SPORCULARIN YAŞAM DOYUMLARININ YORDAYICILARI OLARAK BİREYSEL DİNDARLIK, MANEVİYAT, ALÇAK GÖNÜLLÜLÜK VE KAYGI

Yıl 2021, Cilt: 21 Sayı: 2, 589 - 612, 30.09.2021

Ali Ayten , Rahime Eymen Bakır

https://doi.org/10.33415/daad.920575

Cited By: 2

Öz

Bireylerin yaşam doyumu üzerinde sayısız faktörün etkisi bulunmaktadır. Dindarlık, manevi-yat ve değerler bireylere yaşama dair tutum kazandırırken, kaygı, bireyin hayat şartlarını algı-laması ile ilişkilidir. Bu bağlamda makalenin temel amacı, Uzak Doğu sporcularının yaşam doyumu düzeylerindeki değişim üzerinde bireysel dindarlık, maneviyat, alçak gönüllülük ve kaygı eğilimlerinin yordayıcılık rolünü ortaya koymaktır. Araştırmanın çalışma grubunu taekwondo, karate-do ve kick boks branşlarından Türkiye’nin dört bir yanından katılım sağla-yan ve ortalama spor yaşları 7 yıl olarak belirlenen, 251 sporcu oluşturmaktadır. Araştırma ve-rileri; Kişisel Bilgi Formu, Maneviyat Değerlendirmesi, Bireysel Dindarlık Ölçeği, Alçak gö-nüllülük Ölçeği, Kaygı Ölçeği ve Yaşam Doyumu Ölçeğinden oluşan anket vasıtası ile top-lanmıştır. Araştırma ilişkisel tarama modeline göre yürütülen nicel bir çalışmadır. Araştırma sonucunda elde edilen bulgulara göre; bireysel dindarlık, maneviyat ve kaygı değişkenleri sporcuların yaşam doyumları üzerinde anlamlı yordayıcılardır.

Anahtar Kelimeler

Din Psikolojisi, Pozitif Psikoloji, Dindarlık, Spor, Uzak Doğu Sporları

Individual Religiosity, Spirituality, Humility and Anxiety as Predictors of Athlete’s Life Satisfaction

Öz

Numerous factors have an impact on life satisfaction on individuals. While religiosity, spiritu-ality and values are world-view building, anxiety is related to the individual’s perception of life conditions. In this context, this article's main aim is to examine the predictive roles of in-dividual religiosity, spirituality, humility and anxiety tendencies on the life satisfaction of martial arts’ athletes. The study sample consists of 251 athletes whose average sports age is seven years, taekwondo, karate-do and kickboxing from all over Turkey. In order to collect data; a questionnaire consisting of Personal Information Form, Spirituality Assessment, Indi-vidual Religiosity Inventory, The Humility Scale, Generalized Anxiety Scale and Satisfaction with Life Scale has been utilized. This research is a quantitative study conducted in according to the relational survey model. Findings indicated that individual religiosity, spirituality and anxiety are significant predictors of athlete’s life satisfaction.

Anahtar Kelimeler

Psychology of Religion, Positive Psychology, Religiosity, Sport, Martial Arts.

