• Durna, U. ve Eren, V. (2005) Üç Baglılık Unsuru Ekseninde Örgütsel Bağlılık, Doğus Üniversitesi Dergisi, 6 (2), 210-219
• Etiler, N. (2011) Neoliberal Politikalar ve Sağlık Emekgücü Üzerindeki Etkileri, TTB Mesleki Sağlık ve Güvenlik Dergisi, 42
• Flin, R. (2007). Measuring Safety Culture in Healthcare: A Case for Accurate Diagnosis. doi:https://doi.org/10.1016/j.ssci.2007.04.003 Safety Science, 45(6), 653-667.
• Flin, R. (2007). Measuring Safety Culture in Healthcare: A Case for Accurate Diagnosis. Safety Science, 45(6), 653-667. doi:10.1016/j.ssci.2007.04.003
• Grandey, A. (2000). Emotion regulation in the workplace: A New Way to Conceptualize Emotional Labor. J. Occup. Health Psychol. 60, 95–110. doi: 10.1037/1076-8998.5.1.95
• Güngör, M. (2009). Duygusal Emek Kavramı: Süreci ve Sonuçları. Kamu-İş c.11, s.1
• Han S-L, Shim H-S and Choi WJ (2018) The Effect of Emotional Labor of College Administrative Service Workers on Job Attitudes: Mediating Effect of Emotional Labor on Trust and Organizational Commitment. Front. Psychol. 9:2473. doi: 10.3389/fpsyg.2018.02473
• İslamoğlu, E. ve Yıldırımalp, S. (2016). "Kamu Sektöründe Çalışan Taşeron Kadın İşçilerin Sorunları." Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Dr. H. İbrahim Bodur Girişimcilik Uygulama ve Araştirma Merkezi Girişimcilik ve Kalkınma Dergisi 11(2): 175-197.
• İzgi, M. C. ve Türkmen, H. Ö. (2012). "Akdeniz Üniversitesi’nde Taşeron Sağlık İşçilerinin İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Durum Tespiti." Türkiye Halk Sağlığı Dergisi 10(3).
• Karadal, H. Ve Merdan, E. (2017) İşyeri Yaralanmaları Üzerinde Güvenlik İklimi ve Güvenlik Kültürünün Rolü, Uluslararası Yönetim İktisat ve İşletme Dergisi, ICMEB17 Özel Sayısı
• Kaya, U., ve Serçeoğlu, N. (2013). Duygu İşçilerinde İşe Yabancılaşma: Hizmet Sektöründe Bir Araştırma. Calisma ve Toplum, 36(1).
• Neal, A., Griffin, M.A., Hart, P.M., (2000) The impact of organizational climate on safety climate and individual behaviour. Safety Science 34, 99–109.
• Nielsen, K. J. (2014). Improving Safety Culture Through the Health and Safety Organization: doi:10.1016/j.jsr.2013.10.003 Case Study. J Safety Res, 48, 7-17.
• Özkan, T. ve Lajunen, T. (2003) Güvenlik Kültürü ve İklimi, PİVOLKA, Yıl 2 Sayı 10
• Özkan, Y. ve Arpat, B. (2015) Mavi Yakalılarda Güvenlik Kültürü Algısı: Denizli İli Kablo İmalat Endüstrisi Örneği, Siyaset, Ekonomi ve Yönetim Araştırmaları Dergisi, 16.Çalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileri Kongresi Özel Sayısı
• Preacher, K. ve Hayes, A.F. (2004) SPSS and SAS Procedures for Estimating Indirect Effects in Simple Mediation Models, Behavior Research Methods, Instruments and Computers, 36(4), 717-731 doi:10.3758/bf03206553
• Sayan, İ. ve Küçük, A . (2012). Türkiye’de Kamu Personeli İstihdamında Dönüşüm: Sağlık Bakanlığı Örneği. Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 67 (01), 171-203.
• Seçer, H. Ş. (2005). Çalışma Yaşamında Duygular ve Duygusal Emek: Sosyoloji, Psikoloji Ve Örgüt Teorisi Açısından Bir Değerlendirme. Sosyal Siyaset Konferansları Dergisi(50), 813-834.
• SKS-H Sağlıkta Kalite Standartları- Hastane (2016) Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğü, Ankara, ISBN: 978-975-590-558-7
• Taşkıran, G. (2011). Taşeron İşçilerde Örgütlenme Sorunları: Sağlık İşçileri Üzerine Bir Araştırma. III. Sosyal Haklar Uluslararası Sempozyumu (24-25 Ekim 2011) Kocaeli.
• Tunç, P., Gitmez, A., Krespi Boothby, M. R. (2014). Yoğun Bakım ve Yataklı Servis Hemşirelerinde Duygusal Emek Stratejilerinin Empatik Eğilim Açısından İncelenmesi. Anadolu Psikiyatri Dergisi.15.1, 45-54.
• Türen, U. ve Gökmen, Y.; Tokmak, İ.; ve Bekmezci, M. (2014) Güvenlik İklimi Ölçeğinin Geçerlilik ve Güvenilirlilik Çalışması, Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, c. 19 s.4, 171-190
• Ulukan, N. C. ve Yılmaz, D. Ö. (2016). "Kamu Sağlık Sektöründe Çalışan Taşeron Kadın İşçiler: Samsun ve Ordu İli Örneği." Çalışma ve Toplum Dergisi(1).
• Ulutaş, Ç. Ü. (2011), Türkiye’de Sağlık Emek Sürecinin Dönüşümü, Ankara: NotaBene Yayınları.
• Whyte, W. (1956). “The Organization Man”. Garden City, NY: Doubleday Anchor Books.
• Wills, J. (2009). "Subcontracted Employment and Its Challenge to Labor." Labor Studies Journal 34(4).
• Zaim, H. ve Tarım M. (2010) Hasta Memnuniyeti: Kamu Hastaneleri Üzerine Bir Alan Araştırması, Sosyal Siyaset Konferansları, Sayı: 59
• Zencir, M. (2012) Sağlık Reformlarının Arka Planı: Sağlık Hizmetlerinin Sermaye Birikim Sürecine Doğrudan Katkısı, TTB Mesleki Sağlık ve Güvenlik Dergisi, Temmuz-Aralık, 45-46, ISSN 1302-48-41
• Zohar, D. (1980) Safety Climate in Industrial Organizations: Theoretical and Applied Implications. Journal of Applied Psychology, 65, 96-102