Correlation Analysis Between Yield and Yield Components of Some Black Cumin (Nigella Sativa L.) Seed Genotypes

Yıl 2025, Cilt: 4 Sayı: 1, 59 - 65, 27.06.2025

Çiğdem Bozdemir , Serkan Uranbey

https://doi.org/10.69560/cujast.1683871

Öz

Many various studies have been conducted on seed yield and other yield standards, quality and medical properties of black cumin plant. However, the number of studies regarding the correlation between yield and yield components to improve plant production is limited. Therefore, a correlation analysis was performed to evaluate the relation between the yield and some yield components of black cumin genotypes with different origins at advanced yield stage and grown under ecological conditions in Ankara in accordance with the principles of organic agriculture. This study was performed in summer, in the year of 2019-2020 with three repetitions. A total of 31 black cumin genotypes with different origins at advanced yield stage including Çameli registered cultivar were utilized for the experiments. Our research determined the correlation values between growing time, plant height, flowering time, numbers of branches, yield of the seeds, emergence time, numbers of seeds in capsules, height of first capsule, fixed oil yield, numbers of capsules, fixed oil ratio and thousand-seed weight. Based on the results it was confirmed that fixed oil yield (0,964**), number of branches (0,298**), number of capsules (0,313**), thousand-seed weight (0,192**), number of seeds in capsules (0,382**) have positive and significant effects; and growing time (-0, 151*) has negative and significant effects on seed yield. Emergence time (-0,239**) and thousand-seed weight (-0,144*) have negative and significant effects; oil yield (0,297**) has positive and significant effects on fixed oil ratio. It also demonstrated that the yield and the fixed oil ratio of black cumin will be increased by improving the positive and significant effects of the mentioned variables on seed yield and fixed oil ratio, as the other parameters are held constant. As a result, this study suggests that it is crucial to consider the traits mentioned in breeding studies.

Anahtar Kelimeler

black cumin , organic agriculture , correlation , yield and yield components

Bazı Çörek Otu (Nigella Sativa L.) Genotiplerinin Verim ve Verim Unsurları Arasındaki Korelasyon Analizi

Öz

Çörek otu bitkisinin, tohum verimi ve diğer verim kriterleri, kalite ve tıbbi özelliklerine ait farklı bir çok araştırma yapılmıştır. Ancak, bitkinin üretimini iyileştirmek için verim ve diğer verim parametreleri arasındaki ilişki hakkında yapılan çalışma sayısı sınırlıdır. Bu nedenle, Ankara ekolojik koşullarında organik tarım ilkelerine uygun şekilde yetiştirilen ileri verim kademesindeki farklı orijinlere sahip çörek otu genotiplerinin verim ile bazı verim öğelerinin arasındaki ilişkileri ölçmek için korelasyon analizi yapılmıştır. Çalışma 2019-2020 yıllarında yazlık, 3 tekerrürlü olarak yürütülmüştür. Denemede Çameli çeşidi ile birlikte ileri verim kademesinde bulunan 30 farklı orijinli çörek otu olmak üzere toplam 31 çörek otu genotipi kullanılmıştır. Çalışmada olgunlaşma süresi, bitki boyu, çiçeklenme süresi, dal sayısı, tohum verimi, çıkış süresi, kapsüldeki tane sayısı, ilk kapsül yüksekliği, sabit yağ verimi, kapsül sayısı, sabit yağ oranı ve bin tane ağırlığı özellikleri arasındaki korelasyon değerleri belirlenmiştir. Elde edilen sonuçlara göre; tohum verimi üzerine sabit yağ verimi (0,964**), dal sayısı (0,298**), kapsül sayısı (0,313**), bin tane ağırlığı (0,192**), kapsüldeki tane sayısının (0,382**) pozitif ve önemli; olgunlaşma süresinin (-0,151*) negatif ve önemli; sabit yağ oranı üzerine çimlenme süresi (-0,239**) ve bin tane ağırlığının (-0,144*) negatif ve önemli, yağ veriminin (0,297**) pozitif ve önemli etkisi olduğu tespit edilmiştir. Bu değişkenlerin tane verimi ve sabit yağ oranı üzerindeki olumlu ve önemli etkileri, diğer değişkenler sabit tutulduğunda, bu özelliklerin iyileştirilmesinin çörek otunun verim ve sabit yağ oranını artıracağını göstermektedir. Bu yüzden, ıslah çalışmalarında bu özelliklerin dikkate alınmasının önemli olduğu sonucuna varılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Çörek otu , organik tarım , korelasyon , verim ve verim unsurları

Destekleyen Kurum

Tarla Bitkileri Merkez Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü-TAGEM

