Doğrudan Yabancı Sermaye Yatırımları Ve Türkiye

Yıl 2010, Cilt: 19 Sayı: 2, 450 - 467, 01.06.2010

Doç. Dr. Harun Bal Devlet Göz

Öz

The purpose of this paper is to analyze Foreign Direct Investment with its importance for the national economy and developments about Foreign Direct Investment in Turkish economy Most of developments regarding to Foreign Direct Investment has emerged for Turkey after 2000s This is the reason why this paper has focused on Foreign Direct Investment inflows and outflows beyond 2000s Nowadays it has been realized that Foreign Direct Investment has given great importance to service sector and it has turned towards to this field Related to world developments about privatization mergers and estate holdings are main areas that Foreign Direct Investments have intensified Foreign investment as in the case of service sector Turkey has preferred to invest more in industry moreover she has been acknowleged that industrial sector is as important as service sector Keywords: Capital Flows Foreign Direct Investment Capital Outflows Turkish Economy

Anahtar Kelimeler

-

Doğrudan Yabancı Sermaye Yatırımları Ve Türkiye

Öz

Bu çalışmada Doğrudan Yabancı Sermaye Yatırımları ve Türkiye ekonomisi açısından gelişmeler analiz edilmeye çalışılmıştır Doğrudan Yabancı Sermaye Yatırımlarında önemli gelişmeler ülkemiz açısından ağırlıklı olarak 2000 sonrası dönemde yaşanmıştır Bu nedenle çalışmamızda 2000 sonrası dönemde giren ve çıkan Doğrudan Yabancı Sermaye Yatırımları analiz edilmektedir Günümüz dünyasında Doğrudan Yabancı Sermaye Yatırımlarının yönelimi önemli ölçüde hizmetler sektörüne doğru gelişme göstermektedir Son dönemlerde ülkemize gelen yatırımların daha çok özelleştirmeler şirket birleşmeleri ve gayrimenkul alımı gibi alanlarda yoğunlaşması dünyadaki bu eğilimle paralellik göstermektedir Türkiye’nin yurtdışı yatırımlarında ise sanayi sektörünün önemi devam etmekte ve hizmetler sektörüne yapılan yatırımlar kadar önemli olduğu gözlenmektedir

Anahtar Kelimeler

Hareketleri Doğrudan Yabancı Sermaye Yatırımları Sermaye İhracı Türkiye Ekonomisi

