Türk Siyasal Hayatında Cumhuriyetçi Güven Partisi

Yıl 2007, Cilt: 6 Sayı: 15, 275 - 308, 01.12.2007

Gürcan Bozkır

Öz

Cumhuriyetçi Güven Partisi; 1967-1980 dönemi Türk siyasi hayatının önemli bir parçasını oluĢturmaktadır. CHP içinden çıkıp Güven Partisi olarak kurulmuĢ, daha sonraki dönemlerde değiĢik birleĢmelerle Milli Güven Partisi ve Cumhuriyetçi Güven partilerine dönüĢmüĢtür. Parti hiçbir seçimde % 7 üzerinde oy alamamıĢ buna karĢın siyasi çalkantılar sırasında birleĢmelerle parlamentoda 2. büyük parti konumuna gelebilmiĢtir. Bir küçük grubun partisi olmasına karĢılık hükümetlerde yer almıĢ içerisinden baĢbakan çıkarmıĢtır. Bu makalede esas olarak Cumhuriyetçi Güven Partisi‟nin Türk siyasi yaĢamında oynadığı rol açıklanmaya çalıĢılmıĢtır. Partinin ortaya çıkıĢı, ortaya çıkıĢının nedenleri, o dönemin siyasi ortamı, parti tipolojisi, partinin görüĢleri, partinin örgütlenmesi ve kongreleri, partinin katıldığı seçimler, partinin katıldığı hükümetler ve partinin siyasal yaĢamdan ayrılması süreçleri irdelenmiĢtir.

Anahtar Kelimeler

Cumhuriyetçi Güven Partisi CGP, Güven Partisi GP, Milli Güven Partisi MGP, Cumhuriyet Halk Partisi CHP, Ortanın Solu

REPUBLICAN TRUST PARTY IN TURKISH POLITICAL LIFE

Öz

Republican Trust Party constitutes an important part of Turkish political history between years 1967-1980, a thirteen year long period. Emerging out of Republican People‟s as Trust Party. Despite never being able to pass 7% percent of the total votes, as a result of varios political events and coalescances, it become the second greatest party in the parliament. Although it was mainly consisted of minorities, it participated in several governments and had its own prime minister. In this article, basically, the role of Republican Trust Party in Türkish political history was explained. Emergence of the party, reasons of its emergence, political environment of the era, typology of the party, its political standings and its period of leaving politics were scrutinized

Anahtar Kelimeler

Trust Party CGP, Trust Party GP, National Trust Party MGP, Republican People’s Party CHP, Central Left

Kaynakça

• I- Resmi Yayınlar Haziran 1968 Mahalli Seçimler Sonuçları, DİE Matbaası, Ankara, 1969.
• Haziran 1968 Cumhuriyet Senatosu Üyeleri Kısmi Seçim Sonuçları, DİE Matbaası, Ankara,
• Ekim 1969 Milletvekili Seçim sonuçları, DİE Matbaası, Ankara, 1970, s.s.6-23.
• Ekim 1973 Cumhuriyet Senatosu Üyeleri Seçim Sonuçları, Başbakanlık D.İ.E Matbaası, Ankara, 1974.
• Ekim 1973 Milletvekili Seçim Sonuçları, Başbakanlık D.İ.E Matbaası, Ankara, 1974.
• Aralık 1973 Mahalli Seçimler Sonuçları, Başbakanlık D.İ.E Matbaası, Ankara, 1974, s.1.
• Haziran 1977 Milletvekili Genel Seçimi Sonuçları, Başbakanlık D.İ.E Matbaası, Ankara,
• Aralık 1977 Mahalli İdareler Seçim Sonuçları, Başbakanlık D.İ.E Matbaası, Ankara,
• Ekim 1979 Cumhuriyet Senatosu Üyeleri 1/3 Yenileme ve Milletvekili Ara Seçim Sonuçları,
• Başbakanlık D.İ.E Matbaası, Ankara, 1980. II- Süreli Yayınlar A-Gazeteler Adalet Tercüman Akşam Ulus Cumhuriyet Vatan Dünya Yeni gazete Hürriyet Yeni İstanbul Milliyet Yeni tanin Son Havadis B-Dergiler Akis Ata Yolu Durum Kim Türkiye Dergisi Yön Gün
• III- Kitap Ve Makaleler ’lerden Davacıyız, CHP Gençlik Kolları Merkez Yönetim Kurulu, Ulusal Basımevi, Ankara, 1967.
• BOZKURT, Celal, Siyaset Tarihinde CHP Dünü Bugünü İdeolojisi, Ankara, 1968.
• CHP’deki Tartışmaların İçyüzü Belgeler, Balkanoğlu Matbaası, Ankara, 1967.
• Cumhuriyet Dönemi Türkiye Ansiklopedisi, Gözlem Matbaacılık Kollektif Şirketi, İstanbul, FEYZİOĞLU, Turhan, “Turhan Feyzioğlu‟nun Cevabı I” , Milliyet, 14 Mart 1967. , ”Turhan Feyzioğlu‟nun Cevabı II”, Milliyet, 21 Mart 1967. , ”Turhan Feyzioğlu‟nun Cevabı III”, Milliyet, 9 Nisan 1967.
• FEYZİOĞLU, Turhan; KIRCA, Coşkun ve diğerleri., Asıl Biz Davacıyız, Balkanoğlu Matbaacılık, Ankara, 1967. , İlk Açıklama ve Bazı İthamlara Cevap, Doğuş Matbaacılık, Ankara, 1967.
• FİNCANCI, Yurdakul, Turhan Feyzioğlu’nun Haksız İddialarına Cevabım, Ulusal Basımevi, Ankara, 1967.
• GÖKMAN, Muzaffer, 50 Yılın Tutanağı 1923-1973, Hürriyet yay., İstanbul, 1973.
• Güven Partisi II. Büyük Kongre Bildirisi, Ayyıldız Matbaası, Ankara, 1971.
• Güven Partisi Programı, Ajans Türk Matbaası, Ankara, 1967.
• IV. Büyük Kongre 14-15 Haziran 1975 Genel Yönetim Kurulu Raporu, Ayyıldız Matbaası, Ankara, 1975.
• KIRCA, Coşkun, “Demokratik Sosyalizm Nedir?”, Milliyet, 24 Nisan 1967.
• ___________, CHP Sosyalist Bir Parti midir?, Balkanoğlu Matbaacılık, Ankara, 1967.