A Study on Unethical Behaviours of Woman Leaders in Organizations

Yıl 2014, Cilt: 18 Sayı: 2, 75 - 94, 01.12.2014

Nihal Yılmaz Ufuk Orhan

Öz

Global organization life is a rich field in terms of the availability of unethical behaviors towards employees. Leaders may function as both an eliminator and a source of unethical behaviors. What unethical behaviors leaders display towards employees and why they display such behaviors are frequently discussed. The present study was significant in that it examined how employees considered female leaders in terms of particular unethical dimensions, and with what characteristics of leaders they associated their views. The research sample consisted of eight public and private sector employees working in Mersin and Kayseri. The descriptive analysis, a qualitative research method, was used for evaluating the data obtained in the study. The ethical behaviors discussed in the study were included in three dimensions: communicative ethics, behavioral ethical, and ethics in decision-making. The significant results of the study were as the following; Approximately two-third of the participants thought that their leaders had ethical behaviors, and most of the participants had negative views about the dimension of communicative ethics displayed by their leaders and had positive views about the dimensions of behavioral ethics and ethics in decision-making displayed by their leaders. In addition, it was seen that the reason behind their both positive and negative views regarding the dimension of communicative ethics was the personality of leader, and the reason behind their having only positive views regarding the dimension of behavioral ethics was the position of leader. The participants also delivered some political and inferential answers thought to be associated with culture.

Anahtar Kelimeler

Woman Leader, Unethical Behaviour, Descriptive Analysis, Organizational Behaviour

Örgütlerde Kadın Liderlerin Etik Dışı Davranışları Üzerine Bir Araştırma

Öz

Küresel örgüt yaşamı, çalışanlara uygulanan etik dışı davranışların mevcudiyeti açısından zengin bir alandır. Etik dışı davranışların hem çözümü hem de kaynağı olabilmeleri açısından ise liderler büyük önem taşımaktadırlar. Liderlerin çalışanlara hangi tür etik dışı davranışları hangi nedenlerle uyguladığı ise, yönetim alanında sıkça tartışılan bir sorunsaldır. Çalışanların, kadın liderleri hangi etik dışı boyut açısından nasıl değerlendirdiği ve bunu liderlerin hangi özellikleri ile ilişkilendirdiklerini ortaya koymak açısından çalışmanın önemli olduğu düşünülmektedir. Çalışmanın örneklemini, Mersin ve Kayseri’de olmak üzere kamu ve özel sektörde çalışan sekiz katılımcı oluşturmaktadır ve çalışmada elde edilen verileri değerlendirmede, nitel araştırma yöntemlerinden betimleme analizi kullanılmıştır. Çalışmaya konu olan etik dışı davranışlar; iletişimsel etik, davranışsal etik ve karar vermede etik olmak üzere üç boyuttan oluşmaktadır. Çalışmanın anlamlı sonuçları arasında katılımcıların, yaklaşık üçte ikisinin, liderinin etik olduğunu düşünmesi ve çoğunun liderin sergilediği iletişimsel etik boyutu ile ilgili olumsuz; davranışsal etik ve karar vermede etik boyutları ile ilgili ise olumlu düşünceleri yer almaktadır. Yine katılımcılar iletişimsel etik boyutu ile ilgili hem olumlu hem de olumsuz düşüncelerinin nedeni olarak, liderin kişiliğini; davranışsal etik boyutu ile ilgili sadece olumlu düşüncelerinin nedeni olarak ise liderin bulunduğu pozisyonu işaret etmişlerdir. Ayrıca katılımcıların kültür ile ilişkili olduğu düşünülen politik ve çıkarsamacı bir takım cevapları da sonuçlar arasında yer almaktadır.