Kaynakça

• Acar, İ. (2008), “Dünya şirketleri kelepir oldu Türk firmaları peşine düştü” Star Gazetesi, 13 Ağustos 2008.
• Akçaoğlu, E. (2005), Türk Firmalarının Dış Yatırımları: Saikler ve Stratejiler, İstanbul: Türkiye Bankalar Birliği.
• Akçaoğlu, E. (2007), “Türk Dış Yatırımları ve Uluslararası Rekabet Gücü”, Ekonometri, ss.118-119.
• Alagöz, M., Savaş E. ve Topallı, N. (2008), “Doğrudan Yabancı Sermaye Yatırımları ve Ekonomik Büyüme: Türkiye Deneyimi 1992-2007”, Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, C.7,S.1, ss.79-89.
• Algan, N. (1998), Dünyada ve Türkiye’de Yabancı Sermaye Yatırımları ve Beklentiler, Yayın No:33, İstanbul: YASED.
• Apan, E. (2006), “Türkiye’nin Yurt Dışına Doğrudan Yatırımları ve Türk Firmalarının Doğrudan Dış Yatırımlarını Etkileyen Faktörler”, Uzmanlık Tezi, T.C. Hazine Müsteşarlığı.
• Arıkan, D. (2006), Türkiye’de Doğrudan Yabancı Sermaye Yatırımları, İstanbul: Arıkan.
• Bal, H.(2000), “Yabancı Sermaye Yatırımlarına Yönelik Uluslararası Kuruluşların Faaliyetleri ve Türkiye Ekonomisinde Yabancı Sermaye Yatırımları”, Ç.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, C.6, S.6, ss.239-263
• Bayraktar, F. (2003) Dünyada ve Türkiye’de Doğrudan Yabancı Sermaye Yatırımları, Türkiye Kalkınma Bankası A.Ş., Genel Araştırmalar, GA/03-1-1, Ankara.
• Çapraz, İ. ve Demircioğlu, İ. (2003), Türkiye’den Yurtdışına Doğrudan Sermaye Yatırımları Türk Yatırımcıları, İstanbul: İstanbul Ticaret Odası.
• Çetinkaya, M. (2004), “Türkiye Ekonomisinde Doğrudan Yabancı Sermaye Yatırımlarının Sektörel Dağılımının Önemi”, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, S.11, ss.239-260.
• Dikbaş, K. (2005), “Küresel Ekonominin Türk Oyuncuları”, Aksiyon Dergisi, S.532.
• Ekinci, A. (2005) “Çin Yabancı Sermaye Türkiye, ” Ankara: Turhan.
• Emil, D. (2003), “Cumhuriyetin Kuruluşundan Günümüze İzlenen Yabancı Sermaye Politikaları”, Hazine Dergisi, Özel Sayı. ss.109-119.
• Erdilek, A. (2003), “A Comparative Analysis of İnward and Outward FDI in Turkey” http://www.allbusiness.com/legal/international-law-foreign-investment- finance/242132-1.html Erişim:10.03.2009.
• Güçlü, Y. (2003), “Yabancı Sermaye Çekimi, Yatırımların Karşılıklı Teşviki ve Korunması Anlaşmaları”, Uluslararası Ekonomik Sorunlar Dergisi, S.8.
• HMYSGM (2003) Yabancı Sermaye Raporu 2002, Ankara
• HMYSGM (2008), Uluslararası Doğrudan Yatırımlar 2007 Yılı Raporu, Ankara.
• HMYSGM (2009), Uluslararası Doğrudan Yatırım Verileri Bülteni, Ankara.
• Hazine Müsteşarlığı, Uluslararası Doğrudan Yatırım İstatistikleri: İzin Verilen Yabancı Sermayenin Ülkelere Dağılımı (1980-2003), Ankara.
• Hazine Müsteşarlığı (2009a), Kambiyo İstatistikleri: Yurtdışı Doğrudan Yatırımlara İlişkin İstatistikler (Ülke ve Sektör Bazında, Ankara.
• Hazine Müsteşarlığı (2009b), Kambiyo İstatistikleri: Yurtdışı Doğrudan Yatırımlara İlişkin İstatistikler (Ülke ve Yıl Bazında), Ankara
• İSO (2002), Uluslararası Doğrudan Yatırımlar ve Türkiye: Durum Tespiti ve Stratejik Plan, İstanbul: İstanbul Sanayi Odası.
• Karluk, R. (1983), Türkiye’de Yabancı Sermaye Yatırımları, İTO Ekonomik Yayınlar Dizisi, No: 13, İstanbul.
• Karluk, R. (2007), Cumhuriyet’in İlanından Günümüze Türkiye Ekonomisi’nde Yapısal Dönüşüm, (Gözden geçirilmiş 11. Baskı), İstanbul: Beta.
• Kayam, S. S. ve M. Hisarcıklar, (2009), “Türkiye’den Çıkan Doğrudan Yatırımları Belirleyen Etmenler, 1992-2005”, İktisat İşletme ve Finans, C.24, S.280, ss.47-70.
• Öztemir, N. (2008), “Türk Tekstil Sektörünün Müteşebbis Ruhunu Elbirliği ile Canlı Tutalım”, İşveren, C.46, ss.22-25.
• Ryrie, W. (1987), “Dünya Gelişmesinde Dinamik Güçler”, Derleyen: MTO Türkiye Milli Komitesi, Yayın No:3, Ankara: MTO.
• Sabır, H. (2002). “ Doğrudan Yabancı Sermaye Yatırımlarını Gelişmekte Olan Ülkelere Yönlendirici Politikalar”, Dış Ticaret Dergisi, S.26.ss.74-84.
• Seyidoğlu, H. (2001), Uluslararası İktisat, Teori, Politika ve Uygulama, İstanbul: Güzem.
• Türkmen, S. Y.(2006), “Doğrudan Yabancı Sermaye Yatırımları ve Türkiye Açısından Bir Değerlendirme”, Doktora Tezi, Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• UNCTAD (2008), Annex Table: Inward FDI flows, by Host Region and Economy, 1970 - 2007, UN: New York and Cenova.
• UNCTAD (2009), World Investment Report 2009: “Transnational Corporations, Agricultural Production and Development”, UN: New York and Cenova.
• Uzun, B. ve Yomralıoğlu, T. (2007), “Türkiye’de Yabancıların Taşınmaz Edinimi: Arazi Yönetimi Bağlamında Bir İnceleme” TMMOB Harita ve Kadastro Mühendisleri Odası 11. Türkiye Harita Bilimsel ve Teknik Kurultayı, Ankara: TMMOB.
• YASED (2007), Uluslararası Doğrudan Yatırımlar Değerlendirme Raporu, İstanbul.
• YASED (2009), Dünya Yatırım Raporu 2009, İstanbul.
• Ventura, K. (2005), “Doğrudan Yabancı Sermaye Yatırımlarında Çok Uluslu Şirketlerin Çin Pazarına Yönelme Eğilimleri Türkiye Yönünden Bir Değerlendirme” Yönetim ve Ekonomi, C.12, S.1.
• Yavan, N. (2006), “Türkiye’de Doğrudan Yabancı Yatırımların Lokasyon Seçimi Üzerine Uygulamalı Bir Araştırma”, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.