Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

YAŞAM KALİTESİNİN YALNIZLIK ÜZERİNDEKİ ETKİSİ: ANTALYA 60+ TAZELENME ÜNİVERSİTESİ ÖRNEĞİ

Yıl 2019, Cilt: 43 Sayı: 2, 193 - 210, 26.12.2019

Öz

Yaşam kalitesi ve yalnızlık arasında negatif ve anlamlı ilişkiler olduğu
ve yaşam kalitesi boyutlarından ölmek ve ölüm boyutunun yalnızlığı pozitif ve
anlamlı etkilediği saptanmıştır. Araştırma sonucunda yaşam kalitesi
boyutlarından ölmek ve ölüm kaygısında bir artış görülmesi, yalnızlıkta da bir
artışa neden olduğu belirlenmiştir. Yaşam kalitesi arttıkça yalnızlığın
azaldığı belirlenmiştir.


Araştırma bulgularında genel olarak katılımcıların yaşam kalitesi düzeyi “orta
derecede”, yalnızlık düzeyi ise “Ben bu durumu
nadiren yaşarım” düzeyinde olduğu saptanmıştır.



Dünya nüfusunun ve özellikle yaşlı nüfusun oranının
günümüzde giderek artması, yaşlıların her türlü ihtiyaçlarına yönelik
planlamaları ve araştırmaları daha önemli hale getirmiştir. Bu çalışmanın amacı,
Antalya 60+ Tazelenme Üniversitesi’nde eğitim gören öğrencilerin
yaşam kalitesi ve
yalnızlık düzeylerinin belirlenmesi ve
yaşam kalitesinin
yalnızlık üzerindeki etkisinin belirlenmesidir. 
Bu amaçla
11-15 Mart 2019 tarihleri arasında
derslere katılan 298 kişiden 171 kişiye anket uygulanmıştır. Verilerin
değerlendirilmesinde ortalamalar, korelasyon ve regresyon analizlerinden yararlanılmıştır.




Teşekkür

Araştırmanın hazırlanmasına olanak sağlayan, Türkiye’de ileri yaş nüfusun hayata katılımı ve yaşam boyu öğrenimine yönelik ilk örnek sosyal sorumluluk projesi olan 60+ Tazelenme Üniversitesi Antalya Kampüsü kurucusu Prof. Dr. İsmail Tufan ve çalışmaya gönüllü katılım gösteren Tazelenme Üniversitesi öğrencilerine teşekkür ederiz.

