Kant'ın Kötülük Anlayışı ve Teodise Eleştirisi

Yıl 2006, Cilt: 10 Sayı: 2, 217 - 235, 15.12.2006

M. Kazım Arıcan

Öz

This study draws upon one of the most dlfficult topfes cuttlng across the flelds of
philosophy, philosophy of religion and theology. It ls the problem of evil and the matter
of ıts perception. The understandings or the theodicy of this issue have always
been taken into ı;liscussion.
This paper studies the problem of evil and related works of theodlcy in the light of
Kant's approach. Kant's perception of evli and his criticismş of philosophical approaches
to theodicy form the main focus of this work. Kant has been counted among
. the philosophers who were stood firmly and serlously against the attempts of
theodicy. In addltion, some references have been made to the phllosophy of Leibniz
and his understandlng of theodicy In this regard.
In brief, this study attempts to reveal the reasons put forward by Kant about the
fallure of the attempts with regard to theodicy and his suggestions and analysis on
how the problem of theodicy should be understood. 

Anahtar Kelimeler

Kant, Lelbnlz, Evli, Theodlcy, God

Kant'ın Kötülük Anlayışı ve Teodise Eleştirisi

Öz

Bu çalışma, felsefe, din felsefesi ve teoloji geleneklerinin en zor ve tartışm·alı sorununu
konu edlnmektedir. Bu sorun, kötülük sorunu/problemi ve onu anlama ya da Izah
etmedir. Bu soruna karşı geliştirilen izahlar ya da teodlseler sürekli tartışma konusu
edilmiştir.
İşte bu makale, daha özelde kötülük problemi ve teodlse çabalarını Kant merkezli
ele almaktadır. Kant'ın kötülük anlayışı ve felsefi teodlse teşebbüslerine yönelik eleştirileri
bu çalışmanın ana temasını oluşturmaktadır. Zira Kant, teodlse teşebbüslerlne en
ciddi karşı çıkışı gösteren filozoflar arasında yer almaktadır. Ayrıca bu bağlamda kısmen
Leibniz felsefesine ve onun teodlse anlayışiarına da başvurulacaktır.
Özet olarak, bu çalışmanın sınırları Içerisinde Kant'ın teodise çabalarını niçin başarı­
sız bulduğu üzerinde durulacak ve kötülük probleminin de nasıl anlaşılması gerektiğine
ilişkin analizleri ele alınmaya çalışılacaktır. 

Anahtar Kelimeler

Kant, Lelbnlz, Kötülük, Teodlse, Tanrı

Kaynakça

• Bu makale Michael Despiand'ın Kant On History and Re/igion adlı eserinin son kısmında ek
• olarak verilmiştir. Bkz. Michael Despland, Kant On History and Re/igion, McGiii-Queen's
• University Pres, Montreai and London 1973, Içinde, s. 283-297.
• Kötülük problemine Ilişkin hem doğrudan hem delaylı çalışmaları şu şekilde zikretmek mümkündür:
• Cafer Sadık Varan, Kötülük ve. Teodise, Vadi Yay., Ank. 1997; Metin Yasa, Tann ve
• Kötülük, Elis Yay., Ank. 2003; Metin Özdemir, İslam Düşüncesinde Kötülük Problemi, Furkan
• Kitaplığı, istanbul 2001; NecipTaylan, Düşünce Tarihinde Tann S~_rynu, Ayışığı Kitapları,
• ist.1998; Necip Taylan, 'Din Felsefesinde ~ötülük Problemi', MUIFD, XI-XII; Mevlüt
• Albayrak, İbn Sina ve Whitehead'da Tann Alem Ilişkisi ye Kötülük, Fakülte Kitabevi, Isparta
• 2001; Charles Werner, Kötülük Problemi, Kaknüs Yay, Istanbul 2000: