REKLAMLARLA İNŞA EDİLEN FARKLI YAŞAM TARZLARI: TURİZM REKLAMLARI

Yıl 2017, Sayı: 2, 15 - 34, 01.04.2017

Süleyman Karaçor Merve Gençyürek Erdoğan

Öz

Kapitalist düzenin desteklediği boş zaman faaliyetlerinin bir endüstri haline gelmesiyle, bireylerin tüketim faaliyetleri değişmeye ve çeşitlilik göstermeye başlamıştır. Bu çerçevede şekillenen ve ‘lüks’ tüketim arzusu ile ortaya çıkan mecralarından biri de; turizm faaliyetleridir. Boş zaman endüstrisi turizm faaliyetleri aracılığı ile farklı “yaşam tarzlarına” vurgu yapmakta ve bunun için de reklam mecralarını kullanmaktadır. Bu mecralardan biri de; yazılı basının önemli bir aracı olan gazetelerdir.Gazetelerin ideolojik olarak farklı konumlandırılışları ve bu duruma bağlı olarak değişen okur kitleleri, turizm reklamlarının yayınlanması açısından da belirleyici olmaktadır. Kitleye yönelik sunulan turizm reklamlarındaki farklılıkta belirleyici olan, bireylerin yaşam tarzları ile doğru orantılı olarak seçtikleri tatil olmaktadır. Çalışma kapsamında incelenecek gazeteleri seçerken, gazetelerin toplumdaki konumlandırılışları ve hedef kitleleri göz önünde bulundurulmuştur.Bu çerçevede ilk olarak kapitalist sistemin “ultra lüks” ve “sınırsız” vurgusundan uzak tatil anlayışını yansıtsan turizm reklamları ile Cumhuriyet gazetesi, merkez medyanın temsili olarak modernizm vurgulu reklam metinleri ile Hürriyet gazetesi, son olarak da; İslami yaşam tarzı ekseninde şekillenen “alternatif tatil” ile ilgili reklam metinlerinin yer aldığı Zaman gazetesi incelenmiştir.Çalışma, nitel bir araştırma yöntemi olan “gösterge bilimsel çözümleme” yapılarak ortaya konmuştur. Anahtar Kelimeler: Reklam, turizm, yaşam tarzı

Anahtar Kelimeler

Reklam, Turizm, Yaşam Tarzı

Different Life Styles Constructed Through Advertisements: Touristic Advertisement

Öz

As leisure activities have turned into an industry supported by capitalist order, consumption activities of individuals have started to differ and show variety. One of the channels that has been shaped in this way and emerged along with the desire to consume “luxury” is touristic activities. Leisure industry highlights “different life styles” through touristic activities and use advertisement channels with this purpose. One of such channels is newspapers, which are an important medium of printed media. Different ideological positions of newspapers and the audience varying depend‐ ing on these positions play a determining role on the publication of touristic ad‐ vertisements. The difference of touristic advertisements, which are audience‐ oriented, is based on the type of vacation the individuals prefer according to their life styles. While selecting the newspapers analyzed within the study, their positions within the society and their target audiences were taken into account. In this sense, touristic advertisements in Cumhuriyet were selected in order to reflect a sense of vacation which is far from the sense of “ultra‐luxurious” and “limitless” vacation emphasized by the capitalist order. As the representative of the central media, Hürriyet and its advertisement texts were selected in order to present its emphasis on modernism. Finally, Zaman was selected to demon‐ strate advertisement texts about an “alternative vacation” shaped by the Islam‐ ic way of life. The study employs “semiotic analysis”, which is a qualitative re‐ search method.

Anahtar Kelimeler

Advertisement, Tourism, Life Style.

Kaynakça

• Adaklı, G. (2006). Türkiye’de Modern Endüstri, Neoliberalizm Çağı’nda Mülkiyet ve Kontrol İlişkileri. Ankara: Ütopya Yayınları
• Aytaç, Ö. (2004). Kapitalizm ve Hegemonya İlişkileri Bağlamında Boş Zaman. C.Ü. Sos- yal Bilimler Dergisi, Cilt: 28, No: 2, 115-138
• Babacan, M. ve Onat, F. (2002). Postmodern Pazarlama Perspektifi. Vol. 2, issue 1, 12-20
• Bauman, Z. (2006). Sosyolojik Düşünmek. çev. A. Yılmaz. İstanbul: Ayrıntı Yayınları
• Barthes, R. (1997). Göstergebilimsel Serüven. Çev: M. Rifat. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları
• Bilici, M. İslam’ın Bronzlaşan Yüzü: Caprice Hotel Örnek Olayı, Göle N (ed): İslam’ın Yeni Kamusal Yüzleri: Bir Atölye Çalışması. İstanbul: Metis Yayınları, 216-236
• Bocock, R. (1993). Tüketim. Ankara: Dost Kitabevi Yayınları.
• Chaney, D. (1999). Yaşam Tarzları. Ankara: Dost Kitabevi Yayınları.
• Doğan, M. (2011). Türkiye’de İslami Turizmin Gelişimi: 2002-2009. London/Uk: Political Economy, Crisis & Development, İnternational Journal of Politics & Economics
• Elden, M.. Ulukök, Ö.. ve Yeygel, S. (2011). Şimdi Reklamlar. İstanbul: İletişim Yayınları
• Featherstone, M. (2013). Postmodernizm ve Tüketim Kültürü. İstanbul: Ayrıntı Yayınları
• Kellner, D. (1992). Popular culture and the construction of postmodern identities”, in S.Lash and J. Friedman (ed) Modernity and Identity. Oxford: Blackwell
• Lyon, D. (1994). Postmodernity. London: Open University Press
• Martel, C. (1995). Ben Enerjiyim. İstanbul: Arion Yayınevi
• Mazlum, Ö. (2011). Rengin Kültürel Çağrışımları. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilim- ler Dergisi, Sayı:31. 125-138
• Özdemir, T. (2005). Tasarımda Renk Seçimini Etkileyen Kriterler. Ç.Ü Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Cilt 14, Sayı 2. 391-402
• Özerkan, Ş. (2009). Haber Analizi ve Arşiv İncelemeleriyle Türkiye’de 9 Gazete. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım
• Tezcan, M. (1994). Boş Zamanlar Sosyolojisi. Atilla Kitabevi
• Veblen, T. (19959. Aylak Sınıf. çev. İ.User. İstanbul: Marmara Üniversitesi Yayınları
• Williamson, J. (2000). Reklamların Dili -Reklamlarda Anlam ve İdeoloji-. Çev. A. Fethi, Ankara: Ütopya Yayınevi.