Öz
In Ummayad history the governor of Irak was as influential as the Caliph in Damascus. Of them, Halid el-Kasri, follower of Haccac b. Yusuf tradition, started his carrier as governor of Basra in the time of Abdulmelik. Appointed to Mecca by Abdulmelik’s son, Velid, El Kasri restored Kaba, brought water to the city and did other important public works. In addition, he was hard on expelling Irakis escaped from Haccac during the İbn Eşaş rebellion from Mecca. During the time of Hişam he reigned in Irak as a governor for 15 years by observing the fine power balance set up between Kelbis and Kaysis. During his reign in Irak, he built covered bazaar and bridges in Kufe, issued money in his name, and by building irrigation canals he open large area of land to cultivation. Thus he became so rich and so powerful that he heavily speculated on wheat price making him richer. He was accused of heresy because his mother was a Christian and because he was so tolerant towards Maniheists while he was too hard towards ulemas. As time passed, he was dismissed and killed on torture because he changed the very balance between Kelbis and Kaysis in favour of Kelbis and he lost the Caliph’s favour. His death contributed to the downfall of Ummayads because of the rivalry between Kaysis and Kelbis.
Anahtar Kelimeler
Öz
Emevî tarihinde, Irak valileri Şam halifeleri kadar etkindir. Bunlardan Haccac b. Yusuf geleneğinin takipcisi Halid el-Kasrî, Abdulmelik zamanında kısa süreli Basra valiliği ile işe başlar. Velid tarafından atandığı Mekke valiliği sırasında Kabeyi tamir ettirir, su getirtir ve bir çok imar çalışması yapar. Ayrıca İbn-I Eşas isyanından kaçan Iraklıları sert yöntemlerle Mekke'den çıkarır. Hişam zamanında ise Kaysî ve Kelbîler arasında denge unsuru olarak on beş yıl süreyle Irak valiliği yapar. Bu esnada Kûfe'de kapalı çarşı ve köprüler yaptırır, kendi adına para bastırır ve sulama kanalları açtırarak geniş toprakları ziraate açar. Bu sayede ülkede buğday fiyatlarıyla oynayabilecek bir zenginliğe erişir. Annesinin Hıristiyanlığı, Maniheistlere hoş görülü davranması ve önde gelen ulemaya karşı takındığı ser tavırları nedeniyle zındıklıkla itham edilmiştir. Zamanla Kelbî taraftarlığına kayması ve halife ile aralarının açılması nedeniyle görevden alınmış ve işkenceyle öldürülmüştür. Onun ölümü Kaysî-Kelbî sürtüşmesini artırdığından Emevîlerin yıkılışında etkin bir rol oynamıştır.
Anahtar Kelimeler
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Bölüm | Araştırma Makaleleri |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 1 Nisan 2004 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2004 Cilt: 4 Sayı: 2 |