İzmir Karantina Teşkilatının Kuruluşu ve Faaliyetleri (1840-1900)

Yıl 2009, Cilt: 8 Sayı: 18, 137 - 159, 01.06.2009

Pelin Böke

Öz

19.yüzyıl savaşlar ve salgın hastalıklarla geçmiştir. Tüm dünya devletlerini etkisi altına alan bu felaketlerden Osmanlı Devleti de nasibini almış, bu salgınlarla yapılan mücadelenin dışında kalmamış, kalamamıştır. Nitekim modern bir yapıya sahip olmak isteyen Osmanlı Devleti, yaygın bir karantina örgütü kurarak modernleşmekte olduğunu göstermek isterken, güçlü bir merkezileştirme çabası içine de girmiştir. Bu bağlamda İzmir, karantina ağının İstanbul’dan sonra oluşturulan ilk kentlerden biridir ve bu ağ, taşrada kurulmak istenen örgütlenmeye bir model olarak tasarlanmıştır. Bu çalışmada da İzmir karantina teşkilatının kuruluşu ve 1840-1900 tarihleri arasındaki faaliyetleri incelenmektedir

Anahtar Kelimeler

Karantina, Seyyahlar, Hacılar, Klazomen, İzmir

THE ESTABLISHMENT AND ACTIVITIE OF QUARANTINE ORGANIZATION IN IZMIR BETWEEN THE YEARS 1840-1900

Öz

Nineteenth century passed with wars and epidemics. The Ottoman had its share of those disasters that spread quickly to the whole world and did not and could not exclude from struggle. The Ottoman Empire, therefore wishing to become modern, presented a significant sample of modernization by establishing a widespread quarantine organization. Izmir was one of the first cities after Istanbul where a wide network of quarantine was organized and moreover this network of quarantine in the city was designed to become a role model to the others in the provences. This study works on the history and activities of the quarantine organization in İzmir between the years 1840-1900

Anahtar Kelimeler

Quarantine, Traveler, Hadji, Klazomen, İzmir

Kaynakça

• ARI, Kemal, ”Mübadele Sürecinde Göçmenlerde Salgın Hastalık Riski ve Fare İtlafı”, Necmi Ülker’e Armağan, İzmir, 2008.
• DAŞ, Ertan, “İzmir Mezar Taşlarında Hastalık ve Sağlık”, İzmir’in Sağlık Tarihi Kongresi, 1-3 Aralık, 2005, Bildiriler, İzmir, 2009.
• KOLOĞLU, Orhan, “Garp Ocaklarında Anadolu Delikanlıları”, Tarih ve Toplum, S.32-36, 1986.
• PINAR, İlhan, “İzmir’de Veba”, Toplumsal Tarih, C.1, S.2, Şubat 1994, s.s.22-25.
• SERÇE, Erkan, “İzmir Belediyesi ve Kamu Sağlığı”, İzmir’in Sağlık Tarihi Kongresi, 1-3 Aralık 2005, Bildiriler, İzmir, 2009.
• SARIYILDIZ, Gülden, “Karantina Meclisinin Kuruluşu ve Faaliyetleri”, Belleten, C LVIII, Ağustos 1994, S.222’den ayrı basım.
• ŞEHSUVAROĞLU, Bedi N., “Tarihi Kolera Salgınları ve Osmanlı Türkleri”, İstanbul Tıp Fakültesi Mecmuası, C.17, S.2, Ayrı Basım, İstanbul, 1954,
• ÜNVER, Süheyl, “Osmanlı Tababeti ve Tanzimat Hakkında Yeni Notlar”, Tanzimat I, 100.Yıldönümü Münasebetiyle, Maarif Matbaası, İstanbul, 1940, VATİN, Nicolas, “Osmanlı Döneminde İstanbul’da Sur İçi Defin”, Osmanlılar ve Ölüm, (haz.: Gilles Veinstein), İletişim Yayınları, İstanbul, 2007.
• YILDIRIM, Nuran, “Tersane-i Âmire Fabrikalarında Tebhir Makinesi/Etüv Üretimi ve Kullanımı”, Dünü ve Bugünü ile Haliç Sempozyumu Bildirileri, 22-23 Mayıs 2003. (ed.: S. F. Göncüoğlu), Kadir Has Üniversitesi Yay., İstanbul, 2004, s.s.421-431.