The Problem of Necessity and Fundamental Rights Against Prohibitive Approaches to Anonymous Accounts on Social Network Platforms

Yıl 2023, Sayı: 4, 1 - 37, 28.12.2023

Yasin Sönmez

https://doi.org/10.59399/cuhad.1316196

Cited By: 1

Öz

Both in Turkey and in various countries around the world, discussions are underway to make it mandatory to provide real identity information when registering on social networks. According to proponents of such regulation, which would mean the removal of anonymity on social media platforms, the most important tool for various crimes committed on social media are pseudonymous accounts on these platforms. However, further issues would arise in terms of freedom of expression and personal data protection if anonymous accounts were prohibited by requiring users to provide various personal data to social media platforms.
Therefore, the reason why no prohibition have been taken so far in our country and in other countries that have adopted the universal principles of law must be due to concerns about freedom of expression and the protection of personal data. In addition, for example, in Turkey, social media platforms are not completely uncontrolled and it is possible to prevent illegal contents by means of content removal and/or access blocking. From this point of view, the powers of removing content and prohibiting access, introduced by the law n˚ 5651 on regulation of publications on the Internet and combatting crimes committed through such publication, are the most effective and ultimate tools to control the internet that can be provided in a state governed by the rule of law, and beyond that, the prohibition of anonymous accounts would constitute a violation of the principle of freedom of expression guaranteed by the constitution.
On the other hand, there is no absolute anonymity on social networks, and data such as e-mail address, telephone number or IP address held by hosting and access providers may be requested by public authorities and it is generally possible to find the persons concerned. In conclusion, the questions that constitutes the starting point of this study are: is it necessary to also prohibit anonymous accounts in a legal system equipped with content removal and access blocking tools like Turkey? And what are the drawbacks of the ban in terms of freedom of expression and protection of personal data?

Anahtar Kelimeler

Regulation of social networks, Freedom of expression, Anonymity in social networks, Turkish Information Technologies and Communication Institution, Protection of personal data

Sosyal Ağ Platformlarında Anonim Hesaplara Yönelik Yasaklamacı Yaklaşımlar Karşısında Gereklilik ve Temel Haklar Sorunu

Öz

Gerek ülkemizde gerekse dünyanın çeşitli ülkelerinde sosyal ağ platformlarına kaydolunurken gerçek kimlik bilgilerinin sağlanmasının zorunlu hale getirilmesi konusunda tartışmalar bulunmaktadır. Sosyal ağ platformlarında anonimliğin yasaklanması anlamına gelecek bu tür bir düzenlemenin savunucularına göre sosyal ağ platformları aracılığıyla işlenen çeşitli suçların en önemli aracı bu platformlardaki takma isimli hesaplardır. Ancak kullanıcıların çeşitli kişisel verilerini sosyal ağ platformlarına vermelerinin zorunlu kılınması suretiyle anonim hesapların yasaklanması halinde, ifade özgürlüğü ve kişisel verilerin korunması bakımından yeni sorunlar ortaya çıkacaktır.
Dolayısıyla ülkemizde ve evrensel hukuk ilkelerini benimsemiş diğer ülkelerde bugüne kadar yasaklama yoluna başvurulmamış olmasının nedeni, ifade özgürlüğü ve kişisel verilerin korunması konularında ortaya çıkan kaygılardan kaynaklanıyor olmalıdır. Ayrıca örneğin ülkemizde sosyal ağ platformları tamamen denetimsiz bir ortam olmayıp, hukuka aykırı içeriklerin içerik çıkarma ve/veya erişim engelleme gibi araçlarla önlenmesi mümkündür. Buradan hareketle, 04.05.2007 tarihli ve 5651 sayılı İnternet Ortamında Yapılan Yayınların Düzenlenmesi ve Bu Yayınlar Yoluyla İşlenen Suçlarla Mücadele Edilmesi Hakkında Kanun ile getirilen içeriğin çıkarılması ve erişimin engellenmesi araçları, bir hukuk devletinde internetin denetimi için getirilebilecek en etkili ve nihai araçlar olup, bunun ötesinde anonim hesapların yasaklanması yoluna gidilmesi anayasayla güvence altına alınan ifade özgürlüğü ilkesinin ihlali anlamına gelecektir.
Diğer yandan sosyal ağ platformlarında mutlak bir anonimlik söz konusu olmayıp, yer ve erişim sağlayıcıların sahip olduğu e-mail adresi, telefon numarası veya IP adresi gibi veriler kamu otoriteleri tarafından talep edilerek ilgili kişilere erişilmesi genel olarak mümkündür. Sonuç olarak, bu çalışmanın hareket noktasını oluşturan sorular şunlardır: Türkiye gibi içeriğin çıkarılması ve erişimin engellenmesi araçlarıyla donatılmış bir hukuk sisteminde ayrıca anonim hesapların yasaklanması gerekli midir? Yasaklamanın ifade özgürlüğü ve kişisel verilerin korunması bakımından ne gibi sakıncaları olabilir?

