GÜVEN ENDEKSLERİ İLE HİSSE SENEDİ PİYASASI ARASINDAKİ NEDENSELLİK ANALİZİ: TÜRKİYE ÖRNEĞİ
Yıl 2021,
Cilt: 30 Sayı: 2, 166 - 181, 31.10.2021
Osman Tuzun
,
Işıl Erem Ceylan
,
Fatih Ceylan
Öz
Ekonomide güven ortamının tahsis edilmesi yatırımcıların hem bugünkü hem de gelecekteki yatırım kararları açısından önemlidir. Hisse senedi piyasaları ise ulusal ve uluslararası yatırımcılar açısından yatırımlarını değerlendirme noktasında finansal piyasalar içerisinde önemli bir öncü göstergedir. Bu bağlamda yatırımcıların yatırım kararlarına ekonomide güven unsurunun etkisi literatürde tartışma konusudur. Buradan hareketle bu çalışmada güven endeksleri ile hisse senedi piyasaları arasındaki nedensellik ilişkisi incelemektedir. Bu çerçevede hem uluslar arası güven göstergesi olan kredi temerrüt takası (CDS) hem de Türkiye’ de hesaplanan güven endeksleri (Finansal Hizmetler Güven Endeksi, Reel Kesim Güven Endeksi ve Tüketici Güven Endeksi) ile Hisse senedi piyasası ve alt sektörleri arasında ilişki 2012:05-2018:11 dönemleri arasında analiz edilmiştir. Çalışmada tüm örneklem için Hacker ve Hatemi-J (2012) tarafından geliştirilen Boootstrap Nedensellik testi ile zaman içinde ortaya çıkan yapısal değişmeleri dikkate alan Balcılar vd. (2010) tarafından geliştirilen Bootstrap Kayan Pencere (Bootstrap Rolling Windows) nedensellik testi uygulanıp karşılaştırmalı olarak değerlendirilmiştir. Elde edilen bulgulara göre genellikle CDS, Finansal Hizmetler Güven Endeksi ve Reel Kesim Güven Endekslerinin sırasıyla BİST100, BİST Sanayi ve BİST Mali sektörleri ile nedensellik ilişkisi gösterdiği ve bu değişkenler arasında tek yönlü bir nedensellik ilişkisi olduğu ifade edilebilir. BİST100 endeksinin ise Tüketici Güven Endeksini etkilediği ve iki değişken arasında nedensellik ilişkisinin tek yönlü olduğu görülmektedir.
Kaynakça
- Acharya, V. V. ve Johnson, T. C. (2007). Insider Trading in Credit Derivatives. Journal of Financial Economics, 84(1), 110-141.
- Akhtar, S., Faff, R., ve Oliver, B. (2011). The Asymmetric Impact of Consumer Sentiment Announcements on Australian Foreign Exchange Rates. Australian Journal of Management, 36(3), 387-403.
Balcilar, M., Ozdemir, Z. A. ve Arslanturk, Y. (2010). Economic Growth and Energy Consumption Causal Nexus Viewed through A Bootstrap Rolling Window. Energy Economics, 32(6), 1398-1410.
- Berndt, A. ve Ostrovnaya, A. (2008). Do Equity Markets Favor Credit Market News over Options Market News?. Tepper School of Business, 48.
- Bikhchandani, S. ve Sharma, S. (2001). Herd behavior in financial markets: a review, IMF Staff Papers, 47, 279–310.
- Brown, Gregory W., ve Michael T. Cliff. (2004). Investor Sentiment and the Near-Term Stock Market. Journal of Empirical Finance. 11 (1).
- Byström, H. N. (2005). Credit Default Swaps and Equity Prices: The iTraxx CDS index market. Department of Economics.
- Castellano, R. ve Scaccia, L. (2014). Can CDS Indexes Signal Future Turmoils in the Stock Market? A Markov Switching Perspective. Central European Journal of Operations Research, 22, 285-305.
- Ceylan, I. E., Ceylan, F., Tüzün, O., ve Ekinci, R. (2018). The Effect Of Credit Default Swaps (CDS) On Bist100 In Turkey: Ms-Var Approach. Ecoforum Journal, 7(1).
- De Bondt, W.F. ve Thaler, R. (1985). Does the stock market overreact? The Journal of Finance, 40(3), 793-805
- Delong, J. B., Shleiifer, A., S., Lawrence, H. ve Waldmann, J.R. (1990). Noise trader risk in financial markets. Journal of Political Economy, Vol. 98, pp.703-738.
- Esen, S., Zeren, F., ve Şimdi, H. (2015). CDS and Stock Market: Panel Evidence under Cross-section Dependency. South-Eastern Europe Journal of Economics, 13(1).
- Eyssell, T., Fung H. G. ve Zhang G. (2013). Determinants and Price Discovery of China Sovereign Credit Default Swaps. China Economic Review, 24, 1-15.
- Eyüboğlu, S., ve Eyüboğlu, K. (2018). Tüketici güven endeksi ile borsa İstanbul sektör endeksleri arasındaki ilişkinin araştırılması. Dokuz Eylül Üniversitesi İktisadi İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 33(1), 235-259.
