Osmaniye İli Hardallık Köyü Merasının Vejetasyon Özelliklerinin Belirlenmesi

Yıl 2025, Cilt: 40 Sayı: 2, 403 - 411, 30.12.2025

Hasan Beytullah Dönmez

Öz

Bu araştırma, Osmaniye ili Kadirli ilçesi Hardallık köyünde yer alan taban meranın vejetasyon özelliklerinin belirlenmesi amacıyla yürütülmüştür. Vejetasyon etüdü yapılan Hardallık köyü merasında ortalama bitki ile kaplı alan oranının %80.3, botanik kompozisyonda buğdaygil oranının %39.3, baklagil oranının %12.6 ve diğer familya bitkileri oranının %48.1 olduğu ortaya çıkmıştır. Araştırma alanında 12 familyadan 38 tür tespit edilmiş, bu türlerin çoğunluğunun istilacı grupta yer aldığı görülmüştür. Araştırma bulguları, Hardallık köyü merasında istilacı türlerin yoğunluğu, azalıcı ve çoğalıcı türlerin düşüklüğü nedeniyle, uygun mera ıslah ve yönetim çalışmalarının planlanması gerektiğini ortaya koymaktadır. Bu çalışma, benzer ekolojik koşullardaki meraların sürdürülebilir kullanımı için önemli bir kaynak olacağı düşünülmektedir.

Anahtar Kelimeler

Botanik kompozisyon , mera , vejetasyon etüdü.

Determination of the Vegetation Characteristics of the Hardallık Village Pasture in Osmaniye Province

Öz

This study was conducted to determine the vegetation characteristics of the pasture located in Hardallık village, Kadirli district of Osmaniye province. The vegetation survey conducted in Hardallık village pasture revealed that the average vegetation cover was 80.3%, with grasses comprising 39.3%, legumes 12.6%, and other families 48.1% of the botanical composition. A total of 38 species belonging to 12 families were identified in the study area, with the majority of these species classified as invader species. The research findings indicate that appropriate pasture improvement and management practices should be planned for Hardallık village rangeland due to the high density of invader species and the low presence of decreaser and increaser species. This study is considered to be an important resource for the sustainable use of pasture under similar ecological conditions.

Anahtar Kelimeler

Botanical composition , pasture , vegetation survey.

