EZELÎ BİLGİ ANLAYIŞININ PROBLEMATİK YÖNÜ

Yıl 2002, Cilt: 6 Sayı: 1, 209 - 226, 15.06.2002

Metin Özdemir

Öz

Bu konuyu seçmemizin sebebi, "İnternet"deki bazı web sitelerinde,
"Allah'ın herşeyi bilmesi"nin O'nun varlığı aleyhine kullanılan argümanlardan
birisi olarak seçilmiş olmasıdır. Bunlardan birinde şu ifadelere rastlamaktayız:
"Biz sık sık, Tanrı'nın zaman ve uzay içerisindeki her şeyi bildiğini
söyleriz. O bilinebilecek olan her şeyi bilir. Geçmişteki, şimdiki ve gelecekteki
her şey Tanrı tarafından bilinmektedir. Buna bir diyeceğim yok. Evrenin
Yaratıcısından bundan başkasını bekleyemem. Ancak burada küçük bir
problem var:
Özgür İrade. Din, Tanrı'nın bize özgür bir irade verdiğini, dolayısıyla
bizim Tanrı'nın hiçbir zorlaması olmadan kendi kararlarımızı alabileceğimizi ve
kendi geleceğimizi belirleyebileceğimizi öğretir. Bizim iyi ya da kötü şeyleri
yapıp yapmayacağımız tamamen kendimize aittir. Tanrı sadece geriye çekilir
ve bizi gözlemler

Anahtar Kelimeler

Kadim Bilgi, insan hürriyeti, küllî, cüzî, ilahi bilgi.

Kaynakça

• 3 Ra'd, 13/38-39.
• 4 Bağdâdî, Usûlu'd-Din, İstanbul, 1928, 95.
• 5 et-Tehânevî, Keşşâfu Istılahâti'l-Funûn, Beyrut, tarihsiz.II, 1227.
• 6 Bkz., İbn Sinâ, en-Necât, Beyrut 1992, II, 103-104; eş-Şifâ (el-İlâhiyyât), tahkik, el-Eb Kınvâtî,
• Sa'îd Zâyid, trhsz., I, 359.
• 7 Râzî, Kelâm'a Giriş (Muhassal), çev., Hüseyin Atay, Ankara, 1978, 169; el-Erba'în, tahkik; Ahmed
• Hicâzî eş-Sekâ, Kahire 1986, I, 194. Keza bkz., el-Beydâvî, Tavâliu'l-Envâr min Metâli' el-Enzâr,
• Kahire 1991, 183; Taftazânî, Şerhu'l-Makâsıd, Beyrut 1989, IV, 121.