BAĞLAM UNSURLARI IŞIĞINDA EN-NECM SÛRESİ 21-22 ÂYETLERİNE DAİR BİR ANALİZ

Yıl 2019, Cilt: 19 Sayı: 2, 628 - 645, 27.12.2019

Hasan Yücel

https://doi.org/10.30627/cuilah.636494

Öz

Araştırmada,
Necm sûresinin 21 ve 22. ayetleri konu edinilmiştir. Amaç, âyetlerdeki
eleştiride bulunulan esas konunun tespitidir. Bu tesipiti yapma ihtiyacı,
ilgili ayetlere dair göz atılan meallerde birbirinden farklı anlamların dile
getirilmiş olmasıdır. Zira incelenen mealler, âyetlerde eleştirilen husus
hakkında üç ayrı görüş içermektedir. Bunlardan ilki kısaca Allâh’a çocuk isnâd
edilmesi iken, ikincisi Allâh’a erkek çocuk yerine özel olarak kız çocuk isnâd
edilmesidir. Üçüncü eleştiri konusu ise Allâh’a herhangi bir çocuk isnâdından
öte müşriklerin hem kendi örf ve adetleri ile hem de akılları ile çelişen tavır
ve tutumlarıdır. Karşılaştığımız bu durum ilgili ayetlere meal verilirken
yapılan muhtemel hatalar ya da ihmallerden kaynaklanmış olabileceği düşüncesini
zihnimizde uyandırmıştır. Bu çerçevede söz konusu görüşler arasında tercih
yapabilmek ve muhtemel anlamlardan en sahihini tespit edebilmek adına, söz konusu
âyetlerin Kur’ân’daki versiyonları da tespit edilerek bütünsel bir analiz
yapılmıştır. Öncelikle ilgili âyetlere dair türkçe meallerin 33 tanesi ve
ingilizce meallerin 3 tanesi karşılaştırmalı bir şekilde analiz edilmiştir.
Ardından Necm sûresi 21 ve 22. âyetlerin hakikatte hangi konuda eleştiride
bulundukları üslup ve bağlamları dikkate alınarak değerlendirilmiştir. Burada
kullandığımız ‘bağlam’ kelimesi ile hem tarihsel bağlamı hem de metinsel
bağlamı kast ettiğimizi belirtmeliyiz. Netice itibariyle bu değerlendirmeler,
âyetlerin içinde bulundukları âyet grubu, yani birlikte indikleri düşünülen
âyet grubu, başka bir ifadeyle sözsel/metinsel bağlamın yanı sıra Kur’ân
bütünlüğü, âyetlerin indikleri şartlar, âyetlerin ilk muhatapları ve âyetler
nâzil olduğunda muhatapların içinde bulundukları sosyo-kültürel yapı dikkate
alınarak gerçekleştirilmiştir. Yapılan incelemeler ve değerlendirmeler, bu iki
ayette esas eleştirilen hususun yukarıda zikredilen ilk iki görüş olmadığını,
müşriklerin kendi içlerinde bile tutarlı olmayan davranışları ve Allâh
inançları olduğu sonucunu ortaya çıkarmıştır. O halde bu iki ayette ve
Kur’ân’daki benzer üslup ve içeriğe  sahip
olan âyetlerde Allâh’ın müşriklerin söylem ve tutum uyuşmazlığı barındıran
karakterlerini eleştirdiği söylenebilir. Araştırmanın sonuç bölümünde, bazı
meal yazarlarının hatadan ya da ihmalden değil de meal yazmanın doğasından
kaynaklanan birtakım zorluklardan ötürü ilgili âyetlere verdikleri anlamları
kısa tutmuş olabilecekleri göz önünde bulundurularak, şayet lafzî tercüme
yapacaklarsa, Allâh’ın vermek istediği mesajı okuyucuya yanlış aktarmamaları
adına ilgili ayetlerde en azından bir dipnot vererek esas mesajı açıklamaları
önerilmiştir. Ayrıca Necm sûresi 21 ve 22. âyetleri için tarafımızca üretilen bir
tefsîrî meal örneği de ilim ehlinin takdirine sunulmuştur.

