TATARLI HÖYÜK ZOOARKEOLOJİ ÇALIŞMALARI

Yıl 2016, Cilt: 25 Sayı: 3, 155 - 166, 30.10.2016

Okşan Başoğlu Özge Kahya

Öz

Tatarlı Höyük Adana’nın
Ceyhan İlçesi’nin sınırları içinde yer almaktadır. İlçenin yaklaşık 24 km. doğusunda ve Osmaniye sınırındaki
Mustafabeyli Mahallesi’nin 5 km. kuzeyindeki Tatarlı (Yedioluk) Mahallesi’ndedir. Tatarlı Höyük Kazıları, 2007
yılından itibaren Çukurova Üniversitesi Arkeoloji Bölümü öğretim üyesi Yrd.
Doç. Dr. K. Serdar Girginer'in
başkanlığında sürdürülmektedir. Tatarlı Höyük, Neolitik Dönemden Geç
Hellenistik Dönem sonuna kadar kesintisiz bir iskân sergileyen bölgedeki ender
höyüklerden birisidir. Gerek konumu ve gerekse yakın çevresindeki su
kaynaklarının/pınarların bolluğu yerleşimin her dönemde iskân görmesine sebep
olmuştur. 2010 yılı kazı dönemine ait olan hayvan kemikleri höyüğün Orta Tunç Çağı, Geç Tunç Çağı, Orta ve Geç Demir Çağı ve Helenistik tabakalarından
ele geçmiştir. Faunayı oluşturan hayvan kemikleri üzerinde aile ve cins/tür
sınıflandırılması yapılmıştır. Kemikler üzerinde yapılan incelemeler
tanımlanabilen cins\türlerin memeli sınıfına ait olduğunu göstermektedir.
Faunanın büyük bir bölümü evcil memelilerden oluşmakta, çoğunluk koyun ve
keçilerden (%45.39) meydana gelmektedir. Fauna içinde yabani hayvan (%16.21)
örneklerine rastlanması avcılık faaliyetlerinin devam ettiğini göstermektedir.

