Türkçenin Sadeleştirilmesi Tartişmaları Etrafinda İbrahim Hilmi Çığıraçan’ın Görüşleri Ve ‘Tasfiye-İ Lisana Muhtaç Mıyız?’ Adlı Eserinin Çeviriyazısı

Yıl 2008, Cilt: 7 Sayı: 16, 89 - 101, 01.06.2008

Başak Ocak

Öz

Türk dilinin sadeleştirilmesi fikirleri Tanzimat Dönemi’nde ortaya çıkmıştır. Konu, Meşrutiyet Dönemi’nde iyice alevlenmiştir. Terimler, imlâ, alfabe, sözlük konuları gazete ve dergilerde sık sık yer almaya başlamıştır. Bununla beraber, sadeleşme konusundaki fikirler oldukça çeşitlilik göstermiştir. İbrahim Hilmi Çığıraçan, konu ile ilgili görüşlerini Tasfiye-i Lisana Muhtaç mıyız? adlı eserinde toplamıştır. Bu çalışma, Çığıraçan’ın görüşlerinin değerlendirilmesine ve kitabının çeviriyazısına ilişkindir

Anahtar Kelimeler

İbrahim Hilmi Çığıraçan, Türkçenin Sadeleştirilmesi

İBRAHİM HİLMİ ÇIĞIRAÇAN’S IDEAS ABOUT THE DISCUSSION OF THE PURIFICATION OF THE TURKISH AND THE TRANSCRIPTION OF HIS BOOK WHICH NAME IS ARE WE NEEDY FOR THE PURIFICATION OF THE LANGUAGE?

Öz

The ideas of the purification of Turkish language appeared during the period of the Tanzimat. This subject fairly warmed up during the period of the Constitutional Government. The issues of the terms, dictation, alphabet, dictionary very often occured in the newspapers and journals. However, the ideas about the purification displayed a great deal of variety. İbrahim Hilmi Çığıraçan, gathered his opinion about this subject in his book which called Are We Needy For The Purification Of The Language?. This essay is about evaluation of Çığıraçan’s opinions and transcription of his book

Anahtar Kelimeler

İbrahim Hilmi Çığıraçan, Purification of the Turkish

Kaynakça

• (Çığıraçan) Tüccarzâde İbrahim Hilmi, Hayat-ı Edebiye ve Askeriye Sahifeleri, İstanbul, 1324, Mahmud Bey Matbaası.
• (Çığıraçan) Tüccarzâde İbrahim Hilmi, Tasfiye-i Lisana Muhtaç mıyız?-Türkçenin Sadeleştirilmesi-, İstanbul, 1327, Matbaa-i Hayriye.
• (Çığıraçan) Tüccarzâde İbrahim Hilmi, Türkiye Uyan, Dersaadet, 1329, Kitaphâne-i İntibâh, Adet: 13.
• Goltz Von Der, Muharebeye Dair Nefer Ne Bilmelidir?, Mütercim: Ahmet Refik, İstanbul, 1328 (2.tab), Matbaa-i Artin Asadoryan ve Mahdumları.
• Levend Agâh Sırrı, Türk Dilinde Gelişme ve Sadeleşme Evreleri, Ankara, 1960 (2.b.), TDK Yayınları.
• Ocak, Başak, Tüccarzâde İbrahim Hilmi Çığıraçan Bir Yayıncının Portresi, İstanbul, 2003, Müteferrika Yayınları.
• Ocak, Başak, “Ahmet Refik Altınay’ın Büyük Tarih-i Umumi’sinin Yayın Öyküsü ve İbrahim Hilmi Çığıraçan’ın Tarih Anlayışı”, Çağdaş Türkiye Tarihi Araştırmaları Dergisi, C. III, S. 9-10, İzmir 2000.
• Osmanlı Devleti’nin Çöküş Nedenleri Tüccarzâde İbrahim Hilmi Çığıraçan’ın Kaleminden, (yay. haz.: Başak Ocak), Libra Kitapçılık ve Yayıncılık, İstanbul, 2010, Tarih Dizisi: 9.