KARASULARININ SINIRLARININ TESPİTİ VE İÇ SULARIN HUKUKİ REJİMİ

Yıl 2003, Cilt: 7 Sayı: 1, 61 - 84, 15.06.2003

HAKKI Aydın

Öz

Bir devletin kara ülkesine bitişik olan deniz kısmı da o devletin ülkesinden
sayılır. Devletin ülkesinin kara, hava ve deniz kısımlarından oluştuğu bilinen bir
gerçektir. Devletin ülkesi üzerinde, idari, siyasi ve hukuki hakimiyeti ve hükümranlığı
tamdır.
Bir devletin en önemli deniz ülkesi, o devletin kara ülkesine bitişik olan
içsular ve karasularıdır. Bunların yanında devlet, Bitişik Bölge, Kıt’a Sahanlığı,
Münhasır Ekonomik Bölge, Derin Deniz Yatağı, ve Açık Deniz’de de sınırlı yetkilere
sahiptir.
İçsular bir devletin kara ülkesi ile karasularının iç hududu arasında bulunan
deniz kesimidir. Koylar, körfezler, limanlar, içdenizler ve demirleme yerleri içsulardan
sayılmaktadır. İçsuların dış hududu, karasularının iç hududunu teşkil eder.
Karasuları, içsuların dış hududunu teşkil eden esas hatlardan başlamak
üzere milletlerarası hukukun bugün için tanıdığı azami 12 deniz mili mesafeye kadar
uzanabilen kıyıya bitişik bir deniz sahasıdır.
Devletin ülkesinin bir parçası sayılan deniz kısımlarının hudutlarının tespit
edilmesi, milletlerarası seyrü sefer, iletişim, başta balıkçılık olmak üzere tabii
kaynakların ve zenginliklerin kullanılması ve işletilmesi bakımından çok önemlidir.
Karasularının iç ve dış sınırlarının tespitinde normal, tam ve takımadavâri
(arşipélik) esas hatlar olmak üzere üç usul kabul edilmektedir. Normal esas hat kıyı
boyunca uzanan en düşük cezir hattıdır. Bu, milletlerarası hukukta kabul edilmiş ve
yerleşmiş olan bir kuraldır. Bu düz esas hat, girintili ve çıkıntılı kıyılarda uygun
noktaların birleştirilmeleriyle elde edilen hattır. Yalnız birbirine karşı veya birbirine
bitişik kıyısı olan devletler arasında, karasularının dış hududunun tespiti için
yerleşmiş bir kaide yoktur.
Üç tarafı denizlerle çevrili olan ülkemiz açısından deniz hukukunu bilmek
çok hayati ve önemli bir mecburiyettir. İç sular devletin kara ülkesinden sayılmaktadır. Bu bakımdan kıyı devletinin
içsularda idari, siyasi ve teşrî hakimiyeti tamdır.
İslâm hukukunun temel kaynaklarında milletlerarası hukukun ortaya
koyduğu kuralları olduğu gibi reddeden herhangi bir nassa rastlanılmamıştır. Aksine
Türkiye hariç hemen hemen halkı Müslüman olan bütün devletler milletlerarası
anlaşmaları onaylamışlardır

Anahtar Kelimeler

İslam hukuku, Karasuları, İçsular, Normal esas hat.

KARASULARININ SINIRLARININ TESPİTİ VE İÇ SULARIN HUKUKİ REJİMİ

Öz

The sea adjacent to the mainland of a coastal state is regarded as the
territory of that state. It is a known fact that a state’s territory is constituted of land,
sea and air space. The coastal state enjoys full administrative, political and juristic
sovereignty over its territory.
One of the most important territorial parts of a coastal state is its internal
waters adjoining its territorial sea. Besides it has limited sovereignty over contiguous
zone, exclusive economic zone, continental shelf and high seas.
Internal waters are those waters which lie landward of the baseline from
which the territorial sea and other maritime zones are measured. Thus, internal
waters of a maritime character mostly comprise bays, estuaries and ports, and
waters enclosed by straight baselines. The outer boundaries of internal waters
constitute the inner boundaries of the territorial sea.
The territorial sea is the adjacent sea zone, starting from the baselines of
outer boundaries of internal waters, and extending up to 12 miles which is recognised
by international law.
There is a significant need for delimitation of maritime boundaries in order to
avoid disputes and uncertainties over the right to exercise sovereignty, sovereign
rights or jurisdiction and to exploit resources.
As regards to the Islamic law, regulations which are established by
international law are not totally rejected. On the contrary, all Muslim countries, except
Turkey, have ratified international treaties. 

Anahtar Kelimeler

İslam hukuku, Karasuları, İçsular, Normal esas hat.

Kaynakça

• Cumhuriyet Üniversitesi
• İlahiyat Fakültesi Dergisi
• Cilt: VII / 1, s. 61-83
• Haziran-2003-SİVAS
• KARASULARININ SINIRLARININ TESPİTİ VE İÇ SULARIN HUKUKİ REJİMİ
• Hakkı Aydın∗