Kaynakça

• Acar, R., Osman, I.M. (2022). Some classical methods of vegetation attributes measurements in rangelands. Selcuk Journal of Agriculture and Food Sciences 36(Special Issue):86-95.
• Alay, F., İspirli, K., Uzun, F., Çınar, S., Aydın, İ., Çankaya, N. (2016). Uzun süreli serbest otlatmanın doğal meralar üzerine etkileri. Gaziosmanpaşa Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi 33(1):116-124.
• Anonim. (1962). Basic problems and techniques in range research. Washington D. C. Natioanl Academy of Sciences-Natioanl Research Council No.890.
• Anonim. (2008). Türkiye’nin çayır ve mera bitkileri. T.C. Tarım ve Köyişleri Bakanlığı Tarımsal Üretim ve Geliştirme Genel Müdürlüğü Çayır, Mera, Yem Bitkileri ve Havza Geliştirme Daire Başkanlığı.
• Anonim. (2018). Encyclopedia of life: global access to knowledge about life on earth. National museum of natural history. https://eol.org/, Accessed 15 June 2025.
• Babalık, A.A. (2004). Çayır-Meralarda dip kaplama ölçüm yöntemleri. Süleyman Demirel Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi A(1):50-72.
• Babalık, A.A. (2019). Ilıcapınar yaylası (Taşkent) merasının vejetasyon karakteristiklerinin belirlenmesi. Türkiye Ormancılık Dergisi 20(4):360-365.
• Babalık, A.A., Matrasulov, F. (2020). Antalya Çukuryayla merasının vejetasyon özellikleri ve otlatma kapasitesinin belirlenmesi. Avrupa Bilim ve Teknoloji Dergisi 20:327-333.
• Bai, Y., Cotrufo, M.F. (2022).Grassland soil carbon sequestration: Current under-standing, challenges, and solutions. Science 377(6606):603-608.
• Bakır, Ö. (1987). Çayır-Mer’a Amenajmanı. Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları: 992, Ders Kitabı: 292, Ankara, Türkiye, 362p.
• Bakoğlu, A., Çatal, M.İ. (2020). Elevit yaylasının (Rize-Çamlıhemşin) mera kalitesinin değerlendirilmesi. Journal of Anatolian Environmental and Animal Sciences 5(3):283-289.
• Balabanlı, C., Türk, M., Yüksel, O. (2005). Erozyon ve çayır-mera ilişkileri. Süleyman Demirel Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi A(2):23-34.
• Baykal, H., Çatal, M.İ., Bakoğlu, A. (2024). Ulutaş Mahallesinin (İspir/ERZURUM) botanik kompozisyonu ve mera durumunun belirlenmesi. Journal of Anatolian Environmental and Animal Sciences 9(4):669-675.
• Bucak, M., Polat, T., Okant, M., Türkoğlu, M.İ. (2025). Şanlıurfa ili Tek Tek Dağları doğal meralarında farklı gübre uygulamalarının mera verim ve botanik kompozisyonu ile otlatma kapasitesinin belirlenmesi. MAS 10(1):1-11.
• BÜGEM. (2025). T.C. Tarım ve Orman Bakanlığı, Bitkisel Üretim Genel Müdürlüğü. https://www.tarimorman.gov.tr/Konular/Bitkisel-Uretim/Cayir-Mera-ve-Yem-Bitkileri Accessed10 June 2025.
• Çınar, S., Hatipoğlu, R., Avcı, M., İnal, İ., Yücel, C., Avağ, A. (2014). Hatay ili Kırıkhan ilçesi taban meralarının vejetasyon yapısı üzerine bir araştırma. Gaziosmanpaşa Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi 31(2):52-60.
• Çınar, S., Hatipoğlu, R., Avcı, M., İnal, İ., Yücel, C. (2018). Adana ili Tufanbeyli ilçesi meralarının botanik kompozisyonunun belirlenmesi üzerine bir araştırma. Türk Doğa ve Fen Dergisi 7(2):21-29.
• Çınar, S., Hatipoğlu, R., Avcı, M., Yücel, C., İnal, İ. (2019). Adana ili Tufanbeyli ilçesi meralarının vejetasyon yapısı üzerine bir araştırma. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Tarım ve Doğa Dergisi 22(1): 143-152.
• Çomaklı, B., Öner, T., Daşçı, M. (2012). Farklı kullanım geçmişine sahip mera alanlarında bitki örtüsünün değişimi. Iğdır Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi 2(2):75-82.
• Davis, P.H. (1965). Flora of Turkey and the Aegean Islands. Edinburgh at the University Press. Dönmez, H.B. (2024). Kozan kıraç koşullarında iskenderiye üçgülü (Trifolium alexandrinum L.) çeşitlerinin performansları. Ereğli Tarım Bilimleri Dergisi 4(1):1-10.
• Dönmez, H.B., Hatipoğlu, R. (2024). Çukurova Üniversitesi kampüsünde yer alan doğal meranın yöneylere göre bitki ile kaplı alan oranı ve botanik kompozisyon değişimi. Türk Tarım ve Doğa Bilimleri Dergisi 11(1):104-111.
