HÂKİMİYET-İ MİLLİYYE GAZETESİ’NE GÖRE MİLLÎ MÜCADELE’DE MİLLİYET: TÜRKLER, KÜRTLER, ÇERKEZLER, HIRİSTİYAN TÜRKLER, ERMENİLER VE RUMLAR (1920-1922)

Yıl 2007, Cilt: 6 Sayı: 15, 111 - 129, 01.12.2007

Hatice Mumyakmaz

Öz

Hâkimiyet-i Milliyye Gazetesi, 10 Ocak 1920’de Mustafa Kemâl PaĢa’nın emriyle Millî Mücadele hareketinin dayandığı fikrî temelleri, görüĢ ve kararları halka yaymak; Ġstanbul basınının millî harekete ve millî birliğe karĢı yayınlarına cevap verebilmek üzere çıkarılmıĢtır. Makalede, öncelikle Milli Mücadele’nin resmi yayın organı olan Hâkimiyet-i Milliyye Gazetesi’ne göre Milli Mücadele’nin temeli kabul edilebilecek üç temel düĢünce; milliyet, vatan ve Türklük kavramları anlatılmıĢtır. Gazete’ye göre Türk soyu ve ataları Türk tanımını, Anadolu ise geçmiĢten bugüne Türk vatanını oluĢturmuĢtur. Milli Mücadele’ye katılan, Anadolu topraklarına, Türk milleti ve devletine bağlılık duyan Müslümanlar ve gayrimüslimler Türk milletindendirler. Milli Mücadele kadını, çocuğu, genci, yaĢlısı Müslim gayrimüslim Anadolu topraklarındaki halka millet olmayı öğretmiĢtir. Bununla beraber gazete’de, Türk milleti bilincinin oluĢumuna yönelik olarak; Türk soyu, Türk dili ve Türk kültürü vurgusu yapılmaktadır. Ortodoks Türklerle, Rumların farklılıkların ortaya konulması da bu sebepten önemlidir. Makalede bu çerçevede, Milli Mücadele döneminde Hâkimiyet-i Milliyye gazetesindeki Türkler, Kürtler, Çerkezler, Hıristiyan Türkler, Ermeniler ve Rumların anlatımından yola çıkılarak Milli Mücadele’nin milliyet fikri analiz edilmektedir.

Anahtar Kelimeler

Milli Mücadele, Hâkimiyet-i Milliyye, Türkler, Kürtler, Çerkezler, Hıristiyan Türkler, Ermeniler, Rumlar

THE NATIONALITY IN NATIONAL STRUGGLE ACCORDING TO THE NATIONAL SOVEREIGNTY (HÂKİMİYET-İ MİLLİYE) NEWSPAPER: TURKS, KURDS, CHECHENS, CHRISTIAN TURKS, ARMENIANS AND RUMI

Öz

National Sovereignty (Hâkimiyet-i Milliyye) newspaper was published on 10 January 1920, by order of Mustafa Kemal Pasha, in order to educate the public about the ideas and ideals that National Struggle was based upon and to counter the publications of Ġstanbul media against National Struggle and unity. In this article, the three fundamental ideas of the National Struggle according to official newspaper, Hâkimiyet-i Milliye, of this national movement are discussed. These three fundamental ideas are nationality, homeland and Turkishness. According to the newspaper, Turkish generation and forefarthers form the definitian of Turkishness, whereas Anatolia has formed the Turkish homeland throughout the history up to the day. Muslims and non-Muslims who participated in the National Struggle, who were attached to Anatolia, Turkish Nation and the State were part of the Turkish nation. National Struggle movement has thought the people living in Anatolia, including women, elderly, children, Muslims and non-Muslims to be a nation. It has defined their national identity. Furthermore in the newspaper, an emphasis is made on the Turkish generation, Turkish language and the Turkish culture as playing parts in forming of the Turkish national identity. Orthodox Turks and the Greek minority in Anatolia left over from the East Roman Empire, called Rumi are different and it is important to emphasize their differences for this very reason. Using this frame of reference, this article analyzes the idea of nationaltiy of Turks, Kurds, Chechens, Christian Turks, Armenians and Rumi’s in the Hâkimiyet-i Milliyye newspaper.

Anahtar Kelimeler

National Struggle, National Sovereignty (Hâkimiyet-i Milliyye), Turks, Kurds, Chechens, Christian Turks, Armenians, Rumi.

Kaynakça

• I.Gazeteler Hâkimiyet-i Milliye II. Kitaplar ANZERLİOĞLU, Yonca, Karamanlı Ortodoks Türkler, Phoenix yay., Ankara, 2003. EKİNCİKLİ, Mustafa, Türk Ortodoksları, Siyasal Kitabevi, Ankara, 1998. MACAR, Elçin, Cumhuriyet Döneminde İstanbul Rum Patrikhanesi, İletişim yay., İstanbul, 2003.