ABDULHAMIT II’s VIEW OF ART AND AN ARTIST

Yıl 2018, Cilt: 18 Sayı: 36, 5 - 28, 19.10.2018

Seda Bayındır Uluskan

Öz

During 33 years of power, Abdulhamit II undersigned very important political,
social and cultural developments. He was an emperor who was interested in carpentry,
Western style music as well as crafted porcelein and art of painting. His reign was substantial
not only in terms of developing art, but also in encouraging and rewarding artists. This was
a transitionary period between the Ottoman Empire and the Republican era and this cultural
accumulation formed the basis of the Republic of Turkey. 

Anahtar Kelimeler

Abdulhamid II, Art, Yıldız Palace, Music, Painting

II. ABDÜLHAMİT’İN SANATA VE SANATÇIYA BAKIŞI

Öz

II. Abdülhamit, 33 yıllık iktidarı süresince siyasi, sosyal ve kültürel çok önemli
gelişmelere imza attı. O, marangozluk ile uğraşan, Batı tarzı müzik seven, tam bir opera
tutkunu olan, porselen işlerinden hoşlanan, resim sanatına karşı da ilgisiz kalmayan bir
hükümdardı. Nitekim döneminde bu alanlarda mühim gelişmeler yaşandı. O, iktidarı
boyunca sadece sanatı teşvik etmekle kalmadı, aynı zamanda sanatçıları da fazlasıyla
ödüllendirdi. II. Abdülhamit dönemi, imparatorluk ile Cumhuriyet arasında adeta bir geçiş
dönemi oldu. Bu dönemde yaşanan gelişmeler, Türkiye Cumhuriyeti’nin kültürel birikimine
dayanak oluşturdu. 

