Anadolu’da Bir Kardeşlik Tecrübesi Ahiliğin Kültür ve Medeniyetimizdeki Yeri

Yıl 2012, Cilt: 16 Sayı: 1, 615 - 629, 15.06.2012

Adil Şen

Öz

XI. ve XIII. Yüzyıllar arasında
İslam Dünyası iki büyük yıkım yaşamıştır. Bunlar batıdan gelen Haçlı ve doğudan
gelen Moğol istilalarıdır. Bu iki büyük tahribat sonrası Anadoluda yeniden
kuruluş için bir takım denemeler olmuştur. Ahilik, zihniyet, yöneliş ve
çalışmaları ile bu kuruluşun önemli unsurlarından biri olmuştur. Ferdin
varoluş, toplumun kuruluş ve devletin beka arayışı için yeni bir uslüp
geliştirmişlerdir. Bu uslüp XX. Yüzyıla kadar etkin olmuştur. Dil, Edebiyat,
sanat, örf ve adetlerimizde Ahiliğin izleri hala devam etmektedir. Kültür ve
medeniyet konusunda yeni arayışlarımız için zengin bir miras durumundadır. Bu
kaynaktan her durum ve şekilde yararlanma imkanımız mevcuttur.

Anahtar Kelimeler

Anadolu Selçuklu, Ahi Evran-ı Veli, ahilik, ta-savvuf, eğitim, ahlak, kalite, değer

An Experience of Brotherhood in Anatolia: Akhizm and Its Importance to the Turkish Culture and Civilation

Öz

Between
the 11th and 13th centuries the Islamic World was greatly ruined. It was caused
by the Crusade invasions from the west and Mogol invasions from the east.
Following those two depredations, several attempts were made for İslamic
Resurgence in Anatolia. The Ahi sect was one of the most important components
of this resurgence with its mentality, orientation and efforts. The Ahi
community fostered a novel approach for the individual's search for existence,
the society's search for resurgence and the state seeking survival. The
approach remained effective until the 20th century. The traces of the Ahi
institution are still evident in our language, literature, art, customs and
traditions. They are a rich heritage for our new quests for improving our
culture and civilisation. We can refer to this source in any way and situation.

Anahtar Kelimeler

Seljuk’s of Anatolian, Ahi Evran-ı Veli, Akhizm, Mysti-cism, Education, Ethic, Quality, Value

Kaynakça

• Ahi EVRAN, Tabsıratü’l-Mübtedi ve Tezkiretü’l-Müntehi, (Mikail BAYRAM, Ahi Evren (Tasavvufi Düşüncenin Esasları adlı eserin II. Bölümü içinde, tercüme ve metin olarak yer almıştır.
• ASLANOĞLU, İbrahim, Yazarı Belli Olmayan Bir Fütüvvetname, Ankara 1997.
• BAYRAM, Mikail, Ahi Evran (Tasavvufi Düşüncenin Esasları), Ankara 1995.
• ÇAĞATAY, Neşet, Bir Türk Kurumu Olarak AHİLİK, Ankara 1974.
• EKİNCİ, Yusuf, Ahilik ve Mesleki Eğitim, İstanbul 1990.
• KAYAOĞLU, İsmet, Kurumlar Tarihi, Ankara 1985.
• KAZICI, Ziya, İslam Kültür ve Medeniyeti, İstanbul 1996.
• KÖPRÜLÜ, Orhan F, Baciyan-ı Rum, DİA, İstanbul 1991, C. IV.
• KÜÇÜK, Hasan, Türk-İslam Sosyal Düşünce Yapısı, İstanbul 1980.
• ÖZKÖSE, Kadir, Ahilikte Ahlak ve Meslek Eğitimi, C.Ü. İlahiyat Fak. Dergi- si, C., XV. Sayı. 2, Sivas 2011
• ŞEKER, Mehmet, İslam’da Sosyal Dayanışma Müesseseleri, Ankara 1987.
• ŞEN, Adil, Ahilik ve Mesleki Eğitim, Eğitime Bakış, yıl 2. Sayı 6, Ankara 2006.
• ŞİMŞEK, Muhittin, Ahilik:, TKY ve Tarihteki Bir Uygulaması, İstanbul 2002.
• TARIM, C. Hakkı, Tarihte Kırşehir-Gülşehir, İstanbul 1948.
• TEZCAN, Mahmut, Ahilik Kaynaklı Geleneksel Delikanlı Örgütleri, Ahilik Kültürü (Bildiriler), Ankara 1996.
• TORUN, Ali, Türk Edebiyatında Türkçe Fütüvetnameler, (üzerine bir incele- me), Ankara 1996.
• TURAN, Osman, Selçuklu Tarihi ve Türk İslam Medeniyeti, 8. Baskı, İstan- bul 2003.
• ULUDAĞ, Süleyman, Fütüvvet, DİA, C. XII, İstanbul 1996.
• UNCU, Demir Sultan, Ahilik Teşkilatı ve Günümüz Sosyal Güvenlik Siste- minde Bağ-Kur’un Yeri ve Önemi, Ahilik Kültürü (Bildiriler), Ankara 1996.
• YILDIRIM, Seyfi, Bazı Ahi Şecere Namelerinin Muhtevaları ve Tarihi Değerle- ri, Basılmamış Yüksek Lisans Tezi, Konya 1994.