Anılarda Mudanya Ateşkes Antlaşması

Yıl 2007, Cilt: 6 Sayı: 14, 177 - 184, 01.09.2007

Türkan Başyiğit

Öz

Mudanya Ateşkes Antlaşması, Türkiye ve İtilaf güçleri arasında 12 Ekim 1922’de imzalanmıştır. Yunanistan ise, 14 Ekim'de ateşkese razı oldu. Ateşkes antlaşmasının hükümlerine göre Yunanistan’ın işgali altında bulunan İstanbul ve Çanakkale boğazlarından Meriç nehri ve Edirne’ye kadarki Doğu Trakya’nın Türk egemenliğine bırakılması kabul edildi. Taraflar arasındaki son uzlaşmaya ise Lozan Konferansı’nda varıldı. Kasım 1922’den Temmuz 1923’e kadar devam eden Lozan Konferansı sonunda, Sevr Antlaşması’nı tanımayan Mustafa Kemal önderliğindeki Türkiye’nin yeni hükümeti Lozan Antlaşmasını imzaladı. Gerçekleri anlamının bir diğer yolu da anılar ve yaşam öykülerine bakmaktır. Bu çalışmada Mudanya Ateşkes Antlaşması’yla ilgili o dönemi yaşayanların anıları, hissettikleri ve yaşananlar üzerinden bir değerlendirme yapılacaktır

Anahtar Kelimeler

Mustafa Kemal Atatürk, Mudanya, Lozan Konferansı, General Harrington, İsmet İnönü

ARMISTICE OF MUDANYA AGREEMENT IN THE MEMOIRS

Öz

The Armistice of Mudanya was an agreement between Turkey and the Entente Power on 12 October 1922. Greece acceded to the armistice on 14 October. Under the terms agreed eastern Thrace as far as the Maritsa River and Adrianople were handed by Greece to Turkey and Turkish sovereignty over Istanbul and the Straits at Chanak was recognized. The final settlement between the parties was worked out at the Conference of Lausanne. The Conference of Lausanne was a 1922–23 peace conference held in Lausanne, in order to write a new treaty with Turkey, which, under the new government of Kemal Pasha, did not recognise the Treaty of Sevres. Besides, The Armistice of Mudanya Agreement invalidated to The Armistice of Mondros and Treaty of Sevres. The other way of to understand truth is to look memories and autobiographies. In the paper it will be examined in the memories of living people related with Armistice of Mudanya Agreement.

Anahtar Kelimeler

Mustafa Kemal Atatürk, Armistice of Mudanya, Conference of Lausanne, General Harrington, Ismet Inönü

Kaynakça

• Atatürk, Mustafa Kemal, Nutuk, Yarım Elma yay., 2007.
• Bayur, Yusuf Hikmet, Türkiye Devleti’nin Dış Siyasası, TTK yay., 2.baskı, Ankara, 1995.
• Cebesoy, Ali Fuat, Siyasi Hatıralar, C. II (Lozan’dan Cumhuriyet’e), Temel yay., İstanbul, 2002.
• “Enver Ziya Karal’ın İsmet İnönü’nün 1.Ölüm Yıldönümü Anma Töreni Konuşması”, Belleten, S.153 (Ocak 1975’ten ayrı basım), Ankara, 1975.
• Eyyüpoğlu, İsmail, “Mudanya Mütarekesi (Yapılan Teklifler, Görüşmeler Alınan Kararlar)”, (Basılmamış Yüksek Lisans Tezi), Atatürk Üniv. AİİTE, Erzurum, 1998.
• Gündüz, Asım, Hatıralarım, Kervan yay., İstanbul, 1973.
• Himmetoğlu, Hüsnü, Kurtuluş Savaşı’nda İstanbul ve Yardımları, ll, İstanbul, 1975.
• İnönü, İsmet, Hatıralar, ll, (yay., haz. Sebahattin Selek), Bilgi yay., Ankara, 1987.
• Karacan, Ali Naci, Lozan, Milliyet yay., İstanbul, 1971.
• Karaosmanoğlu, Yakup Kadri, Vatan Yolunda, İletişim yay., İstanbul, 1999.
• Söylemezoğlu, Galip Kemali, “Yok Edilmek İstenen Millet”, Cumhuriyet Aydınlanma Dizisi, İstanbul, 2001.
• Şamsutdinov, A. M., Mondrostan Lozan’a Türkiye Ulusal Kurtuluş Savaşı Tarihi 1918– 1923, Çev. Ataol Behramoğlu, Doğan Kitap, 2.baskı, 1999.
• Tengirşek, Yusuf Kemal, Vatan Hizmetinde , Kültür Bakanlığı yay., Ankara, 1981.
• Tokça, A. Galip, İki Mütareke Arasında Mudanya’nın Tarihi Hatıraları, İstanbul, 1959.