Kaynakça

• Abdolrahimi B, Mehdikhani P, Tappe AHG. 2012. The effect of harvest index, yield and yield components of three varieties of black seed (Nigella sativa) in different planting densities. International Journal of Agricultural Sciences, 2(1): 93-101. ISSN: 2228-6322
• Ahmad A, Husain A, Mujeeb M, Khan SA, Najmi AK, Siddique NA, Damanhouri ZA, Anwar F. 2013. A review on therapeutic potential of Nigella sativa: A Miracle herb. Asian Pacific Journal of Tropical Biomedicine, 3(5): 337-352. https://doi.org/10.1016/S2221-1691(13)60075-1.
• Ahmed NU, Haque KR. 1986. Effect of row spacing and time of sowing on the yield of black cumin (Nigella sativa L.). Bangladesh Journal of Agriculture, 11(1): 21-24.
• Akgören G. 2011. Bazı Çörekotu (Nigella sativa L.) Populasyonlarının Tarımsal Özellikleri. Yüksek Lisans Tezi, Osmangazi Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Eskişehir, Türkiye.
• Anonim 2020. Devlet Meteoroloji Genel Müdürlüğü.
• Anonim 2025. Türkiye istatistik Kurumu (TÜİK). Web sitesi: www.tuik.gov.tr. Erişim Tarihi 12.06.2025
• Arslan N. 1994. Ekim zamanı ve bitki sıklığının çörek otu (Nigella sativa) verimine etkisi. Ankara Üniversitesi Tarla Bitkileri Merkez Araştırma Enstitüsü Dergisi, 3(1-2): 73-80.
• Arslan N, Javani M, Taher M. 2015. Tıbbi Bitkilerin Yetiştiriciliğinde İyi Tarım Uygulamaları. Türkiye Tohumcular Birliği Dergisi (TÜRKTOB), 4(16): 32-38.
• Cheikh-Rouhou S, Besbes S, Hentati B, Blecker C, Deroanne C, Attia H. 2007. Nigella sativa L.: Chemical composition and physicochemical characteristics of lipid fraction. Food Chemistry, 101(2): 673-681. https://doi.org/10.1016/j. foodchem.2006.02. 022.
• Ekmekçigil M. 2006. Ankara Üniversitesi Fen Fakültesi Herbaryumu (ANK) Ranunculaceae Familyası Revizyonu. Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara, Türkiye.
• Fathinia A, Lak S, Farhodi R, Mojadam M, Shokohfar A. 2023. Assess the regression and correlation relationships between the traits affecting the seed yield of black cumin (Nigella sativa L.) cultivars affected different planting dates and combined nutrition. Journal of Crop Nutrition Science, 9(3): 49-64. https://oiccpress.com /jcns/article/view/6006.
• Fufa M. 2016. Correlation studies in yield and some yield components of black cumin (Nigella sativa L.) landraces evaluated at Southeastern Ethiopia. Advances in Crop Science and Technology, 4: 239. https://doi.org/10.4172 /2329-8863.1000239.
• Gashaw Z, Gebreselassie W, Hailemichael G. 2020. Correlation and path coefficient analysis in yield and yield-related components of black cumin (Nigella Sativa L.) accessions, at Jimma, Southwest Ethiopia. International Journal of Agronomy, 2020(4): 1-9. https://doi.org/10.1155/2020 /8837794.
• Gholamnezhad Z, Havakhah S, Boskabady MH. 2016. Preclinical and clinical effects of Nigella sativa and its constituent, thymoquinone: a review. Journal of Ethnopharmacology, 190: 372-386. https://doi.org/10.1016/j.jep.2016.06.061.
• Ghorbanzadeh Neghab M, Zare Mehrjerdi M. 2018. The study of genetic diversity, correlation between traits and path analysis in black cumin (Nigella sativa L.) ecotypes. Journal of Plant Production Research, 25(3): 1-12. https://doi.org /10.22069 /jopp.2018.12268.2111.
• Golparvar AR, Hadipanah A, Salehi S. 2014. Investigation of seed yield and oil quality of black cumin (Nigella sativa L.) ecotypes cultivated in Isfahan Province. Electronic Journal of Biology, 10(1): 7-13.
• Haq M, Hossain M, Haque M, Das M, Shamsul Huda M. 2015. Blossoming characteristics in black cumin genotypes in relation seed yield ınfluenced by sowing time. American Journal of Plant Sciences, 6(8): 1167-1183. https://doi.org/ 10.4236/ajps.2015. 68121.
• Kırıcı S. 2015. Tıbbi ve Aromatik bitkilerin Gıda Sanayisinde Kullanımı. Türkiye Tohumcular Birliği Dergisi (TÜRKTOB), 15: 4-12.
• Kızıl S, Tonçer Ö. 2005 The effect of row spacing on seed yield, yield components, fatty oil and essential oil of Nigella sativa L. Crop Research, 107-112
• Koşar İ. 2019. Çörek Otu (Nigella sativa L.) Çeşit ve Popülasyonlarının Karakterizasyonu. Doktora Tezi, Harran Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Şanlıurfa, Türkiye.
