Prophet’s Attitude Towards The Companions’ Negative Behaviours

Yıl 2012, Cilt: 12 Sayı: 1, 119 - 149, 01.02.2012

İhsan Arslan

Öz

The relationship between the Prophet and his companions has great importance both in terms of theory and praxis. The first generation who were subject to the revelation conducted some wrong dees as a necessity of daily life. Prophet approached the companions conducting wrong deeds in terms of their humanity and evaluated their behaviours within this frame. Moreover, he behaved his collocutors kindly and gently, in case of their wrong deeds using general expressions he aimed at education the society and the individual by taking into account the status of the people in the society. In case of breaching the rules of Islam, Prophet treated as the religion orders without considering the breachers’ position, class and social status; paid utmost attention to the establishment of the justice, provision of social comfort and peace.

Anahtar Kelimeler

Prophet, companions, human, behaviour, attitude

Sahâbenin Davranışları Karşısında Hz. Peygamber’in Tavrı

Öz

Hz. Peygamber ve sahâbe arasındaki ilişki hem ilke hem de uygulama bakımın-dan büyük öneme sahiptir. Vahye muhatap olan ilk nesil, günlük hayatın bir gereği olarak birtakım yanlış fiillerde bulunmuşlardır. Hz. Peygamber, olumsuz eylemde bulunan sahâbeye, insan olmaları açısından yaklaşmış ve davranışlarını bu çerçevede değerlendirmiştir. Ayrıca o, muhataplarına kibar ve nazik bir şekilde davranmış, yanlış yapmaları durumunda genel ifadeler kullanmak suretiyle kişilerin toplum içerisindeki konumunu dikkate alarak hem ferdi hem de toplumu eğitmeyi amaçlamıştır. İslâm’ın ilke ve prensiplerinin çiğnenmesi durumunda ise Hz. Peygamber, kuralları ihlâl edenlerin mevki, makam ve sosyal statülerine bakmadan dinin emrettiği şekilde muamelede bulunmuş; adaletin tecellisine, toplumsal huzur ve barışın teminine büyük özen göstermiştir.

