Erken Çocukluk Eğitiminde Montessori Yöntemi: Bir Sistematik Derleme

Yıl 2021, Cilt: 50 Sayı: 2, 1154 - 1183, 29.10.2021

Işıl Kıran , Bilal Macun , Yusuf Argın , İlkay Ulutaş

https://doi.org/10.14812/cuefd.873573

Cited By: 4

Öz

Bu çalışmanın amacı, Türkiye'de erken çocukluk eğitimi alanında Montessori yöntemi ile ilgili yapılan araştırmaları incelemek ve başlangıç tarihi sınırlaması olmaksızın Nisan 2020 yılına kadar yapılmış araştırmaları çalışma grubu, deseni, yayın yılı, kullanılan veri toplama araçları, amaçları ve araştırılan konulara göre analiz etmektir. Araştırma kapsamında toplam 22 makale analiz edilmiştir. İncelenen çalışmalarda nicel araştırma yöntemi kullanılan 15 makale, nitel araştırma yöntemi kullanılan 6 makale ve karma araştırma yöntemi kullanan bir makale bulunmaktadır. İncelenen çalışmaların örneklemleri çocuk, öğretmen, öğretmen adayı ve aile olmak üzere dört başlık altında toplanmıştır. Araştırmada incelenen 22 makaleden 16’sında geçerlik ve güvenirliği yapılmış olan bir ölçek veya test, beş çalışmada görüşme formu ve bir çalışmada ise gözlem raporu kullanıldığı görülmüştür. Yapılan çalışmaların çoğunluğu nicel araştırma olarak desenlenmiş ve kullanılan ölçekler araştırmaların sonuç odaklı yapıldığını göstermiştir. İncelenen çalışmaların hiçbirinde süreç odaklı değerlendirmenin yapıldığına ilişkin bir bulgu elde edilememiştir. Yapılan çalışmada Montessori yaklaşımına ilişkin çalışmaların 2019 (n=7) ve 2016 (n=6) yıllarında diğer yıllara oranla daha fazla olduğu görülmüştür. Araştırma sonuçları araştırmaların daha çok görsel algı, bilişsel, dil ve sosyal gelişim üzerine yoğunlaştığını göstermektedir. Yapılacak olan çalışmalar çalışmalarda tüm gelişim alanları üzerine yapılabilir ve Türkiye’de uygulanan Montessori yöntemi genel bir bakışla değerlendirilebilir.

Anahtar Kelimeler

Montessori, Sistematik derleme, Okul öncesi, Montessori yöntemi.

Montessori Method in Early Childhood Education: A Systematic Review

Öz

The aim of this study was to examine the researches on the Montessori method in the field of early childhood education in Turkey and to analyze the studies conducted until April 2020, without any starting date limitation, according to the study group, the pattern, the year of publication, the data collection tools used, the purposes and the subjects studied. 22 articles were analyzed within the scope of the research. There are 15 articles using quantitative research method, 6 articles using qualitative research method and 1 article using mixed research method in the analyzed studies. The samples of the studies were grouped under four headings as child, teacher, teacher candidate and family. It was observed that 16 out of 22 articles examined in the study used a scale or test whose validity and reliability were made, an interview form in 5 studies and an observation report in one study. Most of the studies conducted as quantitative researches and the used scales have shown that the studies are result-oriented not process-oriented. In the study, it was observed that the studies on the Montessori approach were more in 2019 (n = 7) and 2016 (n = 6) compared to other years. Research results showed that researches focus more on visual perception and cognitive development. Studies can be made on all areas of child development rather than focusing on a few areas, and the Montessori approach applied in Turkey can be evaluated with a general view. It is expected that this research will contribute to the determination of the gaps in the field related to the Montessori method.

Anahtar Kelimeler

Montessori, Systematic review, Preschool, Montessori Method.