Anahtar Kelimeler

Sosyal ağ platformlarının regülasyonu, İfade özgürlüğü, Sosyal ağlarda anonimlik, Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu, Kişisel verilerin korunması

Kaynakça

• ABITEBOUL, S. ve d. (2019). Créer un cadre français de responsabilisation des réseaux sociaux: agir en France avec une ambition européenne, Rapport de mission « Régulation des réseaux sociaux – Expérimentation Facebook ». Paris.
• AKSOY, A., TÜRKÖLMEZ, O. (2020). Dijital çağa demokrasiyi çağırmak: Cambridge Analytica skandalı. Journal of Political Administrative and Local Studies, 3 (1), s. 41-59.
• ARSLAN, Ç., ÖZEL, K. C. (2021). Dillere Pelesenk Bir Tartışma: “Sosyal Medya Düzenlemeleri” (Dünü, Bugünü ve Yarını). Ankara Barosu Dergisi, 79(3), s. 255-284.
• ARTICLE 19. (2015). Le droit à l’anonymat en ligne. Londra.
• BENEDEK, W., KETTEMANN, M. C. (2013). İfade özgürlüğü ve internet. Ankara.
• CONSEIL D’ÉTAT (2022). Les réseaux sociaux: enjeux et opportunités pour la puissance publique. Paris. DÜLGER, M. V., BECENİ, Y. (2011). Türkiye’de İnternet Sitelerinin Erişiminin Engellenmesi Konusunda Farklı Hukuk Disiplinleri Açısından Değerlendirmeler. Ankara.
• DÜLGER, M. V. (2019). Avrupa Birliği Genel Veri Koruma Tüzüğü bağlamında kişisel verilerin korunması. Yaşar Hukuk Dergisi, C.1 S.2. s. 71-174.
• EDWARD, J. S. (2022). Internet Law. Alphen aan den Rijn.
• HARIVEL, J. (2018). Libertés publiques, libertés individuelles: Risques et enjeux de la société numérique. Paris.
• KAPANİ, M. (1993). Kamu Hürriyetleri (7. b.). Ankara.
• KARAN, U. (2018). İfade Özgürlüğü- Anayasa Mahkemesine Bireysel Başvuru. Ankara.
• KAYA, M. B. (2021). İnternet Hukuku (2. b.). İstanbul.
• KENT, B. (2020). Alman hukukunda sosyal ağların düzenlenmesi ve Alman Sosyal Ağ Kanunu. Bilişim Hukuku Dergisi, 2020/1, s. 1-46.
• KOCAGÖZ ÖZCAN, M. (2020). Küçüklerin ve Kısıtlıların Kişisel Verilerinin Korunması. Ankara.
• KULULAR İBRAHİM, M. A. (2022). Sosyal medyaya yönelik yeni düzenlemelerin hukuken değerlendirilmesi. Bilişim Hukuku Dergisi, 4(1), s. 1-32.
• NAKAAYI, A. (2023). Case Studies on Anti-Social Media Laws in African Countries, in. Digital dissidence and social media censorship in Africa. (Ed. Farooq A. Kperogi). Londra ve New York.
• ÖZDEMİR, S. S., DOĞANAY, Z. (2019). Bir mecra olarak sosyal medyanın reklam hukuku açısından değerlendirilmesi. Uyuşmazlık Mahkemesi Dergisi, 7(13), s. 295-337.
• ÖZDEMİR, U. (2022). Facebook-Cambridge Analytica Skandalının Katılımcı Kültür, Dijital Emek Sömürüsü ve Mahremiyetin İhlali Çerçevesinde İncelenmesi. Egemia Ege Üniversitesi İletişim Fakültesi Ağ ve İletişim Araştırmaları Hakemli E-Dergisi, (10), s. 22-34.
• ROWLAND, D., KOHL, U., CHARLESWORTH, A. (2017). Information Technology law (5. b.). Londra ve New York. SARIYAR, H. (2019). Dijital çağda kimliğin kavramsallaştırması ve gerçeklik: Twitter parodi hesapları. İstanbul.
• SCHMITZ, S. (2013). Facebook’s Real Name Policy: Bye-Bye, Max Mustermann?. JIPITEC 3, 4 (2013), s. 190-204.
• TANÖR, B., YÜZBAŞIOĞLU, N. (2009). 1982 Anayasası'na Göre Türk Anayasa Hukuku (9. b.). İstanbul. UÇAR, J. (2021). İnternet Ortamında İfade ve Basın Özgürlüğü. İstanbul Aydın Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 7 (2). s. 349-381.
• UZUN, H. (2016). Sosyal Medyanın Bilgi Kalitesine Etkisi: Sahte Hesaplar. Akademia Sosyal Bilimler Dergisi, 2(1), s. 1-31.