H. 1258/ M. 1842-43 Tarihli Nüfus Sayımına Göre Çeşme

Yıl 2015, Cilt: 15 Sayı: 31, 359 - 383, 01.12.2015

Mehmet Başaran Aysun Saribey Haykıran

Öz

Son dönemde Osmanlı İmparatorluğu'nda modern anlamda yapılan nüfus sayımlarının sonuçlarını içeren nüfus defterlerinin transkripsiyonuna ilişkin çalışmalar artarak devam etmektedir. II. Mahmut döneminde gerek asker gerekse vergi kaynaklarının tespitine yönelik geniş bir ıslahat hareketinin bir parçası olarak değerlendirebileceğimiz bu sayımlar yerleşim birimlerinin demografik ve iktisadi yönüne ilişkin önemli bilgiler vermektedir.
Bu çalışmada, Anadolu'nun en batı ucunda Ege Denizi'ne uzanan bir yarımada üzerinde bulunan Çeşme Kazası'nın H. 1258/ M. 1842-1843 tarihli nüfus sayım sonucunu içeren Başbakanlık Devlet Arşivleri Genel Müdürlüğü Osmanlı Arşivi'nde, NFS.d koduyla 2921 Numaralı defterdeki veriler değerlendirilecektir. 20 x 55 cm. ölçülerinde 36 sayfadan oluşan defter, Çeşme merkezdeki Musalla ve Cami-i Cedid mahalleriyle Çeşme'de ikamet eden bekâr nüfusun yanı sıra Çeşme, Ovacık, Kadıovacık, Sıradamlar, Birgi, Zeytuncuk ve Karaköy ile Alaçatı'nın Yukarı ve Aşağı Mahallelerindeki Müslüman hane reisleri ve bekâr nüfusuna ilişkin verileri içermektedir.

Anahtar Kelimeler

Osmanlı İmparatorluğu, 1842-43 Nüfus Sayımı, Sığla Sancağı, Çeşme Kazası

Çeşme According To The Census Of 1842-43 (1258 In Islamic Calendar)

Öz

The numbers of the studies on the transcription of the population registries that include the results of modern census in the Ottoman Empire have increased. These registries in Mahmut II era which can be evaluated as a part of a vast reform movement that targeted both military and tax resources, have important data about the demographic and economic aspects of the settlements.
This essay explores the data in the book in the General Directorate of State Archives of the Prime Ministry Ottoman Archives no. 2921NFS.d. that includes the results of the census of 1842-43 (1258 in Islamic Calendar) in Çeşme in a peninsula in the western part of Anatolia on the coast of the Aegean Sea.The book whose size is 20x55 cm. with 36 pages, has information on Musalla and Cami-i Cedid Neighbourhood in the center of Çeşme; unmarried persons lived in Çeşme, and heads of household and single population in Muslim community in Çeşme, Ovacık, Kadıovacık, Sıradamlar, Birgi, Zeytuncuk, Karaköy and Alaçatı with its Yukarı and Aşağı Neighbourhood.

Anahtar Kelimeler

Ottoman Empire, Census of1842-43, Sanjack ofSığla, Kaza of Çeşme