Dyeing of Wool Yarn with Dwarf Elder (Sambucus ebulus L.)

Yıl 2018, Cilt: 33 Sayı: 1, 219 - 228, 15.03.2018

Halil Özdemir

https://doi.org/10.21605/cukurovaummfd.420727

Cited By: 3

Öz

In recent years, the use of synthetic dyes and pigments in textile finishing companies has been discussed for their harmful effects on human health and environment. For this reason, the use of natural dyestuffs from plants in the nature has begun to increase because of the biodegradability, toxicity, human health and waste water contamination. In this study, wool yarns were dyed using different mordant materials and natural dyes which is extracted from parts such as berry, leaf and branch of Sambucus ebulus L. (Dwarf Elder). As a result of the color measurements and color comparisons measured in the spectrophotometer, it was determined that the darker colors can be reached by mordanting with Iron Sulphate (FeSO4) according to K / S values. As a result, it is stated that Sambucus ebulus L. plant, which is used in many fields such as medicine, pharmacy, food and chemistry, can be used in natural dyeing due to its brown and tones and may be an alternative to plants used in natural dyeing such as safflower, quince and walnut.

Anahtar Kelimeler

Dwarf Elder (Sambucus ebulus L.), Natural dyeing, Color measurement, Mordanting

Bodur Mürver (Sambucus ebulus L.) ile Yün Ġpliklerin Boyanması

Öz

Son yıllarda tekstil terbiye işletmelerinde kullanılan sentetik boyarmaddelerin ve pigmentlerin kullanımı insan sağlığı ve çevreye verdiği zararlardan ötürü tartışılmaktadır. Bu sebeple, biyolojik olarak parçalanabilirliği, toksik (zehirli) olmaması, insan sağlığı ve atık su kontaminantı için herhangi bir sorun oluşturmaması nedeniyle doğadaki bitkilerden elde dilen doğal boyarmaddelerin kullanımı artmaya başlamıştır. Bu çalışma kapsamında Sambucus ebulus L. (Bodur mürver) bitkisinin meyve, yaprak ve gövde gibi kısımlarından elde edilen doğal boyarmaddeyle yün iplikleri farklı mordan maddeleri kullanılarak boyanmıştır. Spektrofotometre cihazında yapılan renk ölçümleri ve renk karşılaştırmaları sonucunda, Demir Sülfat (FeSO4) ile yapılan mordanlama sonucunda elde edilen K/S değerleri ile daha koyu renklere ulaşılabildiği tespit edilmiştir. Sonuç olarak, tıp, eczacılık, gıda ve kimya gibi birçok alanda kullanılan Sambucus ebulus L. bitkisinin özellikle doğal boyamacılık alanında da kullanılabileceği, elde edilen kahverengi ve tonları açısından aspir, ayva, ceviz gibi doğal boyacılıkta kullanılan bitkilere alternatif olabileceği belirtilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Bodur mürver, Doğal boyama, Renk ölçümü, Mordanlama

