Öz
This article is a comprehensive study prepared with the general thought of the works of Shamsaddin al Sivasi to read his sufi exprerience who is the Sufi Master of the Shamsiyah sufi order (Shamsiya), one of the four main branches of the Khalwatiyya order. In each of his prose and poetic works, Shamsaddin al Sivasi has centered the consent of Allah as the main theme. He always wanted the divine consent to be on the agenda and wanted the realization of the servanthood in the axis of the divine consent. Shamsaddin al Sivasi; bearing the understanding of what comes from God is pleasant: Blessing or sorrow, has accepted the divine providence and has not aprroved to neither rejoice the presence nor complain of the abscence. He has linked the perfection of the state of consent to: Education of combating with self, patience and persistence effort, the sense of humility, sensivity of sincerity, vitality of dhikr (remembrance). In this article we have tried to draw attention the the real criteria that provide acces to the state of consent and its importance.
Anahtar Kelimeler
Sufism Shamsaddin al Sivas God’s Consent Sincerity Patience Humility Sufi Experience
Kaynakça
- Akkaya, Hüseyin, Osmanlı Türk Edebiyatında Süleyman Peygamber Ve Şemseddin Sivâsî’nin Sü-leymâniyyesi, Harvard 1997.
- Alkış, Abdurrahim, Melaye Cızîrî’nin Dîvânında Tasavvufî Mazmunlar, İstanbul: Nûbihar, 2014.
- Câhidî Ahmed Efendi, Divan, Süleymaniye Kütüphanesi, Hasan Hüsnü Paşa Bölümü, no: 796.
- el-Cürcânî, Ali b. Muhammed es-Seyyid eş-Şerîf, Kitâbu’t-Ta’rîfât, thk. Abdulmun’im Hafnî, Kahire trz.
- Eraydın, Selçuk, Tasavvuf ve Tarikatlar, İstanbul: M.Ü. İlahiyat Fakültesi Vakfı Yayınları, 1994.
- Frager, Robert, Sufi Psikolojisinde Gelişim, Denge ve Uyum Kalp Nefs Ruh, çev. İbrahim Kapaklı-kaya, İstanbul: Gelenek Yayıncılık, II. Baskı, 2003.
- el-Gazâlî, Ebu Hamid Muhammed, İhyâu ‘ulûmi’d-dîn, Mısır trz.
- el-Herevî, Ebû İsmail, Menậzilu’s-sậirîn ile’l-Hakki’l-Mubîn, şrh. Afifüddin Süleyman b. Ali et-Tilmisậnî, haz. Abülhafiz Mansur, 1989.
- Hocazade Ahmed Hilmi, Ziyâret-i Evliya, İstanbul 1325;Sadık Vicdânî, Tarikatler ve Silsileleri (Tomar-ı Turuk-ı Aliyye), haz. İrfan Gündüz, Enderûn Kitabevi, İstanbul 1995.
- İbn Fâris, Mu’cemu Makayısı’l-Luga, thk. Muhammed Harun, Kahire 1960.
- İbn Manzur, Ebu’l-Fazl Muhammed b. Mükerrem b. Ali el-Ensârî, Lisanu’l-Arab, Beyrut: Daru Sadır, 1990.
- el-Kelâbâzî, Tacu’l-İslam Ebu Bekir Muhammed, et-Taarruf li-mezhebi ehli’t-tasavvuf, thk. Mahmud Emin en-Nevevi, Kahire: el-Mektebetu’l-Ezheriyyetu li’t-Turas, 1992.
- Konevî, Sadreddin, Fâtiha Suresi Tefsîri -İ’Câzü’l-beyân fî te’vili’l-ümmi’l-Kur’ân-, trc. Ekrem Demirli, İstanbul: İz Yayıncılık, 2002.
- el-Kuşeyrȋ, Ebu’l-Kasım Abdülkerim, er-Risȃletü’l-Kuşeyriyye fi ilmi’t-tasavvuf, haz. Ma’ruf Zerrik & Ali Abdulhamid Baltacı, Beyrut: Daru’l-Hayr, 1993.
- Mehmed Nazmî Efendi, Osmanlılarda Tasavvufî Hayat –Halvetîlik Örneği- Hediyyetü’l-İhvân, haz. Osman Türer, İstanbul: İnsan Yayınları, 2005.
