Studies of Islamic Psychology and Religious Psychology in the Arab Countries

Yıl 2012, Cilt: 12 Sayı: 2, 51 - 100, 01.06.2012

Ali Ayten

Öz

This paper deals with the studies on psychology of religion using the basic principles and methods of modern psychology, and Islamic psychology in the context of religious psychology. It examines such issues as religiosity, mental health, personality, values, and religious development by reviewing the relevant literature. It covers the psychology of religion studies in several Arab countries like Egypt, Jordan, Sudan, Saudi Arabia, Algeria, Lebanon, and Palestine. The study examines historical process of the psychology of religion and its academic journey at universities. It also makes some comparisons between the psychology of religion studies in Turkey and some Arab countries.

Anahtar Kelimeler

Islamic Psychology, Nafs, Ilmu an Nafs, Ilmu al-Muamalah, Indigenized Psychology

Arap Ülkelerinde İslâmî Psikoloji ve Din Psikolojisi Çalışmaları

Öz

Arap ülkelerinde yapılan Din Psikolojisi çalışmalarını ele alan bu makalede, hem modern psikolojinin temel ilke ve metotları kullanılarak yapılan Din Psikolojisi çalışmaları hem de ‘dinî psikoloji’ çerçevesinde değerlendirilen İslâmî psikoloji üzerinde durulmaktadır. Dindarlık, ruh sağlığı, kişilik, değerler gibi din psikolojine dahil olan konularda Din Psikolojisinin metotlarına uygun olarak yapılan teorik ve emprik çalışmalar literatür taraması yöntemiyle ele alınmaktadır. Makaleye aralarında Mısır, Ürdün, Sudan, Suûdi Arabistan, Cezayir, Lübnan gibi Arap ülkelerinde psikoloji ve psikiyatri alanlarında Din Psikolojisiyle ilgili yapılan Arapça ve İngilizce çalışmalar dâhil edilmiştir. Arap ülkelerinde Din Psikolojisi çerçevesinde yapılan çalışmaların tarihsel süreci ve bugünü incelenmekte, Din Psikolojisinin üniversitelerdeki akademik serüveni hakkında bilgiler sunulmaktadır. Ayrıca Arap ülkelerinde yapılan Din Psikolojisi çalışmalarıyla Türkiye’de yapılanlar arasında karşılaştırmalara da yer verilmektedir.

Anahtar Kelimeler

İslâmî Psikoloji, Nefs, İlmu’n-Nefs, Zahirî Dindarlık, Cevherî Dindarlık, İlmu’l-Muamele