Kaynakça

  • AĞIRMAN, E., GENÇER, M. Z., ARICA, S., KAYA, E., & EĞİCİ, M.T. (2017). “Huzurevinde, Evde Ailesiyle ve Yalnız Yaşayan Yaşlı Bireylerde Depresyon, Yalnızlık Hissi Düzeylerinin Karşılaştırılması”. Çağdaş Tıp Dergisi, 7(3), 234-240.
  • AKGÜL, H., & YEŞİLYAPRAK, B. (2018). “Yalnızlığı Azaltma Psiko-Eğitim Programının Yaşlıların Yalnızlık Düzeyine Etkisi”. OPUS Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, 8(14), 11-52.
  • ALTUĞ, F., YAĞCI, N., KİTİŞ, A., BÜKER, N., & CAVLAK, U. (2009). “Evde Yaşayan Yaşlılarda Yaşam Kalitesini Etkileyen Faktörlerin İncelenmesi”. Yaşlı Sorunları Araştırma Dergisi, (1), 48-60.
  • AY, F. A. (2015). “İstismarcı Yönetim, İşyeri Yalnızlığı ve Örgütsel Sinizm Arasındaki İlişkiler: Sağlık Çalışanlarına Yönelik Bir Çalışma”. Journal of International Social Research, 8(41).1116-1126.
  • BARAN, A. G. (2008). “Yaşlılıkta Sosyalizasyon ve Yaşam Kalitesi”. Yaşlı Sorunları Araştırma Dergisi, (2), 86-97.
  • BERLİM, M. T., & FLECK, M. (2003). "Quality Of Life: A Brand New Concept For Research And Practice in Psychiatry”. Revista Brasileira de Psiquiatria, 25(4), 249-252.
  • ÇAM, C., ATAY, E., IŞIKLI, B. (2018). “Yaşlılarda Yalnızlık ve Yaşam Kalitesi”. Türk Dünyası Uygulama ve Araştırma Merkezi Halk Sağlığı Dergisi, 3(2), 50-67.
  • DEMİR, A. (1989). “UCLA Yalnızlık Ölçeğinin Geçerlik ve Güvenirliği”. Psikoloji Dergisi, 6(22), 1- 6.
  • DEMİR, E., SAATÇİOĞLU, Ö., & İMROL, F. (2016). “Uluslararası Dergilerde Yayımlanan Eğitim Araştırmalarının Normallik Varsayımları Açısından İncelenmesi”. Current Research İn Education, 2(3), 130-148.
  • ENGİN, E., UĞURYOL, M., & KAÇMAZ, E. D. (2016). “Yalnızlık Kavramı ve Sağlıklı Yaşam Üzerine Etkileri: Gözden Geçirme”. Journal of International Social Research, 9(42). 1101-1105.
  • EROL, S., SEZER, A., ŞİŞMAN, F. N., & ÖZTÜRK, S. (2016). “Yaşlılarda Yalnızlık Algısı ve Yaşam Doyumu”. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 5(3), 60-69.
  • ERYILMAZ, A., & ATAK, H. (2011). “Ailesiyle Yaşayan Yaşlılarda Mutluluk Modeli”. Nöropsikiyatri Arşivi, 48, 227-233.
  • ESER, S., SAATLİ, G., ESER, E., BAYDUR, H., FİDANER, C. (2010). “Yaşlılar İçin Dünya Sağlık Örgütü Yaşam Kalitesi Modülü Whoqol-old: Türkiye Alan Çalışması Türkçe Sürüm Geçerlilik ve Güvenilirlik Sonuçları”. Türk Psikiyatri Dergisi, 21(1), 37-48.
  • http://www.raosoft.com/samplesize.html (Erişim: 10.09.2019).
  • https://tazelenme.com/hakkinda (Erişim: 14.10.2019).
  • GAFA, İ., ve DİKMENLİ, Y. (2019). “Sınıf Öğretmenlerinin İş Doyumu ve İş Yaşamındaki Yalnızlık Düzeylerinin İncelenmesi”. Ahi Evran Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 5(1), 131-150.
  • GÖKULU, G., ULUOCAK, Ş., ASLAN, C., & BİLİR, O. (2014). “Çanakkale Merkezindeki 65 Yaş ve Üzeri Yaşlıların Yaşam Kalitesini Etkileyen Faktörler”. Journal of International Social Research, 7(34), 666-677.