- Muslu, Ramzan, Osmanlı Toplumunda Tasavvuf (18. Yüzyıl), İstanbul: İnsan Yayınları, 2003.
- Özköse, Kadir, “Osmanlı Devleti Döneminde Sivas’ın Tasavvufî Kültür Yapısı”, Osmanlılar Döneminde Sivas Sempozyumu Bildirileri, 21-25 Mayıs 2007, Sivas: Doğan Gazetecilik ve Mat. San. A.Ş., 2007, c. II, s. 42-43.
- Râgıb el-Isfahânî, el-Müfredât fî garîbi’l-Kur’ân, Mısır 1970.
- Recebü’s-Sivâsî, Hidâyet Yıldızı Şems-ed-dîn-i Sivâsî Hazretlerinin Menkıbeleri, trc. Hüseyin Şemsi Güneren, yay. haz. M. Fatih Güneren, İstanbul: Seçil Ofset, 2000.
- Sayar, Kemal, Sufi Psikolojisi Bednliğin Ruhu, Ruhun Bilgeliği, İstanbul: İnsan Yayınları, 2000.
- Schimmel, Annemarie, İslamın Mistik Boyutları, çev. Ergun Kocabıyık, İstanbul: Kabalcı Yayınevi, 1999.
- es-Sülemî, Abdurrahman, Tabakâtu’s-sûfiyye, thk. Nureddin Şeribe, 3. Baskı, Kahire 1986.
- Şemseddin Sivâsî, İbret-nümâ, Süleymaniye Ktp. Mihrişah Sultan Bl., nr. 248.
- Uludağ, Süleyman, Tasavvuf Terimleri Sözlüğü, İstanbul 1991.
- Vassâf, Osmânzâde Hüseyin, Sefîne-i Evliyâ, haz. Mehmet Akkuş - Ali Ylmaz, İstanbul: Kita-bevi, 2006.
Öz
Halvetiyyenin dört ana kolundan biri olan Şemsiyyenin pȋri konumundaki Şemseddin Sivȃsȋ’nin eserlerinden hareketle hazırladığımız bu makale Şemseddin Sivȃsȋ’nin sȗfȋ tecrübesini okumaya dönük bir çalışmadır. Mensur ve manzum eserlerinin herbirinde Şemseddin Sivȃsȋ ana tema olarak Allah’ın rızasını merkeze almıştır. İlahi rızanın her zaman gündemde olmasını, kulluğun ilahi rıza ekseninde gerçekleşmesini istemiştir. Lutfun da hoş kahrın da hoş anlayışına bağlı olan Şemseddin Sivȃsȋ ilahi takdire boyun eğmiş, ne varlığa sevinmeyi ne de yokluktan yerinmeyi öngörmüştür. Rıza halinin kemalini o, mücahede eğitimne, sabır ve sebat gayretine, tevazu duygusuna, ihlas hassasiyetine ve zikir diriliğine bağlamıştır. Makalemizde Şemseddin Sivȃsȋ’nin rızanın ehemmiyetine ve rıza makamına ulaşmayı sağlayan teel ölçütlere dikkat çekmeye çalıştık.
Anahtar Kelimeler
Tasavvuf Şemseddin Sivȃsȋ Rıza Vuslat İhlas Salik Sȗfȋ Tecrübe
Kaynakça
- Akkaya, Hüseyin, Osmanlı Türk Edebiyatında Süleyman Peygamber Ve Şemseddin Sivâsî’nin Sü-leymâniyyesi, Harvard 1997.
- Alkış, Abdurrahim, Melaye Cızîrî’nin Dîvânında Tasavvufî Mazmunlar, İstanbul: Nûbihar, 2014.
- Câhidî Ahmed Efendi, Divan, Süleymaniye Kütüphanesi, Hasan Hüsnü Paşa Bölümü, no: 796.
- el-Cürcânî, Ali b. Muhammed es-Seyyid eş-Şerîf, Kitâbu’t-Ta’rîfât, thk. Abdulmun’im Hafnî, Kahire trz.
- Eraydın, Selçuk, Tasavvuf ve Tarikatlar, İstanbul: M.Ü. İlahiyat Fakültesi Vakfı Yayınları, 1994.
- Frager, Robert, Sufi Psikolojisinde Gelişim, Denge ve Uyum Kalp Nefs Ruh, çev. İbrahim Kapaklı-kaya, İstanbul: Gelenek Yayıncılık, II. Baskı, 2003.