Kaynakça

• Alkan, V. (2017). Bir sistematik derleme çalışması: ‘Öğretmenlik uygulaması’. YILDIZ Journal of Educational Research, 2 (1), 1-23.
• Aral, N., Yıldız Bıçakcı, M., Yurteri Tiryaki, A., Çetin Sultanoğlu, S., & Şahin, S. (2015). Montessori eğitiminin çocukların gelişimine etkisinin incelenmesi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Eğitim Araştırmaları Dergisi, 1(1), 32-52.
• Atlı, S., Korkmaz, A. M., Taştepe, T., & Akyol, A. K. (2016). Views on Montessori approach by teachers serving at schools applying the Montessori approach. Eğitim Araştırmaları-Eurasian Journal of Educational Research, 2016(66), 123-138.
• Aydoğan, Y. (2016). Examination of the affect of Montessori education on language development of pre-school children. Academic Research International. 7(5), 112-119.
• Bereczki, E. O., & Kárpáti, A. (2018). Teachers’ beliefs about creativity and its nurture: A systematic review of the recent research literature. Educational Research Review, 23, 25-56.
• Bettany-Saltikov, J. (2012). How to do a Systematic Literature Review in Nursing: A step-by-step guide. McGraw-Hill Education.
• Bozkurt, E., Kölemen, E. B., Abanoz, T., & Ulutaş, İ. (2019). Çocukları Montessori eğitimi alan ebeveynlerin “Montessori eğitimi” algısı. The Journal of Academic Social Science, 7(92), 239-251.
• Buldur, A. (2019). Montessori eğitim programına devam eden okul öncesi dönem çocuklarının bilimsel süreç becerilerindeki değişimin incelenmesi. Cumhuriyet Uluslararası Eğitim Dergisi, 8(4), 1172-1186.
• Carol, T., Jill, H., ve Kate, L.-L. (2017). Systematic reviews. In R. Coe, M. Waring, L. V. Hedges, ve J. Arthur (Eds.), Research Methods ve Methodologies in Education (2nd Edt, pp. 448–482). United Kingdom: SAGE Publications.
• Cossentino, J.M. (2006). Big Worg: goodness, vacation and engagement in the Montessori method. The Ontario Institute for Studies in Education of the University of Toronto. Curriculum Inquiry, 36(1), 63-92.
• Crompton, H., Burke, D., & Gregory, K. H. (2017). The use of mobile learning in PK-12 education: A systematic review. Computers & Education, 110, 51-63.
• Culclasure, B. T., Daoust, C. J., Cote, S. M., & Zoll, S. (2019). Designing a logic model to ınform montessori research. Journal of Montessori Research, 5(1), 35-49.
• Çakır, Z., Altun Yalçın, S., & Yalçın, P. (2019). Montessori yaklaşım temelli stem etkinliklerinin okul öncesi öğretmen adaylarının yaratıcılık becerilerine etkisi. Uluslararası Bilimsel Araştırmalar Dergisi (IBAD), 4(2), 392-409.
• Danişman, Ş. (2012). Montessori yaklaşımına genel bir bakış ve eğitim ortamının düzenlenmesi. Journal of Policy, 1(2), 85-113.
• Dereli, E. (2017). Montessori eğitim programının çocukların psikososyal gelişimlerine ve sosyal problem çözme becerilerine etkisinin incelenmesi. Journal of Kırşehir Education Faculty, 18(2), 135-153.
• Güven, Y., Gültekin, C., & Dedeoğlu, A. B. (2020). Comparison of sudoku solving skills of preschool children enrolled in the Montessori approach and the national education programs. Journal of Education and Training Studies. 8(3), 32-47.
• Kayılı, G. (2015). Sosyal beceri eğitimi programı ile desteklenmiş Montessori yönteminin anaokulu çocuklarının duyguları anlama ve sosyal problem çözme becerilerine etkisi. Yayınlanmamış doktora tezi. Selçuk Üniversitesi, Konya, Türkiye.
• Kayılı, G. (2016a). The effect of Montessori method on cognitive tempo of kindergarten children. Early Child Development and Care, 188(3), 327-335.
• Kayılı, G. (2016b). Türkiye’deki Montessorı yöntemi ile ilgili araştırmalar: 2000-2016 yılları arasındaki araştırma yayınlarının incelenmesi. 1. INES(İnternational Academıc Research Congress), 1345-1353, Antalya.
• Kayılı, G., & Arı, R. (2011). Examination of the effects of the Montessori method on preschool children’s readiness to primary education. Educational Sciences: Theory and Practice, 11(4), 2104-2109.
• Kayılı, G., Koçyiğit, S., & Erbay, F. (2009). Montessori yönteminin beş-altı yaş çocuklarının alıcı dil gelişimine etkisinin incelenmesi. Selçuk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Dergisi, 1(26), 347-355.
• Kusumawardani, L., Nani, D., & Sulistiani, S. (2020). Improving gross motor skill development through the Montessori method in children aged 3-5 years. Sri Lanka Journal of Child Health, 49(4), 347- 352.Lillard, A. S. (2005). Montessori: the science behind the genius. New York: Oxford University Press.
