THE REFLECTIONS OF ATATÜRK’S VISIT TO TEKİRDAĞ ON MEDIA DURING TO PROCESS OF LETTER REVOLUTION

Yıl 2017, Cilt: 17 Sayı: 34, 191 - 214, 08.09.2017

Özgür Mert

Öz

The purpose of Turkish Revolution was to provide the newly founded Turkish

Government a national structure in the political, economical, cultural and social sphere.

Because of the Ottoman Empire’s Pan-Islamic state structure, Turkish people was forced to

use Ottoman Turkish which was a written language that did not reflect their own language.

Although it was understood in Tanzimat Period that Ottoman Turkish was complicated

Turkish people’s literacy, none of the statesmen dared to accept Latin alphabet because to

change Ottoman Turkish that was accepted as a written language and to accept Latin alphabet

were perceived as offensive to traditions and language.

Ghazi Mustafa Kemal, who was aware of the fact that it was vitally necessary for the

Turkish nation to regain their own language, history and culture in order to reach in order to

reach modernity. After he set up a new political form of Turkish State, he took action to give

Turkish society’s own national culture. The first step was the realization of Letter Revolution

in the struggle of gaining national culture of Turkish Nation and returning the actual identity

of Turkish Nation. To realize it in a short period, he went to blackboard on his own; he taught

to teachers, scientists and the members of Parliament; he examined them and emboldened

them about that situation. As each revolution he carried out, he took great support from

the press about being adopted Turkish Alphabet. Besides those, he went to country trip to

adopt new letters to Turkish people. Tekirdağ was the first place where he went for that aim.

Tekirdağ which was Ghazi Mustafa Kemal’s first commander of military division, took the

first city title as Ghazi’s going to board as a teacher on 23rd august 1928. In that time, love

and trust that Tekirdağ’s people showed towards to Ghazi and sincerity in learning Turkish

Alphabet, increased Ghazi’s perseverance and courage about realization of Letter Alphabet.

Anahtar Kelimeler

Letter Revolution, National Culture, Turkish Press

HARF İNKILÂBININ GERÇEKLEŞTİĞİ SÜREÇTE ATATÜRK’ÜN TEKİRDAĞ’I ZİYARETİNİN BASINDAKİ YANSIMALARI

Öz

Türk inkılâbının amacı, yeni kurulan Türk devletine siyasal, ekonomik, kültürel ve

toplumsal alanda millî bir yapı kazandırmaktı. Osmanlı Devleti’nin ümmetçi devlet yapısı

sebebiyle Türkler kendi öz dilini yansıtmayan bir yazı dili olan Osmanlıcayı kullanmak

zorunda kalmışlardır. Osmanlıcanın Türk halkının okuma yazma kullanımını zorlaştırdığı

Tanzimat döneminde anlaşılmışsa da, yazı dili olarak kabul edilen Osmanlıcayı değiştirerek

Latin harflerine geçmek geleneklere ve dine saldırı olarak algılanacağı düşünceleriyle hiçbir

devlet adamı buna cesaret edememiştir.

Türk milletinin çağdaşlığa ulaşmak için asıl ihtiyacının kendi dil, tarih ve kültürüne

kavuşması gerektiğin bilincinde olan Gazi Mustafa Kemal, yeni kurulan Türk devletine siyasî

bir biçim verdikten sonra Türk toplumuna kendi millî kültürünü verme konusunda harekete

geçti. Millî kültürün Türk halkına kazandırılması ve Türk milletine asıl kimliğini iade etme

mücadelesinde ilk adım Harf inkılâbının gerçekleştirilmesi olmuştur. Gazi Mustafa Kemal, bu

inkılâbın kısa sürede gerçekleştirilmesi için bizzat kendisi kara tahta başına geçerek öğretmen

bilim adamı ve milletvekillerine dersler vermiş sınavlardan geçirmiş, onları bu konuda

yüreklendirmiştir. Gerçekleştirdiği her inkılâpta olduğu gibi Türk halkına Türk alfabesinin

benimsetilmesinde basının büyük desteğini almıştır. Bununla da yetinmeyerek yeni Türk

harflerini Türk halkına benimsetmek için yurt gezisine çıkmıştır. Gazi’nin bu amaçla gittiği

ilk yer Tekirdağ’dır. Gazi Mustafa Kemal’in ilk fırka komutanlığı yaptığı yer olan Tekirdağ,

23 Ağustos 1928 tarihinde Gazi’nin ilk kez kara tahta başına geçerek öğretmenlik yaptığı

ilk şehir unvanını almıştır. Tekirdağ halkının bu tarihte Gazi’ye karşı göstermiş olduğu

sevgi, güven, Türk alfabesini öğrenme konusunda göstermiş olduğu samimiyet O’nun Harf

İnkılâbını gerçekleştirme konusundaki azim ve cesaretini arttırmıştır.

