Hanehalkı Tüketim Harcamalarında Tüketici İyi Oluşu ve Tüketici Harcama Öz-Kontrolünün Yaşam Doyumuna Etkisi

Yıl 2023, Cilt: 24 Sayı: 2, 279 - 291, 19.04.2023

Özlem Akbulut Dursun Aysel Erciş

https://doi.org/10.37880/cumuiibf.1258292

Öz

Bu çalışmada, tüketici yaşam alanındaki memnuniyetin ve tüketicilerin harcamalarında sahip oldukları öz-kontrolün yaşam doyumları üzerindeki etkisi incelenmektedir. Bu çalışma İstanbul ilinde ikamet eden hanehalklarında uygulanmış ve 600 anket değerlendirmeye alınmıştır. Verilerin analizinde SPSS 22.0 ve M-PLUS 8.2 paket istatistik programlarından faydalanılmıştır. Katılımcıların frekans dağılımları, demografik özellikleri incelenmiş; güvenilirlik ve regresyon analizleri yapılmıştır. Araştırma sonucunda yerel perakadencilerin ürün kalitesi, istenilen ürünlerin bulunması, fiyatları, mağaza ambiyansı, personel nezaketi, iade ve değişim politikaları, çalışma saatlerini ifade eden “sahip olma memnuniyetinin” ve tüketim hizmeti kullanım memnuniyetinin yaşam doyumu üzerinde negatif etkisi olduğu; tüketicilerin harcama ile ilgili düşüncelerini ve kararlarını kendi belirlediği standartlara uygun şekilde izleme ve düzenleme yeteneği olan harcama öz-kontrolünün pozitif etkisi olduğu sonucuna ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Tüketici İyi Oluşu, Tüketici Harcama Öz-Kontrolü, Yaşam Doyumu, Tüketici Davranışları

Consumer Well-being in Household Consumption Expenditures and the Effect of Consumer Spending Self-Control on Life Satisfaction

Öz

In this study, the effect of satisfaction in the consumer living space and the self-control that consumers have in their expenditures on life satisfaction is examined. Study was applied in households residing in Istanbul and 600 questionnaires were evaluated. SPSS 22.0 and M-PLUS 8.2 package statistical programs were used in the analysis of the data. Frequency distributions and demographic characteristics of the participants were examined; reliability and regression analyses were performed. As a result of the research, it was found that the product quality, the availability of the desired products, prices, store ambience, staff courtesy, return and exchange policies, acquisition satisfaction expressing working hours and consumption service usage satisfaction had a negative effect on life satisfaction. It was concluded that consumer spending self-control, which has the ability to monitor and regulate consumers' thoughts and decisions about spending in accordance with the standards they set, has a positive effect on life satisfaction.

Anahtar Kelimeler

Consumer Well-being, Consumer Spending Self-Control, Life Satisfaction, Consumer Behavior

Kaynakça

• Andrews, F. ve Withey, S. (1976). Social Indicators of Well-Being: Americans’ Perceptions of Bastos, W. ve Brucks, M. (2017). How and Why Conversational Value Leads to Happiness for Experiential and Material Purchases. Journal of Consumer Research, 44(3), 598-612.
• Baumeister, R. (2002). Yielding to Temptation: Self‐Control Failure, Impulsive Purchasing, and Consumer Behavior. Journal of Consumer Research, 28(4), 670-676.
• Baybars, M. ve Özhan-Dedeoğlu, A. (2020). Analysis of Mothers' Self-Control of Spending for Their Own and Their Kids. Uluslararası İktisadi ve İdari İncelemeler Dergisi, 27, 123-140.