KUDSÎZÂDE KADRÎ VE KELİMÂT-I HİKEMİYYE

Yıl 2023, Cilt: 47 Sayı: 1, 77 - 86, 30.06.2023

Yusuf Yıldırım Mustafa Sefa Çakır

Öz

Hikmet, İslam kültüründe en çok ilgi gören kavramlardan biri olmuş ve bu konu etrafında birçok eser kaleme alınmıştır. Kaleme alınan eserlerin bir kısmı çeşitli dillerde telif olarak ortaya konulduğu gibi bir kısmı da tercüme yoluyla başka dillere aktarılmış, hedef dile kazandırılmıştır. İşte bu tercüme eserlerden biri de Kudsîzâde Kadrî'nin Arapça'dan Türkçe'ye tercüme ettiği "Rahîhu’l-kevser min Kelâmi’l-Gavs er-Rıfâî el-Ekber" başlıklı eserdir.
Abdullah Muhammed Sirâceddin el-Mahzûmî’nin aynı adlı eserinden yapılan tercümede Ahmed er-Rıfâî’nin yüz hikmetli sözü ve iki vaazı bulunmaktadır. "Kelimât-ı Hikemiyye" başlığı altında toplanan yüz hikmetli sözün konusunu genel olarak ahlak, iman, ilim, sosyal hayat, tarikat, ibadetler, akıl, nefis, insan ilişkileri, şerîat, vahdet-i vücûd oluşturmaktadır. Sözler herhangi bir tasnife tâbi tutulmamıştır.

Anahtar Kelimeler

hikmet, Kudsîzâde Kadrî, sad kelime, Kelimât-ı Hikemiyye

Kaynakça

• Ahmed Cevdet (1309). Târîh-i Cevdet. Dersaâdet: Matbaa-i Osmâniyye.
• el-Bîtâr, eş-Şeyh Abdürrezzâk (1993). Hilyetü’l-beşer fî-Târîhi’l-karni’s-sâlisi Aşer. Beyrut: Dâru Sâdır.
• Buzpınar, Ş. T. (2009). “Sayyâdî”. TDV İslâm Ansiklopedisi. 36/17-218. İstanbul: TDV Yayınları.
• Ceyhan, Â. (2006). Türk Edebiyatında Hazret-i Ali Vecizeleri. Ankara: Öncü Kitap.
• el-Gazzî, K. Nehrü’z-zeheb fi-Târîhi Haleb. Haleb: Mârûniyye, ty.
• Güneş, İ. (1997). Türk Parlemento Tarihi: Meşrutiyete Geçiş süreci. 17 Cilt. Ankara: Türkiye Büyük Miilet Meclisi Vakfı Yayınları.
• Kudsîzâde Kadrî. Dâiyu’r-reşâd li-Sebîli’l-ittihâd ve’l-İnkıyâd. İstanbul: Matbaa-i Âmire, t.y., ts.
• Kudsîzâde Kadrî. (1303). el-Bürhânü’l-müeyyed li-Sâhibi Meddi’l-yed. İstanbul: Matbaa-i Âmire.
• Kudsîzâde Kadrî. el-Kevkebü’l-münîr fî Tercümeti’l-Üstâz es-Seyyid Muhammed Ebi’l-Hüdâ Efendi es-Sayyâdî er-Rıfâî eş-Şehîr. b.y.: y.y., ts.
• Kudsîzâde Kadrî. (1302). Kasîde-i Bür’enin Meâlen Tercümesi. İstanbul: Matbaa-i Osmâniyye.
• Kudsîzâde Kadrî. (1313). Mecâlis-i Hazret-i İmâm Rıfâî. İstanbul: Malûmât Matbaası.
• Kudsîzâde Kadrî. (1304). Rahîku’l-kevser min Kelâmi’l-Gavsi er-Rıfâî el-Ekber. İstanbul: Bahriyye Matbaası.
• el-Mahzûmî, Muhammed Siracüddin b. Abdullah er-Rıfâî. (1887). Rahîku’l-kevser min Kelâmi’l-Gavsi er-Rıfâî el-Ekber. Beyrut: Edebiyye Matbaası.
• Ebu Manneh, B. (1995). “Sultan Abdülhamîd II ve Şeyh Ebü’
• l-Hüdâ es-Sayyâdî”. çev. İrfan Gündüz. Marmara Üniversitesi İlâhiyat Fakültesi Dergisi 7-10, 375-405.
• Mehmed Süreyyâ. (1996). Sicill-i Osmanî. çev. Nuri Akbayar. İstanbul: Tarih Vakfı Yurt Yayınları.
• el-Ömeri, Ahmed İzzet Paşa. (1306). el-Ukûdu’l-cevheriyye fî-Medâihi’l-Hazreti’r-Rıfâiyye. Kahire: Muhammed Efendi Matbaası.
• er-Rıfâî, Ahmed. (1301). el-Bürhânü’l-müeyyed li-Sâhibi Meddi’l-yed. İstanbul: Mihrân Matbaası.
• er-Rıfâî, Ahmed. (1304). el-Mecâlisü’s-seniyyetü’r-Rıfâiyye. çev. Mustafa Reşîd er-Rıfâî. Beyrut: Edebiyye Matbaası.
• Şahin, E. S. (1997). Kaside-i Bürde’nin Türkçe Şerh ve Tercümeleri. Ankara: Gazi Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi.
• et-Tabbâh, Muhammed Râgıb. (1408). A’lâmü’n-nübelâ bi-Tarîhi Halebi’ş-şehbâ. 8 Cilt. Haleb: Dâru’l-kalemü’l-Arabî.
• Tahralı, M. (1989). “Ahmed er-Rifâî”. TDV İslâm Ansiklopedisi. 2/127-130. İstanbul: TDV Yayınları.
• Yıldız, F. (2022). Kasîde-i Bürde Tercümeleri. İstanbul: Büyüyenay Yayınları.