Anahtar Kelimeler

Peygamber, sahâbe, insan, davranış, tavır

Kaynakça

• Ahmed b. Hanbel, Müsnedü Ahmed b. Hanbel, Çağrı Yayınları, İstanbul 1992.
• Aynî, Bedrüddin Ebî Muhammed Mahmud b. Ahmed, Umdetü’l-Kârî Şerhu Sahîhi’l- Buhârî, Dâru İhyâi’t-Türâsi’l-Arabî, Beyrut ts.
• Buhârî, Ebû Abdullah Muhammed b. İsmail, Sahîhu’l-Buhârî, Çağrı Yayınları, İstanbul 1992.
• Bûtî, Muhammed Saîd Ramazan, Fıkhu’s-Sîrati’n-Nebeviyye, Dâru’l-Fikri’l-Muâsır, Beyrut 1991.
• Câbirî, Muhammed Âbid, Arap-İslâm Siyasal Aklı, çev.: Vecdi Akyüz, Kitapevi Yayınları, İstanbul 2001.
• Dârimî, Ebû Muhammed Abdullah Abdurrahman, Sünenü’d-Dârimî, Çağrı Yayınları, İstanbul 1992.
• Diyârbekrî, Hüseyin b. Muhammed b. el-Hasan, Târîhu’l-Hamîs fî Ahvâli Enfesi Nefîs, Dâru’l-Kütübi’l-Ilmiyye, Beyrut 2009.
• Ebû Dâvud, Süleyman b. el-Eş’as, Sünenü Ebî Dâvud, Çağrı Yayınları, İstanbul 1992.
• Esad, Mahmud, İslâm Tarihi, sad. Ahmet Lütfü Kazancı-Osman Kazancı, Marifet Yayınla- rı, İstanbul 1995.
• Ğazâlî, Muhammed, Fıkhu’s-Sîra, Dâru’l-Kalem, Beyrut 1994.
• Hamidullah, Muhammed, İslâm Peygamberi, çev.: Salih Tuğ, İrfan Yayımcılık ve Ticaret, İstanbul 1993.
• Hudarî Bey, Muhammed, Nûru’l-Yakîn fî Sîrati Seyyidi’l-Mürselîn,Dâru’l-Hadîs, Mısır 1992.
• İbn Abdilber, Ebû Ömer Yusuf b. Abdillah Muhammed, el-İstîâb fî Ma’rifeti’l-Ashâb, thk.: Ali Muhammed el-Becâvî, Dâru’l-Ceyl, Beyrut 1992.
• İbn Hacer, Ahmed b. Ali b. Hacer el-Askalânî, el-İsâbe fî Temyîzi’s-Sahâbe, Dâru’l-Kütübi’l- İlmiyye, Beyrut 1995.
• İbn Hacer, Ahmed b. Ali b. Hacer el-Askalânî, Fethu’l-Bârî bi Şerhi Sahîhi’l-Buhârî, Dâru’r- Reyyân li’t-Türâs, Kahire 1987.
• İbn Hişâm, Ebû Muhammed Abdülmelik, es-Sîretü’n-Nebeviyye, thk.: Mustafa es-Sakkâ- İbrahim el-Ebyârî-Abdülhafız Şelebî, Dâru Ibn Kesîr, Kahire ts.
• İbn Kesîr, Ebu’l-Fidâ el- Hâfız, el-Bidâye ve’n-Nihâye, Dâru’l-Hadîs, Kahire1994.
• İbn Mâce, Ebû Abdullah Muhammed b. Yezîd, Sünenü İbn-i Mâce, Çağrı Yayınları, İstan- bul 1992.
• İbn Sa’d, Muhammed, et-Tabakâtü’l-Kübrâ, Dâru’l-Kütübi’l-Ilmiyye, Beyrut 1990.
• İbnü’l-Esîr, Izzüddin Muhammed b. Muhammed Abdilkeram b. Abdilvahid eş-Şeybânî, Üsdü’l-Ğâbe fî Marifeti’s-Sahâbe, Dâru’l-Fikr, Beyrut 1989.
• İbnü’l-Esîr, Izzüddin Muhammed b. Muhammed Abdilkeram b. Abdilvahid eş-Şeybânî, el- Kâmil fî’t-Târîh, Dâru Sâdr, Beyrut 1979.
• İsbehânî, Ebu’ş-Şeyh, Hz. Peygamber’in Edeb ve Ahlâkı, çev.: Naim Erdoğan, İstanbul, 1995.
• Kâdî Iyâz, Ebu’l-Fadl Iyâz b. Musa b. Iyâz el-Yahsubî, eş-Şifâ bi Ta’rîfi Hukûki’l-Mustafâ, Dâru’l-Erkam b. Ebî’l-Erkam, Beyrut1995.
• Kandehlevî, Muhammed Yusuf, Hayâtü’s-Sahâbe, Dâru’l-Kalem, Beyrut 1993.
• Kara, Seyfullah, Peygamber Döneminde Gençlik, Ağaç Kitapevi Yayınları, İstanbul 2009.
• Kastallânî, Ebû’l-Abbâs Şehâbüddin Ahmed, İrşâdü’s-Sârî li Şerhi Sahîhi’l-Buhârî, Dâru’l- Fikr, Beyrut 1990.
• Kirmânî, Şemsüddin Muhammed b. Yusuf b. Ali b. Saîd el-Buhârî bi Şerhi’l-Kirmânî, Dâru İhyâi’t-Türâsi’l-Arabî, Beyrut 1981.
• Müslim, Ebu’l-Hüseyin Müslim b. el-Haccâc, Sahîhu Müslim, Çağrı Yayınları, İstanbul 1992.
• Nesâî, Ebû Abdurrahman Ahmed b. Şuayb, Sünenü Nesâi, Çağrı Yayınları, İstanbul 1992.
• Nevevî, Muhyiddin, Sahîhu Müslim bi Şerhi’n-Nevevî, el-Matbaatü’l-Mısrıyye ve Mektebe- tühâ, Mısır 1924.
• Rızâ, Muhammed, Muhammed, Dâru’l-Kalem, Beyrut 2003.
• Süheylî, Abdurrahman, er-Ravdu’l-Unuf, thk.: Abdurrahman el-Vekîl, basım yeri ve tarihi yok.
• Taberî, Ebû Ca’fer Muhammed b. Cerîr, Târîhu’l-Ümem ve’l-Mülûk, Dâru’l-Kütübi’l- Ilmiyye, Beyrut 1997.
• Vâkıdî, Muhammed b. Ömer, Kitâbü’l-Meğâzî, Âlemü’l-Kütüb, Beyrut 1984. ııı