- el-Gazâlî, Ebu Hamid Muhammed, İhyâu ‘ulûmi’d-dîn, Mısır trz.
- el-Herevî, Ebû İsmail, Menậzilu’s-sậirîn ile’l-Hakki’l-Mubîn, şrh. Afifüddin Süleyman b. Ali et-Tilmisậnî, haz. Abülhafiz Mansur, 1989.
- Hocazade Ahmed Hilmi, Ziyâret-i Evliya, İstanbul 1325;Sadık Vicdânî, Tarikatler ve Silsileleri (Tomar-ı Turuk-ı Aliyye), haz. İrfan Gündüz, Enderûn Kitabevi, İstanbul 1995.
- İbn Fâris, Mu’cemu Makayısı’l-Luga, thk. Muhammed Harun, Kahire 1960.
- İbn Manzur, Ebu’l-Fazl Muhammed b. Mükerrem b. Ali el-Ensârî, Lisanu’l-Arab, Beyrut: Daru Sadır, 1990.
- el-Kelâbâzî, Tacu’l-İslam Ebu Bekir Muhammed, et-Taarruf li-mezhebi ehli’t-tasavvuf, thk. Mahmud Emin en-Nevevi, Kahire: el-Mektebetu’l-Ezheriyyetu li’t-Turas, 1992.
- Konevî, Sadreddin, Fâtiha Suresi Tefsîri -İ’Câzü’l-beyân fî te’vili’l-ümmi’l-Kur’ân-, trc. Ekrem Demirli, İstanbul: İz Yayıncılık, 2002.
- el-Kuşeyrȋ, Ebu’l-Kasım Abdülkerim, er-Risȃletü’l-Kuşeyriyye fi ilmi’t-tasavvuf, haz. Ma’ruf Zerrik & Ali Abdulhamid Baltacı, Beyrut: Daru’l-Hayr, 1993.
- Mehmed Nazmî Efendi, Osmanlılarda Tasavvufî Hayat –Halvetîlik Örneği- Hediyyetü’l-İhvân, haz. Osman Türer, İstanbul: İnsan Yayınları, 2005.
- Muslu, Ramzan, Osmanlı Toplumunda Tasavvuf (18. Yüzyıl), İstanbul: İnsan Yayınları, 2003.
- Özköse, Kadir, “Osmanlı Devleti Döneminde Sivas’ın Tasavvufî Kültür Yapısı”, Osmanlılar Döneminde Sivas Sempozyumu Bildirileri, 21-25 Mayıs 2007, Sivas: Doğan Gazetecilik ve Mat. San. A.Ş., 2007, c. II, s. 42-43.
- Râgıb el-Isfahânî, el-Müfredât fî garîbi’l-Kur’ân, Mısır 1970.
- Recebü’s-Sivâsî, Hidâyet Yıldızı Şems-ed-dîn-i Sivâsî Hazretlerinin Menkıbeleri, trc. Hüseyin Şemsi Güneren, yay. haz. M. Fatih Güneren, İstanbul: Seçil Ofset, 2000.
- Sayar, Kemal, Sufi Psikolojisi Bednliğin Ruhu, Ruhun Bilgeliği, İstanbul: İnsan Yayınları, 2000.
- Schimmel, Annemarie, İslamın Mistik Boyutları, çev. Ergun Kocabıyık, İstanbul: Kabalcı Yayınevi, 1999.
- es-Sülemî, Abdurrahman, Tabakâtu’s-sûfiyye, thk. Nureddin Şeribe, 3. Baskı, Kahire 1986.
- Şemseddin Sivâsî, İbret-nümâ, Süleymaniye Ktp. Mihrişah Sultan Bl., nr. 248.
- Uludağ, Süleyman, Tasavvuf Terimleri Sözlüğü, İstanbul 1991.
- Vassâf, Osmânzâde Hüseyin, Sefîne-i Evliyâ, haz. Mehmet Akkuş - Ali Ylmaz, İstanbul: Kita-bevi, 2006.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Bölüm | Araştırma Makaleleri |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 15 Aralık 2015 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2015 Cilt: 19 Sayı: 2 |
CUIFD Creative Commons Atıf-Gayriticari-Türetilemez 4.0 Uluslararası Lisansı ile lisanslanmıştır.