Anahtar Kelimeler

II. Abdülhamit, Sanat, Yıldız Sarayı, Müzik, Resim, Tiyatro

Kaynakça

• AKSOY, Bekir, “Tanzimat’tan Cumhuriyet’e Musiki ve Batılılaşma”, Tanzimat’tan Cumhuriyet’e Türkiye Ansiklopedisi (TCTA), C. V, s. 1212-1236.
• AKYÜZ, Fatih, “II. Abdülhamid’in Modern Eğlencesi Yıldız Tiyatrosu”, II. Abdülhamid Modernleşme Sürecinde İstanbul, İstanbul, 2010, s. 447-454.
• AND, Metin, Tanzimat ve İstibdat Döneminde Türk Tiyatrosu (1839-1908), Ankara, 1972.
• ARSLAN, Fazlı, Müzikte Batılılaşma ve Son Dönem Osmanlı Aydınları, İstanbul, 2016.
• ATILGAN, Sevay Okan, “II. Abdülhamid ve Resim”, II. Abdülhamid Modernleşme Sürecinde İstanbul, İstanbul, 2010, s. 423-435.
• BAŞOĞLU, Tamer, “Türk Heykel Sanatı”, Cumhuriyet Dönemi Türkiye Ansiklopedisi (CDTA), C. IV, s. 896-901.
• BAYDAR, Evren Kutlay, Osmanlı’nın Avrupalı Müzisyenleri, İstanbul, 2010.
• BEYOĞLU, Süleyman, “Osmanlı Sinema Tarihine Dair Bazı Bilgiler”, Simurg, S. 2-3, Ekim 2000, s. 458-472.
• CEZAR, Mustafa, Sanatta Batı’ya Açılış ve Osman Hamdi, C.2, İstanbul, 1995.
• ÇORLU, Salih Münir, “Abdülhamid ve Garp Musikisi”, Akşam, 15 Nisan 1938, s. 4.
• DEMİREL, Fatmagül, “II. Abdülhamid Dönemi Tiyatro Sansürü …ve Perdeler Sansürle Açıldı”, Toplumsal Tarih,S. 63, Mart 1999, s. 36-43.
• ENGİN, Vahdettin, “Yıldız Sarayı’nda Hayat”, II. Abdülhamid Modernleşme Sürecinde İstanbul, İstanbul, 2010, s. 46-71.
• ERGİN, Nihat,Yıldız Sarayında Müzik Abdülhamid II Dönemi, Ankara, 1999.
• GAZİMİHAL, Mahmut R.,Türk Askerî Muzıkalar Tarihi, İstanbul, 1955.
• GEORGEON, François, Sultan Abdülhamid, Çev. Ali Berktay, İstanbul, 2012.
• “Hamidiye Marşı”, Tarih ve Toplum,S. 32, 1986, s. 16-17.
• KOLOĞLU, Orhan, Abdülhamit Gerçeği, İstanbul, 2002.
• KOSAL, Vedat, “Osmanlı İmparatorluğu’nda Klasik Batı Müziği”, Osmanlı, C. 10, Ankara, 1999, s. 639-652.
• KOSAL, Vedat, Osmanlı’da Klasik Batı Müziği, İstanbul, 2001.
• KÖSEMİHAL, M. Ragıp, Türkiye Avrupa Musiki Münasebetleri (1600-1875), C. I, İstanbul, 1939.
• MÜMTAZ, Ahmet Semih, Tarihimizde Hayal Olmuş Hakikatler, İstanbul, 1948.
• ONARAN, Alim Şerif, Türk Sineması, C. I, Ankara, 1994.
• ORTAYLI, İlber, İmparatorluğun En Uzun Yüzyılı, İstanbul, 2015.
• OSMAN NURİ, Abdülhamid-i Sânî ve Devr-i Saltanatı, C.I-II, İstanbul, 1327.
• OSMANOĞLU, Ayşe, Babam Sultan Abdülhamid (Hatıralarım), İstanbul, 1994.
• ÖZCAN, Nuri, “Muzıka-yı Hümâyun”, DİA, C. 31, s. 422-423.
• ÖZCAN, Nuri, “Sultan II. Abdülhamid ve Hamidiye Marşı”, Devr-i Hamid Sultan II. Abdülhamid, C. 4, Kayseri, 2011, s. 221-227.
• ÖZÖN, Nijat, Türk Sineması Kronolojisi (1895-1966), Ankara, 1968.
• ÖZTUNA, Yılmaz,“Atabinen (Safvet, Miralay Flütist)”, Türk Musikisi Ansiklopedisi, İstanbul, 1969, s. 77-78.
• ÖZTUNA, Yılmaz, “Hacı Arif Bey”, Büyük Türk Musikisi Ansiklopedisi, C. I, Ankara, 1990, s. 96-109.
• ÖZUYAR, Ali, “II. Meşrutiyet’in Modernleşmede Önemli Bir Araç Olan Sinema Üzerindeki Etkileri”, 100. Yılında Meşrutiyet Gelenek ve Değişim Ekseninde Türk Modernleşmesi Uluslararası Sempozyum Bildiriler, İstanbul, 2009, s. 447-455.
• SAZ, Leyla, Haremin İçyüzü, İstanbul, 1974.
• SCOGNAMİLLO, Giovanni, Türk Sinema Tarihi, İstanbul, 2003.
• SCOGNAMİLLO, Giovanni, Cadde-i Kebir’de Sinema, İstanbul, 2008.
• SEVENGİL, Ahmet Refik, Türk Tiyatrosu Tarihi, İstanbul, 2015.
• SULTAN ABDÜLHAMİT, Siyasî Hatıratım, İstanbul, 1987.
• Sultan Abdülhamid, Tahsin Paşa’nın Yıldız Hatıraları, İstanbul, 1990.
• ŞAKİR, Ziya, “Saray Harem Musikisi ve Harem Bandosu”, Resimli Tarih Mecmuası,S. 48, Aralık, 1953, s. 2759-2761.
• ŞAKİR, Ziya, “Yıldız Tiyatrosu”, Resimli Tarih Mecmuası,S. 51, Mart 1954, s. 2972- 2974.
• TANSUĞ, Sezer, Çağdaş Türk Sanatı, İstanbul, 1996.
• TOKER, Metin, “Abdülhamid’i 15 Sene Eğlendiren Adam”, Cumhuriyet, 6 Eylül 1948, s. 4.
• TOKER, Metin, “Yıldız’da Operalar Nasıl Hazırlandı?,Cumhuriyet, 24 Eylül 1948, s.4.
• TÖRE, Enver, “Türk Tiyatro Eserlerinde II. Abdülhamid ve Yönetimi”, Devr-i Hamid Sultan II. Abdülhamid, C. 2, Kayseri, 2011, s. 5-33.
• TUTEL, Eser, “Sinemanın Tarihi”, Hayat Tarih Mecmuası, S. 2, Mart 1966, s. 76-81.
• UÇAR, Ahmet, “II. Abdülhamid’in Avrupa Sahnelerine Müdahalesi Dünyaya Konan Ambargo”, Tarih ve Medeniyet, S. 36, Mart 1997, s. 34-42.
• ULUSKAN, Seda Bayındır, Atatürk’ün Sosyal ve Kültürel Politikaları, Ankara, 2010.
• ÜSDİKEN, Behzat, “Beyoğlu’nun Eski Sinemaları I”, Toplumsal Tarih, S. 22, Ekim 1995, s. 42-48.
• ZONARO, Fausto, Abdülhamid’in Hükümdarlığında Yirmi Yıl, Haz. Cesare Mario Trevigne, Çev. Turan Alptekin - Lotto Romano, İstanbul, 2008.