Hegel'in Estetik/Sanat Anlayışı ve Din İle ilişkisi (Hegel'in Güzel Sanat Felsefesinden Din Felsefesine Geçişi)

Yıl 2006, Cilt: 10 Sayı: 2, 193 - 215, 15.12.2006

Kazım Arıcan

Öz

As one of the philosophers of systematlc phllosophy, Hegel became lnfluential on
the formatlan of important works ın varlous areas of phllosophy. Furthermore, he
played an important role in the rıse.of same sub-dlsclpllnes of phllosophy such as philosophy
of religlon.
The area of the aesthetics ls one of the areas In whlch Hegel particularly concemed
and gave lectures upon. After his death, his students publlshed his lectures wlth the
same title that he hlmself named on aesthetlcs as they dld In other areas. In this
work, in the light of Hegels main work on aesthetlcs his und erstanding ·of aesthetics
and arts, his way of dealing wlth this topic from a phllosophlcal angle, and if he established
any connectlon, between religion and aesthetlcs andartsor not have.been sur-
. veyed.
To put brlefly, this study deals with Hegel's understanding of art and aesthetlcs
along with thelr content and nature and whether he assodates the area of arts and
aesthetlcs to the field of religlon or the phllosophy of religlon or not. 

Anahtar Kelimeler

Hegel, Aesthetics, Art, Fine Art, Philosophy of Art, Religlon

Hegel'in Estetik/Sanat Anlayışı ve Din İle ilişkisi (Hegel'in Güzel Sanat Felsefesinden Din Felsefesine Geçişi)

Öz

Hegel, bir sistem filozofu olarak felsefenın bir çok alanı ile ilgili önemli eserlerırı oluşmasında
etkili olmuş bir felsefecldir. Hatta felsefe alanında, din felsefesi gibi bazı
disiplinlerin oluşmasında da önemli bir rol oynamıştır.
Estetik konusu da Hegel'in özel olarak eğlldlği, ilgi duyduğu ve özel dersler verdiği
bir alandır. Din felsefesi ders notlarını öğrencilerinin daha sonradan aynı adla esere
dönüştürmesi gibi, estetik üzerene verdiği dersleri de daha sonradan öğrencileri tarafından
aynı Isimle eser olarak basılmıştır. İşte bu çalışmada, özelllkle söz konusu eseri
öncelikli olarak dikkate alınarak Hegel'ln estetik ve sanat anlayışı, felsefi _açıdan bu alanı
irdeleylşi ve din söz konusu olduğunda bu alanla estetlğin ya da sanatın herhangi '.:._.
bir ilirltisinin kurulup kurulmadığı konuları ele alınmaya çalışılacaktır.
Özet·olarak belirtmek gerekirse bu çalışma, çağdaş bir disiplin olan din felsefesi sa-.
hasının mimarlarından olan Hegei'in estetik anlayışını, onun Içeriğini ve kapsamını ortaya
koyması kadar, onun estetikten dlne ya da din felsefesine bir geçiş Imkanı tanıyıp
tanımadığını ya da bunlar arasında bir Ilişki söz konusu ediyorsa bunun karakterini or~
taya koymak açısmdan önem arz edecektir

Anahtar Kelimeler

Hegel, Estetik, Sanat, Güzel Sanat, Sanat Felsefesi, Din

Kaynakça

• Bkz. W.T. Stace, Hegel Üzerine, Çev. Murat Belge, V yay. Ankara, 1986, s. 95.
• Stace, Hegel Üzerine, s.181, F. Compleston, Felsefe Tarihi, Çev. Aziz Yardımlı, idea yay.
• İst. 1996, s. 9
• Stace, Hegel üzerine, s.182
• Stace, Hegel üzerine, s.186
• Compleston, Felsefe Tarihi, s. 45 vd, 68 vd.; Maclt Gökberk, Felsefe Tarihi, RemziYay.,
• İstanbul, 1990, s. 440
• Bu konuların ayrıntılı Incelemesını Hegel, Güzel Sanatlar Üzerine Dersler: Estetik, adlı Iki ciit
• halindeki eserinin birinci cildinin Ikinci bölümünden Itibaren ele almaktadır.