Anahtar Kelimeler

Necm, erkek, kadın, melek, karakter, müşrik, eleştiri

CHARACTER CRİTİCİSM İN THE QUR'AN WİTHİN THE FRAMEWORK OF 21-22 VERSES FROM SŪRAT AL-NAJM

Öz

In the research, the verses 21 and
22 from Sūrat al-Najm are discussed. The aim is to determine the subject of
criticism in the verses. The need to make this determination is that different
meanings have been expressed in some Qur’an translations for the relevant
verses.This is because the examined Qur’an translations contain three different
opinions about the subject criticized in the verses. Shortly, the first one is
to say that Allāh had a child, while the second is to say that Allāh had
specifically a daughter instead of sons. The third opinion for the subject of
criticism in the verses is the attitudes of the meccan polytheists that
contradict both their traditions and their minds beyond to say that Allāh had
any daughter or son. This fact aroused in our minds that it may have been
caused by possible mistakes or omissions made in the relevant verses. In this
context, in order to make a choice among these views and to determine the most accurate of the possible
meanings, the other versions of the relevant verses in the Qur’an were
identified and a holistic analysis was performed by this way. Firstly, some of
the related verses have been analyzed comparatively from 33 Turkish and 3 English
Qur’an translations. Then, the subjects of which verses criticized in fact have
been evaluated by considering their style and context. We have to mention that
from the term ‘context’ we used here, we mean both the historical context and
the textual context. As a result, these assessments or evaluations have been
carried out within the framework of the verse
group in which the verses (21 and 22) are located, that is, the group of verses
thought to revealed together, in other words the verbal/textual context, as
well as the coherence of the Qur'an, the first interlocutors, the
socio-cultural structure and the conditions in which the verses had been
revealed. The examinations and evaluations showed that the main or real or
essential criticism in these two verses is not the first two views mentioned
above, but that the inconsistent behaviors of the meccan polytheists even
within themselves and their beliefs of Allah. Therefore, it can be said that in
these two verses and the verses which have similar style and content in the
Qur'an, Allāh has criticized the meccan pagans' character/personality icluding discord
and attitude mismatch or conflicting. In the conclusion part of the research,
considering that some writers/translators may have kept their meaning short for
the related verses due to some difficulties arising from the nature of translation,
not by mistake or neglect, but at least in the relevant verses, if they are to
translate the verses literally, it is suggested that they explain the main
message by giving a footnote in order not to forward Allāh’s message
incorrectly to the reader. In addition, a sample of interpretive translation (tafsīrī
meaning)
produced by us for the verses 21 and
22 of Sūrat al-Najm was presented to the discretion of the scholars.