Kaynakça

• Adıyaman, Seval Ocak. “Sporcu Sayısında Satranç ve Tekvando Zirvede”. Anadolu Ajansı. 28 Temmuz 2019. Erişim 01 Nisan 2021. https://www.aa.com.tr/tr/spor/sporcu-sayisinda-satranc-ve-tekvando-zirvede/1596502
• Aghababei, Naser. “God, The Good Life and HEXACO: The Relations among Religion, Subjective Well-being and Personality”. Mental Health, Religion&Culture 17/3 (2014), 284-290.
• Akgül, Mehmet Haşim - Kaplan, Turgut. “Popüler Spor Kültürü ve Din”. International Journal of Human Sci-ence 14/3 (2017), 2386-2398.
• Albayrak, Ahmet vd. “Kanser Hastalarında Yaşam Kalitesini Etkileyen Din ve Maneviyat Üzerine Teorik Yaklaşımlar”. Sakarya Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 21/40 (2019), 350-376.
• Alkan, Bengü. Elit Taekwondocularda Kaygının Sportif Performans Üzerine Etkisi. Konya: Selçuk Üniversi-tesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 2019.
• Alpaslan, Ahmet Hamdi. Ergen Yaştaki Lisanslı Sporcularda Anksiyete ve Depresyon Düzeyleri ile Yaşam Kalitesinin Araştırılması. Bursa: Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi, Tıpta Uzmanlık Tezi, 2009.
• Altıparmak, Saliha. “Huzurevinde Yaşayan Yaşlı Bireylerin Yaşam Doyumu, Sosyal Destek Düzeyleri ve Etkileyen Faktörler”. Fırat Üniversitesi Sağlık Bilimleri Tıp Dergisi 23/3 (2009), 159-164.
• Antunes, Hanna Karen Moreira vd. “Depression, Anxiety and Quality of Life Scores in Seniors After an En-durance Exercise Program”. Prev Bras Psiquatr 27/4 (2005), 266-271.
• Apaydın, Halil. “Ruh Sağlığı ve Din İlişkisi Araştırmalarına Bir Bakış”. Dinbilimleri Akademik Araştırma Dergisi 10/2 (2010), 59-77.
• Ardahan, Faik vd. “Tedavisi Tamamlanmış Meme Kanserli Kadınlarda Düzenli Fiziksel Aktivitenin Hastanın Yaşam Doyumu ve Umut Düzeyine Etkisi”. Türkiye Klinikleri Spor Bilimleri Dergisi 7/2 (2015), 41-47.
• Argyle, Michael. Psychology and Religion: An Introduction. London: Routledge, 2000.
• Ayten, Ali. “Din ve Sağlık: Bireysel Dindarlık, Sağlık Davranışları ve Hayat Memnuniyeti İlişkisi Üzerine Bir Araştırma”. Dinbilimleri Akademik Araştırma Dergisi 13/3 (2013), 7-31.
• Ayten, Ali. Din ve Sağlık Kavram, Kuram ve Araştırma. İstanbul: Marmara Akademi Yayınları, 2020.
• Ayten, Ali. Erdeme Dönüş: Psikoloji ve Mutluluk Yolu. İstanbul: İz Yayıncılık, 2015.
• Bakır, Rahime Eymen. Sporcularda Dindarlık, Alçakgönüllülük ve Yaşam Doyumu İlişkisi: Uzak Doğu Spor-ları Örneği. İstanbul: Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 2020.
• Baksi, Altun vd. “Hemşirelik Öğrencilerinde Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışları ve Yaşam Doyumu Arasın-daki İlişkinin Araştırılması”. Journal of Academic Research In Nursing 6/2 (2020), 229-235.
• Bayansalduz, Mehmet vd. “Görev ve Ego Yönelimli Hedeflerin Yaşam Doyumu ile İlişkisinin İncelenmesi (Dağcılık Sporu Yapanlarla İlgili Bir Çalışma)”. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi 7/2 (2010), 1039-1050.
• Bölükbaşı, Zeynep - Kılcıgil, Ertan. “Taekwondo ve Yüzme Branşlarındaki Bayan Sporcuların Dindarlık Boyutları”. Spormetre Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi 2/2 (2004), 61-72.
• Cüceloğlu, Doğan. İnsan ve Davranışı. İstanbul: Remzi Kitabevi, 2019.
• Çalım, Süleyman. 10-15 Yaş Grubu Yüzücülerin Benlik Saygısı ve Yaşam Doyumlarının İncelenmesi. Edirne: Trakya Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 2019.