Anahtar Kelimeler

Kadın Lider, Etik Dışı Davranış, Betimleme Analizi, Örgütsel Davranış

Kaynakça

• Betz, M., O’Connell, L. ve Shepard, J. M. (1989), “Gender Differences in Proclivity for Unethical Behaviour”, Journal of Business Ethics, (8), pp. 21-324.
• Bilgin, K. U. (1997), “Kamu Yönetiminde Yönetsel Etiğin Yönetim Ölçeğinde Değerlendirilmesi”. 21. Yüzyılda Nasıl Bir Kamu Yönetimi Sempozyumu, Todaie Yayınları, Ankara.
• Dönmez, D. ve Çevik, İ. (2010), “İşletmelerde Yeniliklerin Kaynağı Olarak Paydaş Diyalogları: Seyahat Acenteleri Üzerine Nitel Bir Araştırma”, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (24), s. 189- 202.
• Eisenbeiss, S. A. ve Brodbeck, F. (2013). “Ethical and Unethical Leadership: A Cross- Cultural and Cross-Sectoral Analysis”, J Bus Ethics, pp. 1-17.
• Erdem, A. R., Kıran, H. ve Kırmızı, F. S. (2011), “Köy Enstitüleri Mezunlarının Öğretmen Yeterliklerine Ilişkin Nitel Bir Araştırma”, e-Journal of New World Sciences Academy, 6 (1), pp. 476- 489.
• Frisch, Colina. ve Huppenbauer, Markus. (2013), “New Insights into Ethical Leadership: A Qualitative Investigation of the Experiences of Executive Ethical Leaders”, J Bus Ethics, pp. 1-21.
• Helvacı, M. A. (2010), “İlköğretim Okulu Yöneticilerinin Etik Liderlik Davranışı Gösterme Düzeyleri”, Zeitschrift für die Welt der Türken, 2 (1), s. 391-410.
• Ho, S. S. M., Li A. Y. ve Tam. K. (2014), “Ceo Gender, Ethical Leadership, and Accounting Conservatism”, J Bus Ethics, pp. 1-20.
• Ibrahim, N., Angelidis, J. ve Tomic, Igor M. (2009), “Managers’ Attitudes Toward Codes of Ethics: Are There Gender Differences?”, Journal of Business Ethics, (90), pp. 343-353.
• Madenoğlu, C., Uysal, Ş., Sarıer, Y. ve Banoğlu, K. (2014), “Okul Müdürlerinin Etik Liderlik Davranışları ile Öğretmenlerin İş Doyumlarının Örgütsel Bağlılıkla İlişkisi”, 20 (1), s. 47-69.
• Örselli, E. (2009), “Küreselleşme ve Kamu Yönetiminde Etik Değerler”, 7. Kamu Yönetimi Forumu, s. 172-182.
• Özdemir, T. Y. ve Boydak Özan, M. (2013), “Öğretmen Ve Okul Yöneticilerinin Görüşlerine Göre İl/İlçe Milli Eğitim Müdürlükleri Yöneticilerinin Etik Liderlik Davranışları”, The Journal of Academic Social Science Studies, 6 (3), s. 509-527.
• Özyer, K., Orhan, U. ve Dönmez Orhan, D. (2012), “Sağlık Sektöründe Çalışanların Demografik Özellikleri, Kişilik Özellikleri ve Kültürel Değerleri Üzerine Bir Çoklu Durum Çalışması”, Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 9 (19), s. 177-189.
• Punch, K. F. (2005), Sosyal Araştırmalara Giriş. Nicel ve Nitel Yaklaşımlar, (Çeviri: Zeliha Etöz), Siyasal Kitapevi Yayınları, Ankara.
• Saylı, H. ve Kızıldağ, D. (2007), “Yönetsel Etik ve Yönetsel Etiğin Oluşmasında İnsan Kaynakları Yönetiminin Rolünü Belirlemeye Yönelik Bir Analiz”, Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 9 (1), s. 231-251.
• Schminke, M. (1997), “Gender Differences in Ethical Frameworks and Evaluation of Others’ Choices in Ethical Dilemmas”, Journal of Business Ethics, (16), pp. 55-65.
• Sökmen, A. ve Tarakçıoğlu, S. (2004), “Yönetici Etik Davranışlarının Değerlendirilmesinde Cinsiyet Faktörü: Ankara’daki Otel İşletmelerinin Sınır Departmanlarında Ampirik Bir Araştırma”, 1. Balıkesir Ulusal Turizm Kongresi, s. 216- 250.
• Tayfur, M., Beytekin, O. F. ve Yalçınkaya, M. (2013), “İlköğretim Okul Yöneticilerinin Etik Liderlik Özellikleri İle Okullardaki Örgütsel Güven Düzeyinin İncelenmesi (İzmir İl Örneği)”, Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, (21), s. 84-106.
• Tonus, Z. H. ve Oruç, İ. (2012), “İnsan Kaynakları Yönetiminde Etik Dışı Davranışlar ve Yönetimi: Bir İşletmenin Personel Yönetmeliği İçerik Analizi”, İş Ahlakı Dergisi, 5 (10), s. 149-181.
• Uzun, Y. (2011), “Kamu İdarelerinde Etik”, Sayıştay Dergisi, (80), s. 33-56.
• Vermeir, I. ve Kenhove, P. V. (2008), “Gender Differences in Double Standards”, Journal of Business Ethics, (81), pp. 281-295.
• Yatkın, A. (2013), “Kamu Yönetimi Etiği Ve Üst Düzey Yöneticilerin Çalışanlarına Karşı Etik Yükümlülükleri”, Akademik Bakış Dergisi, (38), s. 1-17.
• Yıldırım. A. (2010), “Etik Liderlik ve Örgütsel Adalet Üzerine Bir Uygulama”, Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Karaman.