• Ertuş, M.M. (2021). Determination of yield and botanical composition of the meadow and grassland in Çolpan Village at the shores of Lake Van. Turkish Journal of Agriculture - Food Science and Technology 9(6):1215-1221.
• Gökkuş, A., Koç, A., Çomaklı, B. (2000). Çayır-Mer’a uygulama kılavuzu, 3. baskı Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Ofset Tesisi, Erzurum, Türkiye, 139p.
• Gökten, A., Tansı, V. (2015). Bazı buğdaygil yem bitkilerinin tanımlanmasında web destekli veri tabanı oluşturulması. Akdeniz Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi 28(1): 27-31.
• Hatipoğlu, R., Avcı, M., Çınar, S. (2019). İklim değişikliğinin çayır-meralar üzerindeki etkileri. Turkish Journal of Agriculture - Food Science and Technology 7(12):2282-2290.
• Hatipoğlu, R., Serbester, U., Avcı, M., Dönmez, H.B. (2020). Adana ilinde kaba yem üretim durumu ve geliştirilme olanakları. Turkish Journal of Agriculture-Food Science and Technology 8(7):1497-1501.
• Hazar Kalonya, D. (2022). İklim değişikliği azaltım ve uyum süreçlerinde mera alanlarının önemi. Çevre Şehircilik ve İklim Dergisi 1(1):128-157.
• İnal, İ., Avcı, M., Çınar, S., Yücel, C., Hatipoğlu, R. (2011). Çukurova bölgesi sahil meralarının vejetasyon yapısı üzerine bir araştırma. IX. Tarla Bitkileri Kongresi, 12-15 Eylül 1997, Bursa, Türkiye, 1664-1667.
• İspirli, K., Alay, F., Uzun, F., Çankaya, N. (2016). Doğal meralardaki vejetasyon örtüsü ve yapısı üzerine otlatma ve topoğrafyanın etkisi. Türkiye Tarımsal Araştırmalar Dergisi 3(1):14-22.
• Karaman, F., Turan, N. (2019). Karasal iklim kuşağında yer alan iki farklı yükseltideki doğal meraların vejetasyon yapısı. Türkiye Tarımsal Araştırmalar Dergisi 6(3):268-276.
• Kirazlı, H.C., Babalık, A.A. (2024). Aydın ili Karacasu ilçesi Taşoluk doğal merasının vejetasyon özellikleri ve ot veriminin belirlenmesi. Türkiye Ormancılık Dergisi 25(4):383-389.
• Koç, A., Çakal, Ş. (2014). Comparison of some rangeland canopy coverage methods. International Soil Congress Natural Resource Management for Sustainable Development, 7-10 June, Erzurum, Türkiye, 41-45.
• Palta, Ş., Genç Lermi, A., Alagöz Altıntaş, G. (2021). Bartın ili Çiftlik köyü doğal mera alanının bazı vejetasyon karakteristiklerinin belirlenmesi. Artvin Çoruh Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi 22(2):170-182.
• Ritchie, H., Rosado, P., Roser, M. (2023). Agricultural production (data adapted from food and agriculture organization of the united nations). https://archive.ourworldindata.org/20250718-111234/grapher/area-of-permanent-meadows-and-pastures.html, Accessed 14 June 2025.
• Seydoşoğlu, S., Saruhan, V., Mermer, A. (2015). Diyarbakır ili Silvan ilçesi taban meralarının vejetasyon yapısı üzerinde bir araştırma. Türkiye Tarımsal Araştırmalar Dergisi 2(1):1-7.
• Seydoşoğlu, S., Kökten, K. (2018). Batman İli Beşiri ilçesi mera vejetasyonlarının bazı özellikleri. Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi 55(4):491-497.
• Tosun, F., Altın, M. (1981). Çayır-Mera-Yayla kültürü ve bunlardan faydalanma yöntemleri. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayın No.1, Ders Kitapları Serisi No.1, Samsun, Türkiye, 229p.
• Tükel, T., Hatipoğlu, R., Özbek, H., Alados, C.L., Çeliktaş, N., Kökten, K. (2001). Sığır Yaylasındaki tipik bir akdeniz orman içi mera ekosisteminin vejetasyon yapısı ve verim gücünün saptanması üzerinde bir araştırma. Türkiye 4. Tarla Bitkileri Kongresi, 17-21 Eylül 2001, Tekirdağ, Türkiye, 37-42
• Uzun, Ö.F., Dönmez, H.B., Uzun, F. (2022). Meralarda kentsel dönüşüm ve gelişim amaçlı tahsis amacı değişikliği talebinin mevzuata uygunluk değerlendirmesi: Kamalı köyü merası örneği. Internatioanl Korkut Ata Scientific Researches Conference, 28-30 Haziran 2022, Osmaniye, Türkiye, 744-749p.
• Yavuz, T., İspirli, K. (2021). Mera ıslah ve amenajman uygulamalarının vejetasyon üzerine etkileri: Türkiye, Samsun ili Aslançayırı köyü merası örneği. Türkiye Tarımsal Araştırmalar Dergisi 8(2):168-176.