Kaynakça

• 1. Osman, E., El-Zaher, N.A., 2011. Effect of Mordant Type on Thermal Stability and Fastness Properties of Silk Fabric Dyed with Natural Dye "Sambucus Nigra", Research Journal of Textile and Apparel, 15(2), 61-70.
• 2. Tekstil Endüstrisinde Doğal Boyama, http://www.yesilaski.com/tekstil-endustrisinde-dogal-boyama.html, Erişim tarihi: 21.11.2017.
• 3. Galip, F., 2007. Böğürtlen (rubus sp.) Meyvesinin Karbon Dioksit ile Süper Kritik Ekstraksiyonundan Doğal Boyarmadde Eldesi ve Uygulanabilirliği, Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü.
• 4. Canbolat, Ş., Acar, K., Merdan, N., 2013. Sambucus ebulus L. (Şahmelik) Bitkisinden Ekstrakte Edilmiş Doğal Boyarmadde ile İpekli Materyallerin Boyanması, İstanbul Ticaret Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi, Yıl: 12 (23), 103-114.
• 5. Park, S.J., Park, Y.M., 2010. Eco-dyeing and Antimicrobial Properties of Chlorophyllin Copper Complex Extracted from Sasa Veitchii, Fibers and Polymers, 11(3), 357-362.
• 6. Dayıoğlu, H., Kut, D., Merdan, N., Canpolat, Ş., 2015. Effect of Dyeing Properties of Fixing Agent and Plasma Treatment on Silk Fabric Dyed with Natural Dye Extract Obtained from Sambucus ebulus L. Plant, Procedia - Social and Behavioral Sciences, World Conference on Technology, Innovation and Entrepreneurship, 195, 1609 –1617.
• 7. http://www.agaclar.org/agac.asp?id=390, Erişim tarihi: 21.11.2017.
• 8. Jabbari, M., Daneshfard, B., Emtiazy, M., Khivey, A. Hashempur M.H., 2017. Biological effects and Clinical Applications of Dwarf Elder (Sambucus ebulus L): A Review, journal of Evidence Based Complementary Alternative Medicine, 22(4), 996-1001.
• 9. Jimenez, P., Tejero J., Cordoba-Diaz, D., Quinto, E.J., Garrosa, M., Gayoso, M.J., Girbes, T., 2015. Ebulin from Dwarf Elder (Sambucus ebulus L): a Mini Review, Toxins (Basel), 25(3), 648-658.
• 10. Jimenez, P., Cabrero, P.,Basterrechea, J.E., Tejero J., Cordoba-Diaz, D., ., Cordoba-Diaz, M., Girbes, T., 2014. Effects of Short-Term Heating on Total Polyphenols, Anthocyanins, Antioxidant Activity and Lectins of Different Parts of Dwarf Elder (Sambucus ebulus L), Plant foods Human Nutrition, 69(2), 168-174.
• 11. Ebrahimzadeh, M.A., Rafati, M.R., Damchi, M., Golpur, M. Fathiazed, F., 2014. Treatment of Paederus Dermatitis with Sambucus Ebulus Lotion, Iranian Journal of Pharmaceutical Research, 13(3), 1065-1071.
• 12. Yeşilada, E., Gürbüz, I., Toker, G., 2014. Anti-Ulcerogenic Activity and Isolation of the Active Principles From Sambucus ebulus L. Leaves, Journal of Ethnopharmacology, 153(2), 478-483.
• 13. Schwaiger, S., Zeller, I., Pölzelbaurer, P., Frotschnig, S., Laufer, G., Messner, B., Pieri V., Stuppner, H., Bernhard, D., 2011. Identification and Pharmacologyical Characterization of The Anti-Inflammatory Principal of The Leaves of Dwarf Elder (Sambucus ebulus L.), Journal of Ethnopharmacology, 133(2), 704-709.
• 14. Süntar, P., Akkol, E.K., Yalçın, F.N., Koca, U., Keleş, H., Yeşilada, E., 2010. Wound Healing Potential of Sambucus ebulus L. Leaves and Isolation of an Active Component, Quercetin 3-O-Glucoside, Journal of Ethnopharmacology, 129(1), 106-114.
• 15. Ebrahimzadeh, M.A., Nabavi, S.F., Nabavi, S.M., 2009. Antioxidant Activities of Methonal Extract of Sambucus ebulus L. Flower, Pakistan Journal of Biological Sciences: PJBS, 12(5), 447-450.
• 16. Ebrahimzadeh, M.A., Mahmoudi, M., Karami, M., Saeedi, S., Ahmadi, A.H., Salimi, E., 2007. Separation of Active and Toxic Portions in Sambucus ebulus, Pakistan Journal of Biological Sciences: PJBS, 10(22), 4171-4173.
• 17. Balkan, A., Ilter Akülke, A.Z., Bağatur, Y., Telci, D., Gören, A.C., Kırmızıbekmez, H., Yeşilada, E., 2017. Sambulin A and B, Non-Glycosidic Iridoids from Sambucus Ebulus, Exert Significant in Vitro Anti-inflammatory Activity in LPS-Induced Raw 264.7 Macrophages Via Inhibition of Mapks’s Phosphorylation, Journal of Ethnopharmacology, 206, 347-352.
• 18. Eser, F., Tutak, M., Onal, A., Meral, B., 2016. Dyeing of Wool and Cotton Fabrics with Leaves of Apple (Malus Domestica) Tree, 13(3), 289-298.
• 19. Özdemir, H., 2017. Dyeing Properties of Natural Dyes Extracted from the Junipers Leaves (J. excelsa Bieb. and J.oxycedrus L.), Journal of Natural Fibres, 14(1), 134-142.