Hüseyin Cahit Yalçın (1875-1957)’ın Dil İle İlgili Görüşleri

Yıl 2008, Cilt: 7 Sayı: 16, 103 - 117, 01.06.2008

Caner Kerımoğlu

Öz

Hüseyin Cahit Yalçın, Türk modernleşme hareketinin önemli simalarından biridir. Bu çalışmada Hüseyin Cahit’in dil ile ilgili görüşleri üzerinde durulmuştur. İlk olarak alfabe tartışmalarındaki tutumu ele alınmış, ikinci olarak Türkçenin sadeleştirilmesi hareketi hakkındaki görüşleri değerlendirilmiştir. Son olarak yazarın dil bilgisi yazımı ve öğretimi ile ilgili katkılarına değinilmiştir

Anahtar Kelimeler

Hüseyin Cahit Yalçın, Dil Devrimi, Dil Bilgisi Eğitimi

THE OPINIONS OF HÜSEYIN CAHIT YALÇIN ABOUT LANGUAGE

Öz

Hüseyin Cahit Yalçın is one of the important personalities of the Turkish modernization movements. In this article, his opinions about language are mentioned. Firstly, his attitude in alphabet discussions is evaluated. Secondly the opinions of Hüseyin Cahit about the purification movements in Turkish are studied. Finally, his contributions to grammar writing and grammar teaching are evaluated

Anahtar Kelimeler

Hüseyin Cahit Yalçın, Turkish Language Reform, Grammar Teaching

Kaynakça

• ATAY, Falih Rıfkı, Çankaya (Atatürk’ün Doğumundan Ölümüne Kadar), İstanbul, 1980.
• BENGİ, Hilmi, Gazeteci, Siyasetçi ve Fikir Adamı Olarak Hüseyin Cahit Yalçın, Atatürk Araştırma Merkezi Yay., Ankara, 2000.
• BERKES, Niyazi, Türkiye’de Çağdaşlaşma, Bilgi Yayınevi, Ankara, 1973.
• Birinci Türk Dili Kurultayı: Tezler, Müzakere Zabıtları, İstanbul, 1933.
• GÜLMEZ, Nurettin, Tanzimat’tan Cumhuriyet’e Harfler Üzerine Tartışmalar, Alfa Aktüel Yay., İstanbul, 2006.
• HUYUGÜZEL, Ö. Faruk, Hüseyin Cahit Yalçın’ın Hayatı ve Edebî Eserleri Üzerine Bir Araştırma, Ege Üniversitesi Matbaası, İzmir, 1984.
• KARAL, Enver Ziya, “Tanzimat’tan Sonra Türk Dili Sorunu”, Tanzimat’tan Cumhuriyet’e Türkiye Ansiklopedisi, İletişim Yay., II,1985, s.s.314-332.
• KÜLEBİ, Cahit, “Türk Dili-Türk Dilinde Gelişmeler”, Cumhuriyet Dönemi Türkiye Ansiklopedisi, IX-X, İletişim Yay., İstanbul,1985, s.s.2576-2606.
• LEVEND, Agâh Sırrı, Türk Dilinde Gelişme ve Sadeleşme Evreleri, Türk Dil Kurumu Yay., Ankara, 1972.
• SADOĞLU, Hüseyin, Türkiye’de Ulusçuluk ve Dil Politikaları, Bilgi Üniversitesi Yay., İstanbul, 2003.
• ŞİMŞİR, Bilâl N., Türk Yazı Devrimi, Türk Tarih Kurumu Yay., Ankara, 1992.
• TUNAYA, Tarık Zafer, Türkiye’de Siyasal Partiler, İletişim Yayınları, İstanbul, 1998.
• YALÇIN, Hüseyin Cahit, Edebiyat Anıları, (haz.: R. Mutluay), İş Bankası Yayınları, İstanbul, 2002.
• __________,Türkçe Sarf ve Nahiv, (haz.: L. Karahan-D. Ergönenç), Türk Dil Kurumu Yay., Ankara, 2000.
• __________,“Tedrisat Meselesi”, Tanin, 26 Temmuz 1909, s.1.
• __________, “Mektepler Meselesi”, Tanin, 10 Haziran 1909, s.1.
• __________, “Osmanlı Terakki ve İttihat Cemiyeti’nin Siyasî Programı”, Tanin, 12 Eylül 1906, s.1.
• __________, “Arnavud Hurûfâtı”, Tanin, 20 Kanun-i sani 1910, s.1.
• __________, “Arnavud Hurûfu”, Tanin, 31 Kanun-i sani 1910, s.1.
• __________, “Gramersiz Türkçe”, Yedigün, S.134, 2 İlkteşrin, 1935, s.5.
• __________, “Lisan Meselesine Dair”, Yedigün, S.151, 29 İkincikanun 1936, s.4.
• __________, “Liselerde Yabancı Dil”, Yedigün, S.138, 30 İlkteşrin 1935.
• __________, “Birinci Liste”, Fikir Hareketleri, S.84, 30 Mayıs 1935, s.92.
• __________, “İkinci Liste”, Fikir Hareketleri, S.85, 6 Haziran 1935, s.108.
• __________, “Üçüncü Liste”, Fikir Hareketleri, S.86, 13 Haziran 1935, s.116.
• __________, “Dördüncü Liste”, Fikir Hareketleri, S.87, 22 Haziran 1935, s.139.
• __________, “Beşinci Liste”, Fikir Hareketleri, S.88, 6 Temmuz 1935, s.164.
• __________, “Altıncı Liste”, Fikir Hareketleri, S.89, 13 Temmuz 1935, s.188.