- Fisher, K. L. ve Statman, M. (2003). Consumer Confidence and Stock Returns. The Journal of Portfolio Management, 30(1), 115-127.
- Flannery, M.J., Houston, J.F. ve Partnoy, F.(2010). Credit Default Swap Spreads as Viable Substitutes for Credit Ratings. University of Pennsylvania Law Review, Vol.158,2085-2123.
- Galil, K., Shapir, O. M., Amiram, D., ve Ben-Zion, U. (2014). The determinants of CDS spreads. Journal of Banking & Finance, 41, 271e282
- Hacker, R. S. ve Hatemi-J, A. (2006). Tests for Causality between Integrated Variables Using Asymptotic and Bootstrap Distributions: Theory and Application. Applied Economics, 38, 1489:1500
- Hacker, R. S.ve Hatemi-J, A.(2010). A Bootstrap Test for Causality with Endogenous Lag Length Choice - theory and application in finance. Working Paper Series in Economics and Institutions of Innovation 223, Royal Institute of Technology, CESIS - Centre of Excellence for Science and Innovation Studies.
- Hacker, S.ve Hatemi-J, A. (2012). A bootstrap test for causality with endogenous lag length choice: theory and application in finance. Journal of Economic Studies, Emerald Group Publishing, 39(2), 144-160.
- Hassan, M. K., Kayhan, S., ve Bayat, T. (2017). Does credit default swap spread affect the value of the Turkish LIRA against the US dollar?. Borsa Istanbul Review, 17(1), 1-9.
- Hilscher, J., Pollet, J. M. ve Wilson, M. (2015). Are Credit Default Swaps a Sideshow? Evidence that Information Flows from Equity to CDS Markets. Journal of Financial and Quantitative Analysis, 50(3), 543-567.
- Hull, J. C. (2012). Options, Futures and Other Derivatives. 8. b. United Kingdom: Pearson Education Limited.
- İskenderoğlu, Ö. ve Akdağ, S. (2017). Finansal Hizmetler Güven Endeksinin Geçerliliğinin İncelenmesi: Türkiye Örneği. Uluslararası Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 3(4).
- Jansen, W. J., ve Nahuis, N. J. (2003). The Stock Market and Consumer Confidence: European Evidence. Economics Letters, 79(1), 89-98.
- Korkmaz, T. ve Çevik, E. (2009). Reel Kesim Güven Endeksi ile İMKB 100 Endeksi Arasındaki Dinamik Nedensellik İlişkisi. İstanbul Üniversitesi İşletme Faculpkültesi Dergisi, 38(1), 24-37.
Lemmon, M., ve Portniaguina, E. (2006). Consumer Confidence and Asset Prices: Some Empirical Evidence. The Review of Financial Studies, 19(4), 1499-1529.
- Marsh, I. W. ve Wagner, W. (2012). Why is Price Discovery in Credit Default Swap Markets News-Specific?. European Banking Center Discussion Paper, (2012-004).
- Olgaç, S. ve Temizel, F. (2008). Yatırımcı Duyarlılığı Hisse Senedi Getirileri İlişkisi: Türkiye Örneği. TISK Academy/TISK Akademi, 3(6).
- Otoo, M. W.. (1999). Consumer Sentiment and the Stock Market.” FEDS Working Paper, No. 99-60.
- Rona-Tas, A., ve Hiss, S. (2010). The role of ratings in the subprime mortgage crisis: The art of corporate and the science of consumer credit rating. Research in the Sociology of Organizations, 30(1), 115-55.
- Schmeling, M. (2009). Investor Sentiment and Stock Returns: Some International Evidence. Journal of Empirical Finance, Vol.16,issue 3, pp. 394-408.
- Stulz, R. (2010). Credit default swaps and the credit crisis. Journal of Economic Perspectives, 24(1), 73–92.
- Tamakoshi, G., ve Hamori, S. (2013). Volatility and mean spillovers between sovereign and banking sector CDS markets: a note on the European sovereign debt crisis. Applied Economics Letters, 20(3), 262-266.
- Topuz, Y. V. (2010). Tüketici Güveni ve Hisse Senedi Fiyatları Arasındaki Nedensellik İlişkisi: Türkiye Örneği. Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Dergisi.
- Trutwein, P. ve Schiereck, D. (2011). The Fast and the Furious—Stock Returns and CDS of Financial Institutions under Stress. Journal of International Financial Markets, Institutions and Money, 21(2), 157-175.
- Usul, H., Küçüksille, E. ve Karaoğlan, S. (2017). Güven Endekslerindeki Değişimlerin Hisse Senedi Piyasalarına Etkileri: Borsa İstanbul Örneği. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 22(3), s.685-695.
- Uygur, U. ve Taş, O. (2014). The Impacts of Investor Sentiment on Different Economic Sectors: Evidence from Istanbul Stock Exchange. Borsa Istanbul Review, 14(4), 236-241.
- Zouaoui, M., Nouyrigat, G., ve Beer, F. (2011). How does Investor Sentiment Affect Stock Market Crises? Evidence from Panel Data. Financial Review, 46(4), 723-747.