  • GULOĞLU, B. ve KARAIRMAK, O. (2010). “Üniversite Öğrencilerinde Yalnızlığın Yordayıcısı Olarak Benlik Saygısı ve Psikolojik Sağlamlık”, Ege Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 11(2), 73-88.
  • LİU, L. J., & GUO, Q. (2007). “Loneliness And Health-Related Quality Of Life For The Empty Nest Elderly in The Rural Area Of A Mountainous County in China”. Quality of Life Research, 16(8), 1275-1280.
  • ÖZ, F. (2002). “Yaşamın Son Evresi: Yaşlılık Psikososyal Açıdan Gözden Geçirme”. Kriz Dergisi, 10(2), 17-28.
  • PEPLAU, L. A., & PERLMAN, D. (1982). Loneliness: A sourcebook of current theory, research and therapy. New York: Wiley Interscience.
  • RUSSELL, D., PEPLAU, L.A., & FERGUSON, M.L. (1978). “Developing A Measure Of Loneliness”. Journal of Personality Assessment, 42, 290-294
  • RUSSELL, D., PEPLAU, L. A., CUTRONA, C. E. (1980). “The Revised UCLA Loneliness Scale: Concurrent And Discriminant Validity Evidence”. J Pers Soc Psychol, 39, 472-480.
  • SABAN, A. İ. (2008). “Sınıf Öğretmenliği Öğrencilerinin Bilişsel Farkındalıkları ile Güdülerinin Bazı Sosyo Demografik Değişkenlere Göre İncelenmesi”. Ege Eğitim Dergisi, 9(1), 35-58.
  • SALTAN, A., KÜÇÜK, M. K., & BOĞA, S. M. (2018). “Yaşlı Bireylerde Yaşanılan Yer ile Yalnızlık Durumu Arasındaki İlişkinin Araştırılması”. Yaşam Becerileri Psikoloji Dergisi, 2(4), 191-198.
  • SHİOVİTZ-EZRA, S., & LEİTSCH, S. A. (2010). “The Role Of Social Relationships in Predicting Loneliness: The National Social Life, Health, And Aging Project”. Social Work Research, 34(3), 157-167.
  • ŞAHİN, N. E., & EMİROĞLU, O.N. (2014). “Huzurevinde Yaşayan Yaşlıların Yaşam Kalitesi ve Yaşam Kalitesini Etkileyen Faktörler”. Hacettepe Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Dergisi, 1(1), 57-66.
  • ŞAHİN, N. E. (2015). Huzurevinde Yaşayan Yaşlılara Uygulanan Anımsama Terapisinin Yaşlıların Yaşam Kalitesine Etkisi. Hacettepe Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Yayınlanmamış Doktora Tezi.
  • ŞİMŞEK, N., ÖZTÜRK, G. K., KAÇMAZ, H. Y. (2018). “Yaşlılık ve Yalnızlık”. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 11(58), 496-499.
  • VULETİĆ, G. & STAPİĆ, M. (2013). “Quality Of Life And Loneliness Among Elderly People”. Klinička psihologija, 6(1-2), 45-61.
  • XAVİER, F. M. F., FERRAZ, M. P. T., MARC, N., ESCOSTEGUY, N. U., & MORİGUCHİ, E. H. (2003). “Elderly People´S Definition Of Quality Of Life”. Brazilian Journal of Psychiatry, 25(1), 31-39.
  • YAVUZ, O. & YAVUZ, Y. (2018). “Huzurevindeki Yaşlı Bireylere Oynatılan Zekâ Oyununun Yaşlıların Bilişsel Becerilerine, Yalnızlık ve Psikolojik İyi Oluş Düzeylerine Etkisi”. Yaşam Becerileri Psikoloji Dergisi, 2(3), 127-141.
  • ZİNCİR, H., TAŞÇI, S., ERTEN, Z. K., & BAŞER, M. (2008). “Huzurevinde Yaşayan Yaşlı Bireylerin Yaşam Kalitesi ve Depresyon Düzeyleri ve Etkileyen Faktörler”. Sağlık Bilimleri Dergisi, 17(3), 168-174.
Yıl 2019, Cilt: 43 Sayı: 2, 193 - 210, 26.12.2019