Anahtar Kelimeler

Harf İnkılâbı, Millî Kültür, Türk Basını

Kaynakça

• Akşam
• Hakimiyet-i Milliye
• İkdam
• Milliyet
• AKIN, Adem, Münif Paşa Ve Türk Kültür Tarihindeki Yeri, Atatürk Araştırma Merkezi Yayınları, Ankara, 1999.
• AKINCI, Mehmet, Türk Muhafazakârlığı Çok Partili Hayattan 12 Eylül’e, Ötüken Yayınevi, İstanbul, 2012.
• AKARSU, Bedia, Atatürk Devrimi ve Temelleri, 2. Baskı, İnkılâp Kitabevi, İstanbul,1997.
• BARDAKÇI, Murat, Enver, Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, 1. Baskı, İstanbul, 2015.
• BENGİ, Hilmi, Gazeteci, Siyasetçi Ve Fikir Adamı Olarak Hüseyin Cahit Yalçın, Atatürk Araştırma Merkezi Yayınları, Ankara, 2000.
• ERTEM, Rekin, Elifbeden Alfabeye, Türkiye’de Harf ve Yazı Meselesi, Dergah Yayınları, 1. Baskı, İstanbul, 1991.
• GERMAN, M.,9 Ağustos 1928 Harf İnkılabı, Kader Basımevi, İstanbul, 1938.
• İNALCIK, Halil, Atatürk Ve Demokratik Türkiye, 5. Baskı, Kırmızı Yayınları, İstanbul, 2016.
• KODAMAN, Bayram, Cumhuriyet Tarihi Fikrî Temelleri Ve Atatürk, Isparta, 1999.
• KORYÜREK, E. Cüneyt, Harf İnkılâbı 70. Yıl(1928-1998), İstanbul, 1998.
• KANSU, M. MÜFİT, Erzurum’dan Ölümüne Kadar Atatürk’le Beraber, C. 1, Türk Tarih Kurumu Basımevi, Ankara, 1966.
• LEWIS, Bernard, Modern Türkiye’nin Doğuşu, (Çev. Boğaç Babür Tuna), 8. Baskı, Arkadaş Yayınevi, Ankara, 2015.
• NAŞİT, H. Uluğ, Üç Büyük Devrim, Eğitimin Birleştirilmesi, Şapka ve Giyimin Değiştirilmesi, Türk Harflerinin Kabulü, Ak Yayınları, İstanbul, 1973.
• PAÇACIOĞLU, Burhan, Sivas Basınında Harf İnkılâbı, Önder Matbaacılık ve Gazetecilik A.Ş, Sivas, 1990.
• SEREZ, Mehmet, Gazi Mustafa Kemal Ve Harf İnkılâbında Tekirdağ’ın Yeri, İstanbul, 1994.
• ŞERİFOĞLU, Osman, Kültürümüz Açısından İslâm Harflerinin Müdafaası, Sebil Yayınevi, İstanbul, 1997.
• TEKİN, Mehmet, Harf İnkılâbı Türk Ocaklarının Çalışmaları ve Hatay’da Yeni Yazı,Kültür Eğitim Basımevi Tesisleri, Antakya, 1988.
• ÜLKÜTAŞIR, M. Şakir, Atatürk Ve Harf Devrimi, Türk Dil Kurumu Yayınları, 1973.
• YILMAZ, S. Mehmet,Harf İnkılâbı Ve Millet Mektepleri 1928-1935 (Kastamonu Örneği ) Berikan Yayınevi, Ankara, 2009.
• YORULMAZ, Hüseyin, Tanzimat’tan Cumhuriyet’e Alfabe Tartışmaları, İstanbul, 1955.
• ASLAN, Taner, “ II. Meşrutiyet Düşüncesinin Cumhuriyet’e Tesirleri”, Dumlupınar Üniversitesi, Sosyal Bilimler Dergisi, S. 21, (Ağustos 2008), ss. (345-378).
• BULUÇ, Saadettin, “ Osmanlılar Devrinde Alfabe Tartışmaları”, Harf devriminin 50. Yıl Sempozyumu, Türk Tarih Kurumu yay., Ankara, 1981, ss.(45-48).
• DUMAN, Musa, “ Yenileşme Döneminde Türk Dili”, Türkler Ansiklopedisi, C. 15, ss.(121-132).
• GÖRGÜL, İsmet, “Harf İnkılâbı ve Atatürk”, Atatürk Araştırma Merkezi Dergisi, C. 5, Sayı: 13’den ayrı basım. (Kasım 1988), ss.(25-37).
• KARAHAN, Abdülkadir, “Yeni Alfabe Kabulünün Milli kültürümüz Bakımından Önemi ve Sonuçları”,Harf İnkılâbı Simpozyumu, İstanbul, 1983, ss.(3-15).
• ÖZİİPEK, B. Berat, Muhafazakârlık, Devrim ve Türkiye”, Modern Türkiye’de Siyasi Düşünce- Muhafazakarlık, İletişim Yayınları, 4. Baskı, İstanbul, 2009. (73-87).
• TONGUL, Neriman, “ Türk Harf İnkılâbı”, Ankara Üniversitesi Türk İnkılâp Tarihi Enstitüsü Atatürk Yolu Dergisi, S.33-34 (Mayıs-Kasım, 2010), ss.(103-130).
• UYANIK Ercan, ÇAM, İ. Davut, “Arap Elifbasın’dan Latin Alfabesine Geçiş Sürecinde Garpçı Söylemler”, Çağdaş Türkiye Araştırmaları Dergisi, C. 14, S. 29, (2014-Güz), ss.(189-221).