Laik ve Anti-Laik Söylemlerde Beden İmgesi: Söylemin ‘Beden’selleşmesi

Yıl 2006, Cilt: 5 Sayı: 12, 81 - 102, 01.06.2006

Serdar Şen

Öz

Bu makalenin konusu, laik ve anti-laik söylem arasındaki ayrımlardır. Bu ayrımların temelini iki farklı söylemin insan tasarımı oluşturur. Laik söylem, insanı doğal bir varlık olarak algılar. Yani insan, doğanın bir ürünüdür. Buna karşı, anti-laik söylemde insan, dinsel ya da teolojik bir varlıktır. Laik söylemin insan tasarımı, doğal insan haklarının kaynağını oluşturur. Anti-laik söylemin insan tasarımı ise tanrısal haklar üzerine kuruludur, doğal insan hakları üzerine değil. Laik söylem, böylece, kamusal alanda doğal insan haklarını egemen kılmaya çalışır. Buna karşı, anti-laik söylem, kamusal alanda tanrısal hakları egemen kılmaya çalışır. İki söylem arasındaki karşıtlığın nedeni budur. Bu karşıtlık, her iki söylemin bireysel ve toplumsal göstergeler dizgesinde temsil edilir
İnsan doğası, kendini göstergelerde dışa vurur ve bu çalışma, insan bedenini, laik ve anti-laik söylemin göstergeler dizgesi açısından inceleyecektir. Çünkü bir söylemin beden algısı, onun insan tasarımını da yansıtır. Çalışmanın temel amacı, böylece, insanı aramaktır.

Anahtar Kelimeler

Laiklik, Anti-laiklik, Söylem, Gösterge, Beden İmgesi, İnsan Hakları, Atatürk

BODY IMAGE IN THE SECULAR AND ANTI-SECULAR DISCOURSES: ‘BODY’ISATION OF THE DISCOURSE

Öz

The subject of the this article is diferences between secular and anti-secular discourse. The foundation of this diferences is their conception of human nature. Secular discourse perceives human as a natural being. Human in this discours is a product of nature, although in anti-secular discourse is religious or teological one. The human conception of secular discourse forms source of natural human right. However, the conception of human nature of anti-secular discourse is based on divine right, not natural human right. Thus secular discourse endeavour to dominate naturel human right in the public area, while anti-secular discourse endeavour to dominate religious right in public sphere. This is the reason of why secular and anti-secular discourse is in contradiction. The contradiction is represented in individual and social indicator system of both discourse.
Human nature expresses himself in indicators and this article examines human body from the point of indicator system. Because body perception of any discourse reflects their human conception. Therefore the main aim of this study is to search of human being.

Anahtar Kelimeler

Secularism, Anti-secularism, Discourse, Indicator, Body Image, Human Right, Atatürk

Kaynakça

• BAUMAN, Zygmunt, Özgürlük, (Çev.: Vasıf Erenus), Sarmal Yayınevi, İstanbul, 1997.
• BERKES, Niyazi, Türkiye’de Çağdaşlaşma, Yapı Kredi Yayınları, İstanbul, 2002.
• CAPORAL, Bernard, Kemalizmde ve Kemalizm Sonrasında Türk Kadını, (Çev.: Ercan Eyüboğlu), Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, Ankara, 1982.
• CASSİRER, Ernst, Kültür Bilimlerinin Mantığı Üzerine, (Çev.: Milay Köktürk), Hece Yayınları, Ankara, 2005.
• ÇOBAN, Barış ve Özarslan, Zeynep (Hazırlayanlar), Söylem ve İdeoloji, Su Yayınları, İstanbul, 2003.
• Fairclough, Norman, “Söylemin Diyalektiği”, Söylem ve İdeoloji, (Hazırlayanlar: Barış Çoban, Zeynep Özarslan), Su Yayınları, İstanbul, 2003.
• HABERMAS, Jürgen, “Öteki” Olmak, “Öteki”yle Yaşamak (Siyaset Kuramı Yazıları), (Çev.: İlknur Aka), Yapı Kredi Yayınları, İstanbul, 2005.
• HEGEL, Georg Wilhelm F., Estetik-Güzel Sanat Üzerine Dersler, Cilt I, (Çev.: Taylan Altuğ ve Hakkı Hünler), Payel Yayınevi, İstanbul, 1994.
• İNAN, Afet, Atatürk Hakkında Hatıralar ve Belgeler, Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, Ankara, 1984.
• İNAN, Afet, Medeni Bilgiler ve Atatürk’ün El Yazıları, Atatürk Araştırma Merkezi, Ankara, 2000.
• KANT, Immanuel, Pratik Aklın Eleştirisi, (Çev.: Ioanna Kuçuradi, Ülker Göberk, Füsun Akatlı), Türkiye Felsefe Kurumu, Ankara, 1994.
• LEWIS, Bernard, İslam’ın Siyasal Söylemi, (Çev.: Ünsal Oskay), Cep Kitapları, İstanbul, 1997.
• LUKES, Steven, Bireycilik, (Çev.: İsmail Serin), Ark Yayınevi, Ankara, 1995.
• SOZEN, Edibe, Söylem, Paradigma Yayınları, İstanbul, 1999.
• TOYNBEE, Arnold, Türkiye-Bir Devletin Yeniden Doğuşu, (Çev.: Kasım Yargıcı), Milliyet Yayınları, 1971.
• TURAN, Şerafettin, Atatürk’ün Düşünce Yapısını Etkileyen Olaylar, Düşünürler, Kitaplar, Türk Tarih Kurumu Yayınları, Ankara, 1989.
• ÜÇOK, Coşkun; Mumcu, Ahmet ve Bozkurt, Gülnihal, Türk Hukuk Tarihi, Savaş Yayınevi, Ankara, 2002.
• YAĞCIOĞLU, Semiramis, “Eleştirel Söylem Çözümlemesi: Disiplinlerarası Bir Yaklaşım”, 1990 Sonrası Laik Anti-Laik Çatışmasında Farklı Söylemler, (Der. Semiramis Yağcıoğlu), Dokuz Eylül Yayınları, İzmir, 2002.