KIRAATLERİN ORTAYA ÇIKIŞI MESELESiNE YENi(DEN) BiR BAKlŞ

Yıl 2004, Cilt: 8 Sayı: 2, 143 - 170, 15.12.2004

Yusuf Alemdar

Öz

Kıraatler mes'elesi, Tefsir Usülü' ve Tarihi'nin en çok tartışılan konuları

arasındadır. Buna sebep de: kıraallerin doğuşuna ortam.hazırladığı bildirilen ögelerin

ve dayanakların sıhhatte~ı yoksun olması. onlara ait bilgi birikiminin yetersiz kalması,

var olan malzemenin kapalılık içermesi ve bunların kendi aralarında bazen çelişkili bir

durum arzetmesi gibi hı:ısuslar.dır. Buna rağmen biz, kıraatlere, gözardı edilemeyecek

ve yok sayılamayacak kadar kesin bir olgu olarak bakmaktayız.

Nitekim bu peşin benimsayişten yola çıkarak diyoruz ki. ne olursa olsun;

Kıraat artık bir ilim stallısündedir ve bunun konusu olan kıraatler de müslüman

camianın vazgeçilmez bir gerçeğidir. Ortaya çıkış biçimleri, nedenleri ve gerek Islam

alimlerini, gerekse batılı lıilinı adamlarını oldukça fazla meşgul etmesi bir yana; H. ll.

asırdan itibaren Kur'an-ı l<erim'in birden çok ve çeşitli lehçe ve şiveyle kıraat edilir

olması, qdeta resmi bir niteliğe büründü. Zira bu çağın sonlarına doğru kıraallerin

kabuı" ve red esasları belirlendi ve sayıları sınırlandırıldı; üzerinde anlaşma sağlanan

kıraaUer meşruiyet kazamlı, diğerleri ise zamanla unutuldu ve yok olmaya terk edildi.

Bu gelişmelerin ardından yazılı edebiyatını da oluşturan yeni bir disiplin doğdu. O da

"Kıraat llmi"dir. Dolayısıyla H. IV. yüzyılda Din Bilimleri halkasına katılan' Kıraat,

Tecvid'i de bünyesine alarak Kur'an okumayı öğrenmenin yegane aracı haline

gelmiştir.

Bu makalede biz, objektif bir yaklaşım örneği sergilayerek öteden beri

geleneksel anlayış sahiplerince kıraallerin var oluşuna kaynaklık yaptığına inanılan

nasslar ile onlara makblıliyet ve meşruiyet kazandıran şartlara (ki, bunların hepsi

klasik literatürümüzde ıııevcuttur) eleştirel açıdan bakmaya ve farklı bir açılım

sunmaya çalıştık

Anahtar Kelimeler

Kur'an, Ktraat. Tilavet, Yedi Harf, Yedi Ktraat

A New (Revisiting) View to the /ss u e of Qiraahs

Öz

The lssue of Qıraalıs is one of the disputatious subjects in the Methodolgy
and History of lnterpretalion (Tafsir). The reasons of this are the lack of authenticity
about data that give the information about how the qıraahs come out, inadequate of
data and its hints, and contradiction among !hem. Despite tlıe fact that this
knowledge, we are coıısicleriııg the qıraahs as absolute phenomenon.
Due to this leaniııg, we are saying that the qıraah is a kind of science and
the qıraahs which its subject, are the reality of Muslims. In addition to that many
Muslim and Western intellectuals has engaged in this topic, after the second century
(AH.), reciting of the Qur'an in many dialects and accents became an official
phenomenon. That was lıappened because !n the Iate of the second century the
principles of accepting and refusing for the qıraahs were designated and its numbers
were limited. The qıraalıs wlıich are accepted became legitimate and others were
forgotten or disappeared. As a conclusion of this progress. the Science of Qıraah
(llmu'l Qıraah) caıne out. Coıısequently, getting info the Religious Studies in the IV.
Century (AH.), the Qıraalı became a sole way to learn reciting the Qur'an through
embracing the tajwid namely, special manner of reading the Qur'an.
In this article, we IriM to analyse in a critical and an objective way.the
verses which is accepted in the classical thought as a source for the qıraahs and the
conditions in which the qıraahs gol a legitimate. 

Anahtar Kelimeler

Qw·'an, Otraah. To Recite, Seven Letters, Seven Otraahs