• Davis, Don E. vd. “Humility and the Development and Repair of Social Bonds: Two Longitudinal Studies”. Self and Identity 12 (2013), 58-77.
• Diener, Ed vd. “The Satisfaction with Life Scale”. Journal of Personality Assessment 49/1 (1985), 71-75.
• Dockery, Alfred Michael. “Happiness, Life Satisfaction and the Role of Work: Evidence from Two Australian Survey”. Newcastle, U.K, 2003.
• Doğan, Mebrure. “Dindarlık, Sabır ve Psikolojik İyi Oluş Arasındaki İlişkiler Üzerine Bir Araştırma”. Din, Değerler ve Sağlık. ed. Hayati Hökelekli. 265-306. İstanbul: Dem Yayınları, 2017.
• Elliot, Jeffry Charles. Humility: Development and Analysis of a Scale. Knoxville: University of Tennessee, Doctoral Dissertation, 2010.
• Ergin, Ahmet vd. “Tıp Fakültesi Öğrencilerinin Yaşam Doyumu ve Öz-Bakım Gücü Düzeyleri ve Etkileyen Faktörler”. Pamukkale Tıp Dergisi 4/3 (2011), 144-151.
• Funakoshi, Gichin. Karate-Do Yaşam Yolum. çev. Güneş Tokcan. İstanbul: Dharma Yayınları, 1996.
• Gencer, Nevzat. “Din Psikolojisi Alanında Türkiye’de Yapılan Lisansüstü Tezler (2012-2018) Üzerine Bir Değerlendirme”. Din Psikolojisi Güncel Durum Analizi. ed. Yahya Turan. 69-75. Ankara: Nobel Akad-emikYayıncılık, 2020.
• Göcen, Gülüşan. Şükür Pozitif Psikolojiden Din Psikolojisine Köprü. İstanbul: Dem Yayınları, 2014.
• Gündoğar, Duru vd. “Üniversite Öğrencilerinde Yaşam Doyumunu Yordayan Etkenlerin İncelenmesi”. Klinik Psikiyatri 10 (2007), 14-27.
• Hook, Joshua N - Davis, Don E. “Humility, Religion and Spirituality: Introduction to the Special Issue” 42/1 (2014), 3-6.
• Hökelekli, Hayati. “Bir Değer: Tevazu (Alçakgönüllülük)”. Dem Dergisi 1/2 (2007), 114-119.
• Hökelekli, Hayati. “Din, Dindarlık ve Boyutları”. Anadolu Üniversitesi İlahiyat Önlisans Programı Din Psikolojisi. ed. Hayati Hökelekli. 24-44. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayını, 2010.
• Kano, Jigoro. Judo (JuJutsu). çev. Suat Ertüzün. İstanbul: Okyanus Yayıncılık, 2005.
• Kara, Nuriye Şeyma. Spor Yapan ve Yapmayan Bireylerde Yaşamın Anlamı, Affetme Esnekliği, Bilişsel Esnek-lik ile Psikolojik Belirtilerin Çeşitli Değişkenler Açısından İncelenmesi. Sakarya: Sakarya Uygula-malı Bilimler Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, Doktora Tezi, 2020.
• Karademir, Tamer vd. “Haltercilerde Benlik Saygısı ile Yaşam Doyum ve Vücut Benlik Algısı Arasındaki İlişkinin İncelenmesi”. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi 14/3 (2013), 285-294.
• Karageorghis, Costas I. - Terry, Peter C. Spor Psikolojisi. çev. Erdal Demir. Ankara: Nobel Yayıncılık, 2017.
• Kaymak, Suna. Beden Eğitimi ve Spor Yüksekokulu Öğrencilerinin Sosyal Görünüş Kaygılarının İncelen-mesi. Sivas: Sivas Cumhuriyet Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 2019.
• Koenig, Harold. “The Framework of Religious-Spiritual Counselling: Religion, Spirituality, and Health: Re-search, Clinical Applications, and Resources”. Religious-Spiritual Counselling&Care. ed. Ali Ayten vd. 15-32. İstanbul: DEM Yayınları, 2016.
• Köker, Süreyya. Normal ve Sorunlu Ergenlerin Yaşam Doyumu Düzeylerinin Karşılaştırılması. Ankara: An-kara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 1991.
• Lewis, Christopher Alan - Cruise, Sharon. “Religion and Happiness: Consensus, Contradictions, Comments and Concerns”. Mental Health, Religion&Culture 9/3 (2006), 213-225.
• May, Rollo. Kaygının Anlamı. çev. Aysun Babacan. İstanbul: Okyanus Yayınları, 2020.
