DİNİ İÇERİKLİ EKONOMİK BİR KAVRAM: HUMS (İslâm Öncesi Mekke’nin Ticari İlişkileri Yönüyle)

Yıl 2004, Cilt: 8 Sayı: 1, 75 - 92, 15.06.2004

Ünal Kılıç

Öz

Fil Vakası’ndan sonra Arap yarımadasında itibarları artan Mekkeliler, bu
durumdan yararlanmak için Humus’u oluşturdular. Daha ziyade dini içerikte
olduğu görünen Humus kavramı ile Mekkeliler, özellikle hac vasıtasıyla maddi
ve manevi menfaatler elde etmeye çalıştılar. İnsanları humuslu veya humuslu
olmayan diye iki sınıfa ayırdılar. Humuslu olmayanları ikinci sınıf muamelesine
tabi tuttular. Bu durum İslâm’ın bölgede söz sahibi olmasına kadar devam etti.
Humusu oluşturanlar, dini gerekçelerle bunu yaptıklarını söyledilerse de
aslında onların maksadı, siyasi ve ekonomik idi.

Anahtar Kelimeler

Humus, Hac, İslâm Tarihi, Ahmâs, Cahiliyye, dini inanç, ekonomi

An Economic oncept with Religious Content “Khums”

Öz

The Maccan people, whose esteem increased after the incident of
Elephant, formed Khumus to benefit from this situation. They tried to gain
material and ideal interest with the concept of khumus especially through
pilgrimage. They seperated people into two groups with or without khumus,
and then treated those without khumus as the secondary class of the society.
This state continued until Islam dominated the area. The main aim of those
who formed khumus was politic and economic although they said that they did
it for the sake of the religion. 

Anahtar Kelimeler

Khums, Hadj, History of islam, Ahmâs, jahiliyya, ecomomy