COVID-19 SALGINININ VERGİ TAHAKKUK/TAHSİL ORANINA ETKİSİ VAR MI? TÜRKIYE'DEN BİR KANIT

Yıl 2023, Cilt: 32 Sayı: 3 - Cumhuriyetimiz 100 Yaşında Özel Sayısı, 238 - 245, 30.12.2023

Gökhan Çobanoğulları

https://doi.org/10.35379/cusosbil.1296949

Öz

COVID-19 salgını, Türkiye dâhil olmak üzere küresel ekonomi üzerinde önemli bir etkiye sahip olmuştur. Salgından etkilenen alanlardan birisi de vergi tahakkuk-tahsilat oranıdır. Buradan hareketle, bu çalışmanın amacı, COVID-19 salgınının Türkiye'nin vergi tahakkuk-tahsilat oranlarını il ve bölge düzeyinde nasıl etkilediğini incelemektir. Veriler, COVID-19 salgınının Türkiye'deki vergi tahakkuk ve tahsilat oranını ne ölçüde etkilediğini ve etkiyi ele almak için uygulanan olası hafifletici faktörleri veya stratejileri belirlemek için toplanacak ve analiz edilecektir. Çalışmada pandemi öncesi ile pandemi sonrası döneme ait tahakkuk-tahsilat oranları il ve bölge bazında karşılaştırılmıştır. Elde edilen bulgulara göre, pandemi süreci sonrası Türkiye'de vergi tahsilatında ciddi düşüşlerin yaşandığı tespit edilmiştir. Bölgesel düzeyde tahakkuk/tahsilat oranı (2020 yılı için) Türkiye'nin tüm bölgelerinde pandemi öncesine göre düşüş gösterirken, İl düzeyinde ise bu oran 81 ilin 51'inde azalmıştır. Vergi gelirlerindeki bu düşüşün temelinde, Covid-19 pandemisinin yol açtığı ekonomik aksaklıkları ortadan kaldırmak için uygulamaya konulan vergi düzenlemelerinin yer aldığını görülmüştür.

Anahtar Kelimeler

Covid-19 Pandemisi, Vergi tedbirleri, Vergi Tahakkuku, Vergi Tahsilatı

IS THE IMPACT OF THE COVID-19 PANDEMIC ON THE TAX ACCRUAL/COLLECTION RATE? EVIDENCE FROM TÜRKİYE

Öz

The COVID-19 pandemic has had a significant impact on the global economy, including in Türkiye. The tax accrual-collection rate is one area that has been impacted. The purpose of this study is to examine how the COVID-19 pandemic has affected Türkiye's tax accrual-collection rates at the provincial and regional levels. Data will be collected and analyzed to determine the extent to which the COVID-19 outbreak has affected the tax accrual and collection rate in Türkiye, as well as any potential mitigating factors or strategies that have been implemented to address the impact. In the study, accrual-collection rates in the pre-pandemic period and the post-pandemic period were compared at the provincial and regional levels. According to the findings, there have been serious decreases in tax collection in Türkiye after the pandemic process. At the regional level in 2020, the accrual/collection ratio decreased in all regions of Türkiye compared to the pre-pandemic period. At the provincial level, this rate has decreased in 51 of the 81 provinces. The basis of this decrease in tax revenues was the tax regulations implemented to eliminate the economic disruptions caused by the Covid-19 pandemic.

Anahtar Kelimeler

Covid-19 Pandemic, Tax Accrual, Tax Collection, Türkiye.

Kaynakça

• Güner, K.C. (2021). Koronavirüs (Covid-19) pandemisi ve uygulanan mali tedbirlerin değerlendirilmesi. Turizm Ekonomi ve İşletme Araştırmaları Dergisi, 3(1), 84-95.
• Kawaguchi, D., Kitao, S. & Nose, M. The impact of COVID-19 on Japanese firms: mobility and resilience via remote work. Int Tax Public Finance, 29, 1419–1449 (2022). https://doi.org/10.1007/s10797-022-09749-7
• Kutlar, I. (2020). Kilis ili vergi gelirlerinin sosyo ekonomik açıdan analizi. Vergi ve Sosyoekonomik Göstergeler Çerçevesinde Türkiye, 99-1022.
• Official Gazette. https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2020/03/20200324M1-4.htm (Retrieved October 25, 2022).
• Özcan, Y. (2020). COVID 19 salgininin vergi gelirlerine etkisi. İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 19(37), 342-354.
• T.R. Ministry of Treasury and Finance (2020). Aralık 2020 aylık bütçe gerçekleşme raporu. (https://ms.hmb.gov.tr/uploads/2021/01/Butce-Gerceklesme-Raporu-Aralik-1.pdf). (Retrieved October 20, 2022.)
• Türkiye Revenue Administration. (2020). www.gib.gov.tr