• Paloutzian, Raymond F. “Psychology of Religion in Global Perspective: Logic, Approach, Concepts”. The In-ternational Journal For The Psychology of Religion 27/1 (2017), 1-13.
• Sarıçam, Hakan vd. “Alçakgönüllülük Ölçeğinin Türkçe Formu: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması”. Kalem Uluslarası Eğitim ve İnsan Bilimleri Dergisi 2/3 (2012), 165-188.
• Schin, Don Chul - Johnson, David M. “Avowed Hapiness as an Overall Assessment of the Quality of Life”. Social Indicators Research 5/4 (1978), 475-492.
• Spitzer, Robert L vd. “A brief measure for assessing generalized anxiety disorder: The GAD-7”. Archives of In-ternal Medicine 166 (2006), 1092-1097.
• Sum Lam, Michael Huen vd. “External Chinese Martial Arts and Health”. Arts for Health- Translating Re-search into Practice. ed. Shirley S.M. Fong. USA: Omics Group eBook, 2013.
• Temiz, Yunus Emre. “Alçakgönüllülük İnsanının İyi Hissetmesini Sağlayabilir Mi? Alçakgönüllülük, Psikolojik İyi Olma ve Öznel İyi Olma”. Bilimname 41/1 (2020), 231-275.
• Tokmakçı, Hayrettin Hayri. Okçularda Mental Stres ve Kaygı Durumunun Posturel Stabilite ve Atış Başarısı Üzerine Etkisinin Salınım Analizi ile Değerlendirilmesi. Manisa: Celal Bayar Üniversitesi Sağlık Bilim-leri Enstitüsü, Doktora Tezi, 2020.
• Toprak, Necat - Saraç, Leyla. “Sporcuların Sosyal Görünüş Kaygısı ve Kilofobi Düzeyleri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi”. Spormetre 6/2 (2018), 111-118.
• Toros, Turhan. “Elit ve Elit Olmayan Erkek Basketbolcularda Hedef Yönelimi, Güdüsel (Motivasyonel) İklim ve Yaşam Doyumu”. Spor Bilimleri Dergisi 13/3 (2002), 24-36.
• Tuncel, Oğuzhan. Yetişkin Bireylerin Boş Zamanlarında Katıldıkları Fiziksel Aktivitelerinin Yaşam Mem-nuniyeti, Depresyon, Stres ve Kaygı Düzeylerine Etkisinin Araştırılması. Erzurum: Atatürk Üniversitesi Kış Sporları ve Spor Bilimleri Enstitüsü, Doktora Tezi, 2020.
• Tümlü, Gamze Ülker - Recepoğlu, Ergün. “Üniversite Akademik Personelinin Psikolojik Dayanlıklılık ve Yaşam Doyumu Arasındaki İlişki”. Yükseköğretim ve Bilim Dergisi 3/3 (2013), 205-213.
• Van Ness, Peter H - Larson, Davis B. “Religion, Senescence and Mental Health”. Am J Geriatr Psychiatry 10/4 (2002), 386-397.
• Yamaç, İzzet Harun. Savaş Sanatları Rehberi. İstanbul: Cinius Yayınları, 2019.
• Yangın, Nesrin - Camadan, Fatih. “Mükemmeliyetçilik ile Yaşam Doyumu Arasındaki İlişkide Affetmenin Aracı Rolü”. Yaşadıkça Eğitim 34/2 (2020), 241-263.
• Yapıcı, Asım - Koçak, Ali. “Türkiye’de Ruh Sağlığı, Maneviyat ve Dindarlık: Meta-Analitik Bir Değer-lendirme”. Din, Değerler ve Sağlık. ed. Hayati Hökelekli. 65-115. İstanbul: DEM Yayınları, 2017.
• Yıldırım, Yavuz. Egzersiz Yapan ve Yapmayan Üniversite Öğrencilerinin Fiziksel Aktivite ile Yaşam Doyum Düzeyleri Arasındaki İlişki. Sakarya: Uygulamalı Bilimler Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 2019.
• Yıldız, Aydıner Birsin vd. “Sporcuların Optimal Performans Duygu Durumunun Yaşam Tatminleri Üzerindeki Etkisi”. Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi 9/Özel Sayı (2015), 58-64.
• Yılmaz, Ercan - Aslan, Hüseyin. “Öğretmenlerin İş Yerindeki Anlaşmazlıkları ve Yaşam Doyumları Arasın-daki İlişkinin İncelenmesi”. Pegem Eğitim ve Öğretim Dergisi 3/3 (2013), 59-69.
• Zagumny, Matthew J. vd. “Psychometric Analysis of the Religious Identity Index”. Chicago IL, 2012.