• Mazaheri Y, Torbati M, Azadmard-Damirchi S, Savage GP. 2019. Effect of roasting and microwave pre-treatments of Nigella sativa L. seeds on lipase activity and the quality of the oil. Food Chemistry, 274: 480-486. https://doi.org/10.1016/j. foodchem.2018.09.001.
• Mohammed MI, Adil MAA, Salman AO, Hassan FF, Youni SS, Mohammad EN. 2023. Effect of spraying with nano-fertilizer npk and the distance between rows on the growth and productivity of Nigella Sativa L. Journal of Medical and Industrial Plant Sciences.
• Mukhtar H. Qureshi AS, Anwar F, Mumtaz MW, Marcu M. 2019. Nigella sativa L. seed and seed oil: potential sources of high-value components for development of functional foods and nutraceuticals/pharmaceuticals. Journal of Essential Oil Research, 31(1): 171-183. https://doi.org/10.1080/1041 2905.2018.15623 88.
• Prakhova TY. 2022. Ecological aspects of the productivity of Nigella varieties under the conditions of the Middle Volga Region. Russian Agricultural Sciences, 48: 169-173. https://doi.org/10.3103/ S1068367422030090.
• Russinga AM, Srividhya A, Reddy VLN, Latha P. 2020. Correlation studies on yield and yield contributing traits in rice (Oryza sativa L.). Indian Journal of Pure & Applied Biosciences, 8(5): 531-538. http://dx.doi.org/10.18782/2582-2845.8334.
• Salamati MS, Bagheri M. 2014. The study of the relationship between seed yield and yield components on Nigella Sativa genotypes. Research on Crop Ecophysiology, 9(1): 97-103.
• Salamati MS, Zeinali H. 2013. Evaluation of genetic diversity of some Nigella sativa L. genotypes using agromorphological characteristics. Iranian Journal of Medicinal and Aromatic Plants, 9(1): 201-213. https://doi.org/10.22092/ijmapr. 2013.2901.
• Saleh Al-Jassir M. 1992. Chemical composition and microflora of black cumin (Nigella sativa) seeds growing in Saudi Arabia. Food Chemistry, 45(4): 239-242. https://doi.org/10.1016/ 0308-8146(92)90153-S.
• Salehi S, Rokhzadi A, Noormohammadi G, Mirhadi SM, Golparvar AR. 2016. Genetic improvement of quantity/quality yield of black cumin (Nigella sativa L.) ecotypes cultivated in İran climatic conditions. Ghavam, Journal of Herbal Drugs, 6(4): 187-193.
• Takruri HRH, Dameh AFM. 1998. Study of nutritional value of black cumin seeds (Nigella sativa L.). Journal of the Science of Food and Agriculture, 76(3): 404-410. https://doi.org/10. 1002/(SICI)1097-0010(199803)76:3<404:AID-JSFA964>3.0. CO;2-L.
• Torun M, Köycü C. 1999. Mısır bitkisinde tane verimi ile bazı verim unsurları arasındaki ilişkilerin saptanması. Türk Tarım ve Ormancılık Dergisi, 23(5): 1021-1027.
• Uzzan S, Rostevanov IS, Rubin E, Benguigui O, Marazka S, Kaplanski J, Agbaria R, Azab AN. 2024. Chronic treatment with Nigella sativa oil exerts antimanic properties and reduces brain inflammation in rats. International Journal of Molecular Sciences, 25(3): 1823. https://doi.org/10.3390 /ijms25031823
• Ürüşan, Z., 2016. Bazı Çörek Otu (Nigella sativa L., Nigella damascena) Genotiplerinde Tarımsal ve Kalite Özelliklerinin Belirlenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Atatürk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Erzurum, Türkiye.
• Verma P, Solanki RK, Dashora A, Kakani RK. 2019. Genetic variability and correlation analysis in Nigella (Nigella sativum L.) assessed in South Eastern Rajasthan, India. International Journal of Current Microbiology and Applied Sciences, 8(3): 1858-1864. https://doi.org/10.20546/ijcmas.2019.803.220.
• Yaldız G, Çamlıca M, Özen F. 2019. Organik Gübrelemenin Tıbbi Bitkilerin Verim ve Kalite Özelliklerine Etkileri. Uluslararası Anadolu Ziraat Mühendisliği Bilimleri Dergisi, 1(3): 37-48.
• Yılmaz G, Bıyık N, Dökülen Ş. 2020. Seçilmiş Bazı Çörek Otu (Nigella sativa L.) populasyonlarının Tokat- Niksar şartlarında performanslarının belirlenmesi. Ziraat Fakültesi Dergisi, 186-193.
• Yimam E, Nebiyu A, Mohammed A, Getachew M. 2015. Effect of nitrogen and phosphorus fertilizers on growth, yield and yield components of black cumin (Nigella sativa L.) at Konta District, South West Ethiopia. Journal of Agronomy, 14(3): 112-120. https://doi.org/10.3923/ja.2015.112.120.