Anahtar Kelimeler

al-Najm, male, female, angel, character, polytheist, criticizm

Kaynakça

• Abdel Haleem, M.A.S, The Qur’an, Oxford: Oxford University Press, 2005.
• Ateş, Süleyman, Yüce Kur’ân’ın Çağdaş Tefsiri, İstanbul: Yeni Ufuklar Neşriyat, 1990.
• Beydâvî, Ebû Saîd Nâsiruddîn Abdullâh b. Ömer b. Muhammed, Envâru’t-Tenzîl ve Esrâru’t-Te’vîl el-Maʿrûf bi Tefsîri’l-Beydâvî, thk. Muhammed Abdurrhmân el-Merʿaşlî, I-V, Beyrût: Dâru İhyâi’t-Turâsi’l-Arabî, ty.
• Elik, Hasan ve Muhammed Coşkun, Tevhit Mesajı - Özlü Kur’ân Tefsiri, İstanbul: İFAV Yayınları, 2015.
• Elmalılı, Muhammed Hamdi Yazır, Hak Dini Kur’ân Dili, Hak Dini Kur’ân Dili, sdl. İsmail Karaçam, Emin Işık, Nusrettin Bolelli, Abdullah Yücel, I-X, İstanbul: Azim Dağıtım, ty..
• Erkal, Mehmet. “Zekât”, Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi (DİA), XLIV: 197-207. İstanbul: TDV Yayınları, 2013.
• Ezrakî, Ebu’l-Velîd Muhammed b. Abdullah, Ahbâru Mekke ve Mâ Câ’e Fîhâ Mine’l-Âsâr, Mektebetu’l-Esedî, 2004.
• İbn Saʿd, Ebû Abdillâh Muhammed b. Sa‘d b. Menî‘ el-Kâtib el-Hâşimî el-Basrî el-Bağdâdî, et-Tabakât, nşr. M. Abdulkâdir Atâ, Beyrût: by., 1990.
• İsfehânî, Râgıp, Müfredat-Kur’ân Kavramları Sözlüğü, çev., Adulbaki Güneş-Mehmet Yolcu, İstanbul: Yarın Yayınları, 2015.
• Merâğî, Ahmed Mustafâ, Tefsîru’l-Merâğî, Kâhire: Mustafa el-Bâbî el-Halebî, ty.
• Ferrâ’, Ebû Zekeriyyâ Yahyâ b. Ziyâd b. Abdullâh ed-Deylemî, Meʿânî el-Kur’ân, thk. Ahmed Yûsuf Necâti, Mısır: Dâru’l-Mısriyye li’t-Te’lîfi ve’t-Tercemeh, ty.
• Mukâtil b. Suleymân, Ebu’l-Hasen Mukâtil b. Suleymân b. Beşîr, Tefsîru Mukâtil b. Suleymân, thk. Ahmed Ferîd, Beyrût: Dâru’l-Kutubi’l-ʿİlmiyye, 2003.
• Öztürk, Mustafa, Kur’ân-ı Kerîm Meâli - Anlam ve Yorum Merkezli Çeviri, İstanbul: Düşün Yayınları, 2012.
• Râzî, Ebû ʿAbdillâh Fahruddîn Muhammed b. Ömer, Mefâtîhu’l-Gayb, by.: Dâru İhyâiʾt-Turâsi’l-ʿArabî, ty.
• Suyûtî, Ebu’l-Fadl Celâluddîn ʿAbdurrahmân b. Ebî Bekr, Lubâbu’n- Nukûl fî Esbâbi’n-Nuzûl, Beyrût: Dâru İhyâi’l-ʿUlûm, ty.
• Şener, Cemal Sofuoğlu ve Mustafa Yıldırım, Yüce Kur’ân ve Açıklamalı-Yorumlu Meâli, İzmir: TDV Yayınları, 2016.
• Taberî, Ebû Caʿfer İbn Cerîr Muhammed b. Cerîr b. Yezîd, Câmiʿu’l-Beyân fî Teʾvîli’l-Kurʾân, thk. Ahmed Mahmûd Şâkir, by.: Muessesetu’r-Risâle, 2000.
• Vâhidî, Ebû’l-Hasen ʿAlî b. Ahmed b. Muhammed en-Nisâbûrî, Esbâbu Nuzûli’l-Kurʾân, thk. Kemâl Besyûnî Zağlûl, Beyrût: Dâru’l-Kutubi’l-ʿİlmiyye, 1991.
• Zemahşerî, Ebu’l-Kâsim Cârullâh Mahmûd b. Ömer b. Muhammed, el-Keşşâf ʿan Hakâiki’t-Tenzîl ve ʿUyūni’l-Ekâvîl fî Vucûhi’t-Teʾvîl, thk. ʿAbdurrezzâk el-Mehdî, Beyrût: Dâru İhyâʾi’t-Turâssi’l-ʿArabî, ty.
• http://www.kuranmeali.com/index.php Son Erişim Tarihi: 20 Ekim 2019.