Öz

Kaynakça

  • AĞIRMAN, E., GENÇER, M. Z., ARICA, S., KAYA, E., & EĞİCİ, M.T. (2017). “Huzurevinde, Evde Ailesiyle ve Yalnız Yaşayan Yaşlı Bireylerde Depresyon, Yalnızlık Hissi Düzeylerinin Karşılaştırılması”. Çağdaş Tıp Dergisi, 7(3), 234-240.
  • AKGÜL, H., & YEŞİLYAPRAK, B. (2018). “Yalnızlığı Azaltma Psiko-Eğitim Programının Yaşlıların Yalnızlık Düzeyine Etkisi”. OPUS Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, 8(14), 11-52.
  • ALTUĞ, F., YAĞCI, N., KİTİŞ, A., BÜKER, N., & CAVLAK, U. (2009). “Evde Yaşayan Yaşlılarda Yaşam Kalitesini Etkileyen Faktörlerin İncelenmesi”. Yaşlı Sorunları Araştırma Dergisi, (1), 48-60.
  • AY, F. A. (2015). “İstismarcı Yönetim, İşyeri Yalnızlığı ve Örgütsel Sinizm Arasındaki İlişkiler: Sağlık Çalışanlarına Yönelik Bir Çalışma”. Journal of International Social Research, 8(41).1116-1126.
  • BARAN, A. G. (2008). “Yaşlılıkta Sosyalizasyon ve Yaşam Kalitesi”. Yaşlı Sorunları Araştırma Dergisi, (2), 86-97.
  • BERLİM, M. T., & FLECK, M. (2003). "Quality Of Life: A Brand New Concept For Research And Practice in Psychiatry”. Revista Brasileira de Psiquiatria, 25(4), 249-252.
  • ÇAM, C., ATAY, E., IŞIKLI, B. (2018). “Yaşlılarda Yalnızlık ve Yaşam Kalitesi”. Türk Dünyası Uygulama ve Araştırma Merkezi Halk Sağlığı Dergisi, 3(2), 50-67.
  • DEMİR, A. (1989). “UCLA Yalnızlık Ölçeğinin Geçerlik ve Güvenirliği”. Psikoloji Dergisi, 6(22), 1- 6.
  • DEMİR, E., SAATÇİOĞLU, Ö., & İMROL, F. (2016). “Uluslararası Dergilerde Yayımlanan Eğitim Araştırmalarının Normallik Varsayımları Açısından İncelenmesi”. Current Research İn Education, 2(3), 130-148.
  • ENGİN, E., UĞURYOL, M., & KAÇMAZ, E. D. (2016). “Yalnızlık Kavramı ve Sağlıklı Yaşam Üzerine Etkileri: Gözden Geçirme”. Journal of International Social Research, 9(42). 1101-1105.
  • EROL, S., SEZER, A., ŞİŞMAN, F. N., & ÖZTÜRK, S. (2016). “Yaşlılarda Yalnızlık Algısı ve Yaşam Doyumu”. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 5(3), 60-69.
  • ERYILMAZ, A., & ATAK, H. (2011). “Ailesiyle Yaşayan Yaşlılarda Mutluluk Modeli”. Nöropsikiyatri Arşivi, 48, 227-233.
  • ESER, S., SAATLİ, G., ESER, E., BAYDUR, H., FİDANER, C. (2010). “Yaşlılar İçin Dünya Sağlık Örgütü Yaşam Kalitesi Modülü Whoqol-old: Türkiye Alan Çalışması Türkçe Sürüm Geçerlilik ve Güvenilirlik Sonuçları”. Türk Psikiyatri Dergisi, 21(1), 37-48.
  • http://www.raosoft.com/samplesize.html (Erişim: 10.09.2019).
  • https://tazelenme.com/hakkinda (Erişim: 14.10.2019).
  • GAFA, İ., ve DİKMENLİ, Y. (2019). “Sınıf Öğretmenlerinin İş Doyumu ve İş Yaşamındaki Yalnızlık Düzeylerinin İncelenmesi”. Ahi Evran Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 5(1), 131-150.
  • GÖKULU, G., ULUOCAK, Ş., ASLAN, C., & BİLİR, O. (2014). “Çanakkale Merkezindeki 65 Yaş ve Üzeri Yaşlıların Yaşam Kalitesini Etkileyen Faktörler”. Journal of International Social Research, 7(34), 666-677.
  • GULOĞLU, B. ve KARAIRMAK, O. (2010). “Üniversite Öğrencilerinde Yalnızlığın Yordayıcısı Olarak Benlik Saygısı ve Psikolojik Sağlamlık”, Ege Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 11(2), 73-88.
