“BİR İHTİMAL DAHA VAR” : İHTİMAL SÖZCÜĞÜNÜN BELİRTEÇ OLARAK KULLANIMI

Yıl 2016, Cilt: 25 Sayı: 2, 127 - 138, 30.04.2016

Bedri Aydoğan

Öz

İhtimal, eskiden bugüne kullanımı çok sık olan bir sözcüktür. Bu kullanım daha çok ad durumundadır. Ad durumunda kullanıldığında akla yakın olma, olanak, olabilirlik, olasılık, seçenek anlamlarına gelmektedir. İhtimalin sıfat biçimi muhtemel, belirteç biçimi de bugün için muhtemelendir. Tanzimat‟tan bu yana ihtimal sözcüğü belirteç olarak yaygın biçimde kullanılmıştır. Hatta muhtemelen yerine belirteç görevli olarak ihtimal daha sık kullanılmıştır. Bu yazıda ihtimalin muhtemele dönüşüp dönüĢmemesi, ondan da önemlisi ihtimalin üslup özelliği gösteren bir belirteç olarak kullanılması üzerinde durulacak, ihtimalin yerini muhtemelen ve “belki”nin alıp almadığı konusu irdelenecektir.

Anahtar Kelimeler

belirteç, ihtimal, muhtemelen, üslup özelliği, ihtimalin farklı kullanımı

Kaynakça

• Adnan Veli, 1996, Sosyete, 2.b, Ġnkilâp Kitabevi, Ġstanbul. Ahmet Rasim, 1988 (1.b. 1916), Romanya Mektupları 2.b, Arba Yayınları, Ġstanbul . Ahmet Vefik PaĢa, 2000, Lehçe-i Osmânî, hzl.Recep Toparlı, Türk Dil Kurumu Yayınları, Ankara. Banguoğlu , T., 1995,Türkçenin Grameri 4.b., TDK, Ankara. Deny, J., 1941,Türk Dili Grameri Osmanlı Lehçesi, Ġstanbul Maarif Matbaası. Duman , S., 01.06.2015 , “Fetih On Gün Aceleye Geldi” , Hürriyet Gazetesi. Ergin, M., 1988,Türk Dil Bilgisi, Bayrak Basım Yayım Tanıtım, Ġstanbul. Gencan, T. N., 1979, Dilbilgisi, Türk Dil Kurumu Yayınları, Ankara. Güntekin, R. N., 1979 (1.b. 1927), Tanrı Misafiri 6.b., Ġnkılâp ve Aka, Ġstanbul. Güntekin, R. N., 1978 (1.b. 1928), YeĢil Gece 7.b., Ġnkılâp Ve Aka, Ġstanbul. Hisar, A. ġ., 1954, Boğaziçi Yalıları, Varlık Yayınları, Ġstanbul. Keskin, R., 2003,Türkçe Dil Bilgisi 1.b., Çizgi Yayınevi, Konya. Korkmaz , Z., 2003, Türkiye Türkçesi Grameri, TDK, Ankara. Kür,Ġ., 1991, Türkiye‟de Süreli Çocuk Yayınları, Atatrük Kültür Merkezi Yayını, Ankara. M. Nuri, 1327 (1911), Ġmla Öğreniyorum, Osmanlı Matbaası Kütüphanesi, Selanik. Mehmet Rauf, 2002, Karanfil ve Yasemin, Ġnkılâp Kitabevi, Ġstanbul. Müftüoğlu, A. H., 1969 (1.b. 1901), Haristan ve Gülistan 3.b, Ötüken Yayınevi, Ġstanbul. Orhan Veli, 1953, Nesir Yazıları, Varlık Yayınları, Ġstanbul. Ömer Seyfettin, 1999, Hikâyeler 4 ( hzl. Hülya ArgunĢah), Dergah Yayınları, Ġstanbul. Örik, N. S., 1997 (1.b. 1929), Kırmızı ve Siyah, Oğlak Yayıncılık, Ġstanbul. Özkan, B., 2011, Türkiye Türkçesinde Belirteçlerle fiillerin Birlikte Kullanılması ve EĢ Dizimlilikleri, Türk Dil Kurumu Yayınları, Ankara. Özezen,M. Y, (2015), Tenvin ve Osmanlı Türkçesi-Türkiye Türkçesi Bağlamındaki Görünümleri, Karahan Kitabevi, Adana. Saba, Z. O., 1962, Mesut Ġnsanlar Fotoğrafhanesi 2.b., Varlık Yayınları, Ġstanbul. ġehabettin Süleyman, 1326 (1910), Fırtına, Tanin Matbaası, Ġstanbul. ġemsettin Sami, 2004, Kâmûs-ı Türkî, Kapı Yayınları, Ġstanbul. ġinasi, 1960, Makaleler, hzl. Fevziye Abdullah Tansel, Dün Bugün Yayınevi, Ankara. ( ġinas‟nin “Ġstanbul Sokaklarının Tenviri ve Tathiri Hakkındadır” baĢlıklı makalesinin ilk yayını Tasvir-i Efkar‟ın 192 numarasında olmuĢtur. 28 Zilkıde, 23 Nisan 1280 – 5 Mayıs 1864). Türkçe Sözlük, 2011, Türk Dil Kurumu Yayınları, Ankara.