Anahtar Kelimeler

Tatarlı Höyük, Tunç Çağı, Helenistik Dönem, Zooarkeoloji, Fauna

Kaynakça

• Atıcı, L. (1998). Zooarkeoloji: Amacı, Yöntemleri ve Arkeolojideki Önemi. Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Dergisi, Cilt 38, (1.2): 230-246.
• Çakırlar, C. (2008). Aççana Höyüğü’nde Arkeozooloji Çalışmaları: 2007 Yılı Raporu. 24. Arkeometri Sonuçları Toplantısı, 253-267.
• Davis, S. J. M. (1995). The Archaeology of Animals. Yale University Press, New Haven and London.
• Falconer S. E. (1995). Rural responses to early urbanism: Bronze Age household and village economy at Tell el-Hayyat, Jordan. Journal of Field Archaeology, 22(4), 399- 419.
• Girginer, K. S., Girginer O.Ö., Akıl, H. (2010). Tatarlı Höyük (Ceyhan) Kazısı: İlk İki Dönem, 31. Kazı Sonuçları Toplantısı, Cilt 3, s.453-476.
• Girginer, K. S., Girginer O.Ö., Akıl, H. (2011). Tatarlı Höyük Kazısı 2009-2010, Excavations at Tatarlı Höyük in 2009-2010, ANMED 9, s.128-135.
• Girginer, K.S. & Collon, D. (2014). Cylinder and stamp seals from Tatarlı Höyük, Anatolian Studies 64, 59-72.
• Gumerman IV G. (1997). Food and complex societies, Journal of Archaeological Theory, 4(2), pp. 105-139.
• Hesse, B. & Wapnısh, P. (1985). Animal Bone Archaeology From Objectives to Analysis. Washington.
• Hesse, B. (1986). Animal use at Tel Migne-Ekron in the Bronze Age and Iron Age. Bulletin of the American Schools of Oriental Research, 264, 17-27.
• Hillson, S. (1992) Mammal Bones and Teeth: An Introductry Guide to Methods of Identification. Institute of Archaeology, London.
• Hillson, S. (2005). Teeth. Cambridge University Press, New York.
• Hopkins, L. (2003) Archaeology at the Northeast Anatolian Frontier. VI. An Ethnoarchaeological Study of Sos Höyük and Yiğittaşı Village, Louvain.
• Klein, R.G. & Cruz-Urıbe, K. (1984). The Analysis of Animal Bones from Archaeologieal Sites. Prehistoric Archaeology and Ecology series, The University of Chicago Press, Chicago and London. O’connor, T. (2004). The Archaeology of Animal Bone. Sutton Publishing. Great Britain. Omar, L. ve Erkman, A. C. (2012). Anadolu ve Yukarı Mezopotamya Tunç Çağı Yerleşkelerinin Faunal Analizi. Güleç, E., Özer, İ., Koca Özer, B., Sağır, M. (Ed.) Biyolojik Antropoloji, A. Ü. DTCF Yayınları, Ankara.
• Payne, S. (1969). Metrical Distinction Between Sheep and Goat Metacarpals. In; Ucko P. And Dimbleby G. (eds) The Domestication and Exploitation of Plants and Animals, 295-305. London, Duckworth.
• Payne, P. (1985). Morphological Distinctions Between the Mandibular Cheek Teeth of Young Sheep, Ovis and Goats, Capra. Journal of Archaeological Science, 12, 139-147.
• Reitz, J. E. (2010). Zooarchaeology. Second Edition, Cambridge University Press, New York.
• Satar, Z., Baykara, İ., Güleç, E., Açıkkol, A. (2006). Altıntepe/Tuşpa Nekropolü Faunasının Arkeozoolojik Analizi. 21. Arkeometri Sonuçları Toplantısı, 51-63, Ankara.
• Schadler, U. (1996). “Spielen mit Astragalen”, Archaologischer Anzeiger ,1, 61–73.
• Silibolatlaz Baykara., D., ve Satar., Z. (2010). Anadolu Zooarkeolji Çalışmaları. Güleç, E., Özer, İ., Koca Özer, B., Sağır, M. (Ed.) Biyolojik Antropoloji, A. Ü. DTCF Yayınları, Ankara.
• Schmid, E. (1972). Atlas of Animal Bones for Prehistorians, Archaeologist and Quaternary Geologists. Elsevier Publishing Company. Amsterdam.
• Uerpmann, H. P. (1996). Zur Ökologie des Epipalӓolithikums im Vorderen Orient. In: D. Schyle & H.-P. Uerpmann: Das Epipalӓolithikum des Vorderen Orients.Beihefte zum Tübinger Atlas des Vorderen Orients. Reihe B Nr., 85(2).Wiesbaden..
• Uerpmann H. P. (1987). The Ancient Distribution of Ungulate Mammals in the Middle East - Fauna and Archaeological Sites in Southwest Asia and Northeast Africa. Beihefte zum Tübinger Atlas des Vorderen Orients, Reihe A (Naturwissenschaften) Band, 27, 173.
• Ünal, A. ve Girginer, K. S. (2007). Kilikya-Çukurova. İlk Çağlardan Osmanlılar Dönemine Kadar Kilikya’da Tarihi Coğrafya, Tarih ve Arkeoloji, Homer Yayınevi, İstanbul.
• Wapnish P. & Hesse B. (1988). Urbanization and the organization of animal production at Tell Jemmeh in the Middle Bronze Age Levant. Journal of Near Eastern Studie, 47 (2), 81-94.
• Wapnish, P. (1987). Faunal Remains. In: McCann, A. M., The Roman Port and Fishery of Cosa. Princeton University Press, 315-317. Wapnish, P., Hesse, B. & Ogilvy, A. (1977). The 1974 Collection of Faunal Remains from Tel Dan. Bulletin of the American Schools of Oriental Research, 227, 35-63.