  • LİU, L. J., & GUO, Q. (2007). “Loneliness And Health-Related Quality Of Life For The Empty Nest Elderly in The Rural Area Of A Mountainous County in China”. Quality of Life Research, 16(8), 1275-1280.
  • ÖZ, F. (2002). “Yaşamın Son Evresi: Yaşlılık Psikososyal Açıdan Gözden Geçirme”. Kriz Dergisi, 10(2), 17-28.
  • PEPLAU, L. A., & PERLMAN, D. (1982). Loneliness: A sourcebook of current theory, research and therapy. New York: Wiley Interscience.
  • RUSSELL, D., PEPLAU, L.A., & FERGUSON, M.L. (1978). “Developing A Measure Of Loneliness”. Journal of Personality Assessment, 42, 290-294
  • RUSSELL, D., PEPLAU, L. A., CUTRONA, C. E. (1980). “The Revised UCLA Loneliness Scale: Concurrent And Discriminant Validity Evidence”. J Pers Soc Psychol, 39, 472-480.
  • SABAN, A. İ. (2008). “Sınıf Öğretmenliği Öğrencilerinin Bilişsel Farkındalıkları ile Güdülerinin Bazı Sosyo Demografik Değişkenlere Göre İncelenmesi”. Ege Eğitim Dergisi, 9(1), 35-58.
  • SALTAN, A., KÜÇÜK, M. K., & BOĞA, S. M. (2018). “Yaşlı Bireylerde Yaşanılan Yer ile Yalnızlık Durumu Arasındaki İlişkinin Araştırılması”. Yaşam Becerileri Psikoloji Dergisi, 2(4), 191-198.
  • SHİOVİTZ-EZRA, S., & LEİTSCH, S. A. (2010). “The Role Of Social Relationships in Predicting Loneliness: The National Social Life, Health, And Aging Project”. Social Work Research, 34(3), 157-167.
  • ŞAHİN, N. E., & EMİROĞLU, O.N. (2014). “Huzurevinde Yaşayan Yaşlıların Yaşam Kalitesi ve Yaşam Kalitesini Etkileyen Faktörler”. Hacettepe Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Dergisi, 1(1), 57-66.
  • ŞAHİN, N. E. (2015). Huzurevinde Yaşayan Yaşlılara Uygulanan Anımsama Terapisinin Yaşlıların Yaşam Kalitesine Etkisi. Hacettepe Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Yayınlanmamış Doktora Tezi.
  • ŞİMŞEK, N., ÖZTÜRK, G. K., KAÇMAZ, H. Y. (2018). “Yaşlılık ve Yalnızlık”. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 11(58), 496-499.
  • VULETİĆ, G. & STAPİĆ, M. (2013). “Quality Of Life And Loneliness Among Elderly People”. Klinička psihologija, 6(1-2), 45-61.
  • XAVİER, F. M. F., FERRAZ, M. P. T., MARC, N., ESCOSTEGUY, N. U., & MORİGUCHİ, E. H. (2003). “Elderly People´S Definition Of Quality Of Life”. Brazilian Journal of Psychiatry, 25(1), 31-39.
  • YAVUZ, O. & YAVUZ, Y. (2018). “Huzurevindeki Yaşlı Bireylere Oynatılan Zekâ Oyununun Yaşlıların Bilişsel Becerilerine, Yalnızlık ve Psikolojik İyi Oluş Düzeylerine Etkisi”. Yaşam Becerileri Psikoloji Dergisi, 2(3), 127-141.
  • ZİNCİR, H., TAŞÇI, S., ERTEN, Z. K., & BAŞER, M. (2008). “Huzurevinde Yaşayan Yaşlı Bireylerin Yaşam Kalitesi ve Depresyon Düzeyleri ve Etkileyen Faktörler”. Sağlık Bilimleri Dergisi, 17(3), 168-174.
Toplam 33 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Bölüm Articles
Yazarlar

Faruk Ay 0000-0002-4201-4422

Deniz Akkaya 0000-0001-5686-2193

Gülüşan Özgün Başıbüyük 0000-0002-2801-6157

Yayımlanma Tarihi 26 Aralık 2019
Yayımlandığı Sayı Yıl 2019Cilt: 43 Sayı: 2

Kaynak Göster

APA Ay, F., Akkaya, D., & Özgün Başıbüyük, G. (2019). YAŞAM KALİTESİNİN YALNIZLIK ÜZERİNDEKİ ETKİSİ: ANTALYA 60+ TAZELENME ÜNİVERSİTESİ ÖRNEĞİ. Cumhuriyet Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi, 43(2), 193-210.