• Kuşçu, Ö., Bozdaş, Y., & Doğru, S. S. Y. (2014). Montessori eğitiminin çocuklarda sorumluluk alma, sırasını bekleme, başladığı işi bitirme becerisine etkisinin değerlendirilmesi. Değerler Eğitimi Dergisi, 12(27), 307- 322.
• Lillard, A. S. (2005). Montessori: The science behind the genius. Oxford University Press.
• Lillard, A. S. (2012). Preschool children’s development in classic Montessori, supplemented Montessori, and conventional programs. Journal of School Psychology 50: 379-401.
• Lillard, A. S. (2019). Shunned and admired: Montessori, self-determination, and a case for radical school reform. Educational Psychology Review 31:939–965.
• Lillard, A. S., Heise, M. J., Richey, E. M., Tong, X., Hard, A. & Bray, P. M. (2017). Montessori preschool elevates and equalizes child outcomes: a longitudinal study. Frontiers in Psychology, 8: 1-19.
• Miezitis, S. (1971). The Montessori method: some recent research. Interchange A Quarterly Review of Education, 2(2), 41-59.
• Millar, J. (2004). ‘Systematic Reviews for Policy Analysis’, S. Becker ve A. Byrman (ed.), Understanding Research for Social Policy and Practice: Themes, Methods and Approaches içinde, Bristol: Policy Press.
• Money, C. G. (2000). An ıntroduction to Dewey, Montessori, Piaget, and Vygotsky. Manchester: Redleaf Press.
• Montessori, M. (1966). The secret of childhood. Ballantine Books.
• Neubert, A. B. (1973). A way of learning: a Montessori manual. Cincinnati: Xavier University Press.
• Noyat, Ş., Karahan, Ç. İ., & Alakuş, A. O. (2019). Okul öncesi Montessori eğitimi yaklaşımında sanat eğitimi ve yaratıcılık. Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, 34, 48-59.
• Oğuz, V., & Köksal Akyol, A. (2006). Çocuk eğitiminde Montessori yaklaşımı. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 15(1), 243-256.
• Şahi̇n Sak, İ. (2015). Okul öncesi öğretmen adaylarının Montessori ve Reggio Emilia yaklaşımları ile ilgili görüşleri. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 15(3), 1-20.
• Taner Derman, M., Sadioğlu, Ö., Bağçeli Kahraman, P., & Onur Sezer, G. (2010). Okul öncesi eğitimde montessori metodu. H. A. Başal (Ed.), Okul öncesi eğitimde uygulanan farklı modeller içinde (ss. 47-97). Bursa: Dora.
• Temel, Z. F. & Toran, M. (2019). Montessori eğitim yöntemi. Z. F. Temel (Ed.), Erken çocukluk eğitiminde yaklaşımlar ve programlar içinde (ss. 151-202). Vize.
• Temel, Z. F., Kaynak, B., Paslı, H., Demir, H., & Çemrek, B. (2016). Montessori eğitim kurumlarındaki çocukların görsel algı ve çizim becerileri arasındaki ilişkinin incelenmesi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 24(5), 2595- 2608.
• The PRISMA Statement. (2020). PRISMA Statement. http://www.prisma-statement.org/PRISMAStatement/
• Toran, M., & Temel, Z. F. (2014). Montessori yaklaşımın çocukların kavram edinimi üzerindeki etkisinin incelenmesi. Elementary Education Online,13(1), 223-234.
• Torrence, M., & Chattin-McNichols, J. (2005). Montessori education today. J. L. Roopnarine & J. E. Johnson (Edt.), Approaches to early childhood education in (pp. 235-250). New Jersey: Pearson.
• Yıldırım, S., Akman, B., & Alabay, E. (2012). Okul öncesi dönem çocuklarına sunulan Montessori ve mandala eğitiminin görsel algılama davranışlarına etkisinin incelenmesi. Dokuz Eylül Üniversitesi Buca Eğitim Fakültesi Dergisi, 32, 92-103.
• Yıldız, F. Ü., & Çağdaş, A. (2019). The effects of Montessori training program for mothers on mathematics and daily living skills of 4-5 year-old Montessori children. Erken Çocukluk Çalışmaları Dergisi,3(2), 278-299.
• Yıldızbaş, F., & Aslıyüksek, M. (2016). Montessori eğitiminin 4-5 yaş çocuklarının motor beceri, görsel algı ve bellek, el-göz koordinasyonu ile küçük kas becerilerinin gelişimine etkisinin incelenmesi. Turkish Studies (Elektronik), 11(3), 2407-2426.
• Yiğit, T. (2008). Okul öncesi eğitim kurumlarında Montessori ve geleneksel öğretim yöntemleri alan çocukların sayı kavramını kazanma davranışlarının karşılaştırılması. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
• Yücesan, Y., & Özyürek, A. (2017). Montessori eğitimi alan ve almayan okul öncesi dönem çocuklarının problem ve davranışlarının incelenmesi. LAÜ Sosyal Bilimler Dergisi, 8(2), 215-226.
• Yüksek Usta, S., & Tezel Şahin, F. (2019). Çocukların coğrafi farkındalıkları: Montessori eğitiminin yansımaları. Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 39(1), 1-35.
• Zembat, R., Günşen, G., & Gök Çolak, F. (2019). Okul öncesi öğretmenlerinin erken çocukluk eğitiminde uygulanan farklı yaklaşımlar hakkındaki bilişsel haritaları. Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 21(Ek), 1-19.