Balanced Scorecard Sisteminde Swot Analizi ile Ahp Kullanımı: Yem Sektöründe Bir Uygulama

Yıl 2014, Cilt: 23 Sayı: 1, 211 - 228, 12.10.2014

Himmet Karadal , Alperen Ekrem Çelikdin

Öz

Kıran kırana rekabetin yaşandığı1 iş dünyasında sürdürülebilir rekabet üstünlüğü sağlamak kaçınılmaz hale gelmiştir. Bu amaçla, işletmelerin performansları hakkında doğru bilgi üretmek gerekmektedir. Bir stratejik performans ölçüm sistemi olan Balanced Scorecard (BSC), performans ölçütlerini bütünleştirmiş olsa da öncelikleri belirleme konusunda yönlendirici olamamaktadır. Bu eksikliğin giderilmesi amacıyla, Analitik Hiyerarşik Proses (AHP) yöntemi kullanılabilir. Bu çalışmanın amacı, SWOT analizi ile elde edilen rekabet verileri ekseninde BSC’a ilişkin ölçütlerin oluşturulması ve önceliklerini belirlemek amacıyla, AHP yönteminin kullanılabilirliğini incelemektir. Bir işletmenin orta ve üst kademe yöneticileri odak group olarak seçilmiş ve likert ölçeği kullanılan bir soru formu vasıtasıyla, ölçütleri önceliklendirmeleri beklenmiştir. Sonuçlar ağırlıklı ortalama yöntemiyle bütünleştirilmiş ve BSC’a ait dört boyutta öncelikli kriterler belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Balanced Scorecard, AHP, SWOT, Performans, Strateji

Kaynakça

• Banchieri L.C. ve diğerleri (2011), What has been said, and what remains to be said, about the balanced scorecard?, Zb. rad. Ekon. fak. Rij.Dergisi, 29, 155-192. Bentes, A.V. ve diğerleri (2012), Multidimensional assessment of organizational performance, s.Integrating BSC and AHP,Business Research Dergisi, 65, 1790-1799. Chai, N. (2009), Sustainability performance evaluation system in government, s. a balanced scorecard approach towards sustainable development, Newyork, Springer. Cho ve Lee (2011), A study on process evaluation and selection model for business process management, Expert Systems with Applications Dergisi, 38, 6339-6350. Dokuz Eylül Üniversitesi, ‘Analitik Hiyerarşik Proses’, http, s.//deu.edu.tr adresinden erişildi. Dong ve diğerleri (2010), Consensus models for AHP group decision making under row geometric mean prioritization method, Decision Support Systems Dergisi, 49, 281–289. Erbasi ve Parlakkaya (2012), The use of analytic hierarchy process in the Balanced Scorecard, s. An approach in a hotel firm, Business and Managemenr Review Dergisi, 2 (2), 23-37. Goebel K. (2013), http, s.//bpmsg.com adresinden erişildi. Güner M.F. (2006), Stratejik performans değerlemede dengeli sonuç kartı, s. bir sanayi işletmesinde uygulama, Doktora Tezi, Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Adana. Hubbart, E. E. (2004), The diversity scorecard, s. Evaluating the impact of diversity on organizational performance, İngiltere, Butterworth Heinemann. Ip Y.K. ve Koo L.C. (2004), BSQ strategic formulation framework, s. A hybrid of balanced scorecard, SWOT analysis and quality function deployment, Managerial Auditing Dergisi, 19-4, 533-543. Kaplan R., ve Norton D. (1999), Balanced scorecard şirket stratejisini eyleme dönüştürmek, İstanbul, Sistem Yayıncılık. Karadal H., Çelikdin A.E. (2013), Balanced scorecard ile analitik hiyerarşik proses yönteminin kullanılabilirliği üzerine bir uygulama, Sosyal ve Beşeri Bilimler Dergisi, Cilt 5, No, s.2, 142-151. Koçel, T. (2011), İşletme Yöneticiliği, İstanbul, Beta Yayıncılık. Lu ve diğerleri (2007), Multi-objectıve group decision making methods, software and applications with fuzzy set techniques, Londra, Imperial College Yayınları. Manteghi ve Zohrebi (2011), A proposed comprehensive framework for formulating strategy, s. a hybrid of balanced scorecard, SWOT analysis, porter`s generic strategies and fuzzy quality function deployment, Procedia Social and Behavioral Sciences Dergisi, 15, 2068–2073. Marr B. ve diğerleri (2004), Intellectual capital – defining key performance indicators for organizational knowledge assets, Business process management dergisi, 10-5, 551-569. Neely A. (1999), The performance measurement revolution, s. why now and what next?, International Journal of Operations and Production Management Dergisi, 19-2, 205-228. Özbirecikli M. ve Ölçer F. (2002), Strateji odaklı performans ölçüm sistemi, s. Balanced scorecard-BSC, İ.Ü. İşletme Fakültesi Dergisi, 31-2, 31-48. Quezada L. ve diğerleri (2009), Method for identifying strategic objectives in strategy maps, International Journal Of Production Economics Dergisi, 122, 492-500. Saaty T. (2008), Decision making with the analytic hierarchy process, Int. J. Services Sciences, 1(1), 83-98. Saaty T. (2012), The seven pillars of analytic hierarch process, Newyork, Springer, 23-40. Spitzer, D. R. (2007), Transformating performance measurement , s. rethinking the way we measure and drive organizational success, USA, Amacom Books. Şener Ş. ve Özgürler M. (2012), Analysis of the turkish consumer electronics firm using SWOT-AHP method, Procedia - Social and Behavioral Sciences Dergisi, 58, 1544-1554. Tsyganok V.V. ve diğerleri (2012), Significance of expert competence consideration in group decision making using AHP, International Journal of Production Research Dergisi, 50, 4785–4792. Weihrich, H. (1982), The TOWS matrix - a tool for situational analysis, Long Range Planning Dergisi, 15-2, 1-18. Verweire K. ve Van Der Berghe L. (2004), Integrated performance management , s. a guide to strategy implementation, Londra, Sage Publications. Yaralıoğlu, K. (2001), Performans değerlendirmede analitik hiyerarşik proses, Dokuz Eylül Üniversitesi İ.İ.B.F. Dergisi, Cilt 16, Sayı 1, 129-142.